Το “Μολών λαβέ” του Ιβάνοφ στον Ζάεφ

Η κυβέρνηση του Ζόραν Ζάεφ εμφανίζεται αισιόδοξη, αφού αναμένεται να επιτύχει την κύρωση της συμφωνίας από τη Βουλή της ΠΓΔΜ. Διαθέτοντας κοινοβουλευτική πλειοψηφία δεν αντιμετώπιζε πρόβλημα σ’ αυτή τη διαδικασία. Η πολιτική κρίση, ωστόσο, συνεχίζεται. Ο πρωθυπουργός του γειτονικού κράτους απείλησε τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας ότι σε περίπτωση που εμποδίσει το δημοψήφισμα, θα κινηθούν οι διαδικασίες για την αποπομπή του. Απαντώντας, ο Γκιόργκι Ιβάνοφ τον προκάλεσε να καταθέσει πρόταση μομφής προς το πρόσωπό του.

Οι κινητοποιήσεις διαμαρτυρίας συνεχίστηκαν και χθες (Τετάρτη) στους δρόμους των Σκοπίων. Η αστυνομία έκανε εκτεταμένη χρήση δακρυγόνων όταν μερικοί από τους διαδηλωτές επιχείρησαν να εισβάλουν στη Βουλή. Ο Ζόραν Ζάεφ εξασφάλισε την κύρωση της συμφωνίας των Πρεσπών με 69 ψήφους υπέρ σε σύνολο 120 βουλευτών. Ωστόσο, 51 βουλευτές της αντιπολίτευσης μποϊκοτάρισαν τη διαδικασία.

Όπως είναι γνωστό, η συμφωνία θα τεθεί και σε δημοψήφισμα, η ημερομηνία του οποίου δεν έχει ακόμη καθοριστεί. «Έχουμε μια συμφωνία που καθορίζει με σαφήνεια την ταυτότητά μας, τη μακεδονική γλώσσα μας για πάντα», είπε ο Ζόραν Ζάεφ, καλώντας τους βουλευτές να την υπερψηφίσουν, προσθέτοντας: «Με αυτή τη λύση όχι μόνο κερδίσαμε άλλον έναν φίλο και στρατηγικό εταίρο, αλλά ανοίξαμε τις πύλες για το ΝΑΤΟ και την ΕΕ».
Αυτό αποτελεί το βασικό επιχείρημα του Ζόραν Ζάεφ, μαζί με το ότι κερδήθηκε η «μακεδονική ταυτότητα».

Σε συνέντευξη που παραχώρησε στην εκπομπή «Μόνον η Αλήθεια» του σκοπιανού τηλεοπτικού δικτύου Kanal 5 TV, ο πρωθυπουργός της ΠΓΔΜ δήλωσε: «Με τη συμφωνία έχουμε επιτέλους μια χώρα που θα αναγνωρίζεται από όλους, από ολόκληρο τον κόσμο. Έχουμε επιτέλους μια χώρα όπου ζει ένα αναγνωρισμένο “μακεδονικό” έθνος με μια αναγνωρισμένη “μακεδονική” γλώσσα. Επιτέλους μπορούμε να βγούμε στην επιφάνεια και να είμαστε μια φυσιολογική χώρα. Οι πολίτες μπορούν να ελπίζουν για τις προοπτικές εδώ στη “Μακεδονία”, μπορούμε να παρέχουμε ένα μέλλον στα παιδιά μας και στα παιδιά των μελλοντικών γενεών».

Παρά τα επιχειρήματα του Ζάεφ, η κοινωνία της γειτονικής χώρας παραμένει διχασμένη στο ζήτημα της συμφωνίας. Ο Γκιόργκι Ιβάνοφ αναμένεται πως δεν θα υπογράψει την κύρωση της συμφωνίας, διότι τη θεωρεί «επιβλαβή για τα μακεδονικά εθνικά συμφέροντα». Το Σύνταγμα του δίνει το δικαίωμα να την αναπέμψει στη Βουλή, αλλά εκεί αναμένεται να υπερψηφισθεί για δεύτερη φορά οπότε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είναι υποχρεωμένος να την υπογράψει, εκτός κι αν επιλέξει να παραιτηθεί.

Δεν βγαίνουν τα νούμερα

Από την πλευρά του, ο Ζόραν Ζάεφ δήλωσε πως υπάρχουν σχέδια για νομική προσφυγή εναντίον του Προέδρου από την κυβέρνηση. Ο Ιβάνοφ σήκωσε το γάντι και εμμέσως πλην σαφώς είπε: «Καλώ τον πρωθυπουργό Ζάεφ, με τα ίδια δύο τρίτα της Βουλής που είναι απαραίτητα για την αναθεώρηση του Συντάγματος της Δημοκρατίας της Μακεδονίας, να ξεκινήσει άμεσα τις διαδικασίες, ώστε να καθοριστούν οι ευθύνες του Προέδρου της Δημοκρατίας, δηλαδή, να ασκηθεί πρόταση μομφής εναντίον μου. Η θέση μου αναφορικά με την επιζήμια συμφωνία για το όνομα παραμένει αμετάβλητη, παρά τις δεδηλωμένες απειλές και πιέσεις».

Όπως είναι γνωστό, η κυβέρνηση Ζάεφ δεν διαθέτει την απαραίτητη κοινοβουλευτική πλειοψηφία των δύο τρίτων για να καθαιρέσει τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Το μεγαλύτερο εμπόδιο, λοιπόν, δεν είναι ο Γιόργκι Ιβάνοφ, αλλά η αξιωματική αντιπολίτευση του VMRO, από το οποίο, άλλωστε, προέρχεται και ο ίδιος.

Η αναθεώρηση του Συντάγματος, πάντως, δεν είναι δεδομένη. Ακόμη και εάν ο Ζάεφ κερδίσει το δημοψήφισμα, που και αυτό μένει να αποδειχτεί, και πάλι θα χρειαστεί η ενισχυμένη πλειοψηφία των δύο τρίτων στη Βουλή για να πραγματοποιηθεί η συνταγματική αναθεώρηση. Ο συνασπισμός των κομμάτων που στηρίζει την κυβέρνηση Ζάεφ δεν αρκεί. Και πάλι θα χρειαστεί να συμπράξει το VMRO.

Ο πρωθυπουργός της γειτονικής χώρας θα έχει βέβαια ένα ισχυρό πολιτικό επιχείρημα, ότι η πλειοψηφία των πολιτών θα έχει ψηφίσει υπέρ της συμφωνίας. Πολιτικοί παρατηρητές στα Σκόπια, ωστόσο, προειδοποιούν πως εάν το VMRO είναι αποφασισμένο να εμποδίσει την αναθεώρηση του Συντάγματος μπορεί να το κάνει. Εάν, μάλιστα, ισχυριστεί ότι η διαδικασία του δημοψηφίσματος δεν ήταν άψογη, θα έχει ένα επιχείρημα να παρακάμψει την εκπεφρασμένη βούληση του εκλογικού σώματος.

Αναποτελεσματική επικοινωνιακή πολιτική

Την ίδια ώρα, η ελληνική κυβέρνηση επιχειρεί να πείσει την εγχώρια κοινή γνώμη, παρουσιάζοντας τη συμφωνία σαν μια οριστική επίλυση εκκρεμοτήτων δεκαετιών και μάλιστα κατά τρόπο εξυπηρετεί τα ελληνικά εθνικά συμφέροντα. Αν και στην προσπάθειά της υποστηρίζεται και από Μίντια, τα οποία κατά τα άλλα είναι απέναντι στον ΣΥΡΙΖΑ, η επικοινωνιακή εκστρατεία δεν φαίνεται να αποδίδει.

Οι αποδοκιμασίες του υπουργού Δικαιοσύνης Σταύρου Κοντονή και της βουλευτού Τζάκρη μπορεί για προφανείς λόγους να αποδόθηκε σε χρυσαυγίτες και ακραίους νεοδημοκράτες, αλλά τοπικές πηγές υποστηρίζουν ότι επρόκειτο για απλούς πολίτες. Τα μηνύματα, άλλωστε, που φτάνουν στο Μέγαρο Μαξίμου είναι ότι το κλίμα ειδικά στη βόρειο Ελλάδα είναι από πολύ βαρύ έως εκρηκτικό. Το ερχόμενο Σαββατοκύριακο, πάντως, θα είναι ενδεικτικό.

Ειδικά οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ που εκλέγονται στη Μακεδονία θα περιορισθούν σε εκδηλώσεις σε κλειστούς χώρους με ελεγχόμενο κομματικό κοινό, ώστε να αποφύγουν παρατράγουδα. Οι κομματικές οργανώσεις, άλλωστε, κατά κανόνα είναι οι ίδιες που υπήρχαν όταν ο ΣΥΡΙΖΑ αγωνιζόταν να υπερβεί το 3%. Είναι, λοιπόν, μικρές και χωρίς αξιόλογη απήχηση στις τοπικές κοινωνίες. Δεν μπορούν, δηλαδή, να έχουν ισχυρή πολιτική παρέμβαση και επιρροή, ώστε να κατευνάσουν το αρνητικό κλίμα που επικρατεί.