Ο Ερντογάν θέλει θερμό επεισόδιο – Παγίδα σήμερα τα 12 μίλια

Με αφορμή την επανεμφάνιση του τουρκικού ερευνητικού σκάφους Oruc Reis εντατικοποιήθηκε και η ανάδειξη του ποικίλου συμβολισμού του στα ΜΜΕ, έτσι ώστε να μην λείπει τίποτα από τον μπαξέ! Σε αυτό συνέβαλαν και ορισμένες κακές δηλώσεις υπουργών, ώστε να μην λείπει απολύτως τίποτα από αυτόν. Στη φάση αυτή με όλη τη σύγχυση που επικρατεί στην ελληνική κοινωνία, ως προς του τι μέλει γενέσθαι, καλό είναι να ενημερωθούν οι πολίτες επισήμως.

Όπως έχω αναφέρει και σε άλλα άρθρα μου η χώρα μας, έχοντας τις εμπειρίες της απόβασης των Τούρκων στην Κύπρο, αντιλήφθηκε ότι για να απολαμβάνει την ασφάλεια και την ειρήνη θα πρέπει να αποκτήσει ικανότητες αποτροπής των προκλήσεων που συνδέονται με τις επεκτατικές πολιτικές της Τουρκίας. Η Ελλάδα δεν επέλεξε το δρόμο του πολέμου, αλλά της ειρήνης, σηματοδοτώντας ότι οι πολιτικές της δεν απειλούν τους γείτονές μας. Αντίθετα θέλουμε τη συνεργασία για το καλό των λαών.

Η ελληνική πολιτική, ενώ ήταν ξεκάθαρα διατυπωμένη και διέθετε αρχικά ικανοποιητικά στοιχεία αποτροπής, στην πορεία αυτά εγκαταλείφτηκαν. Αντί της συνέχισης της πολιτικής αποτροπής εφαρμόστηκε η πολιτική “εξευρωπαϊσμού” της Τουρκίας, αγνοώντας παντελώς το γεγονός ότι η Άγκυρα συνέχιζε την επεκτατική πολιτική της. Το αποτέλεσμα εκείνων των επιλογών επιτρέπει σήμερα τους προκλητικούς ερευνητικούς περιπάτους του Oruc Reis στην υφαλοκρηπίδα μας.

Μια πολιτική αποτροπής θεωρείται αποτελεσματική όταν αυτός που επιβουλεύεται την κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα μας αποφεύγει να προκαλεί με λόγια και με πράξεις. Και αυτό γιατί υπολογίζει πως το κόστος που θα υποστεί δεν θα είναι εσωτερικά (στη χώρα του) διαχειρίσιμο. Με βάση τις τωρινές ενέργειες της Τουρκίας, φαίνεται πως αυτή υπολογίζει ότι το κόστος της επεκτατικής της πολιτικής είναι καθ’ όλα διαχειρίσιμο.

Θερμό επεισόδιο θέλει ο Ερντογάν

Άλλωστε, οι επείγουσες κινήσεις της Ελλάδος για απόκτηση νέων οπλικών συστημάτων, εμμέσως αναδεικνύουν την ανησυχία μας σε ό,τι αφορά την ανατραπείσα ισορροπία δυνάμεων Ελλάδας και Τουρκίας. Η Άγκυρα δεν θα έγραφε στα παλαιότερα των υποδημάτων της τις συστάσεις της ΕΕ, αλλά και των ΗΠΑ, εάν δεν είχε συμβεί αυτή η ανατροπή. Προφανώς, θεωρεί ότι οι συστάσεις και οι καταγγελίες αποτελούν λόγια και τίποτα παραπάνω.

Οι συστάσεις και οι απειλές της ΕΕ για κυρώσεις, όπως γίνονται, δικαιολογημένα αξιολογούνται από την Άγκυρα πως είναι χωρίς σοβαρό αντίκρισμα. Οι Τούρκοι εκτιμούν πως τα οικονομικά συμφέροντα της Γερμανίας, της Ισπανίας και της Ιταλίας, που κινδυνεύουν λόγω των αρνητικών εξελίξεων στην τουρκική οικονομία, θα ωθήσουν αυτές τις χώρες να μην λάβουν δραστικά μέτρα.

Υπάρχει, όμως, και η άλλη ερμηνεία που κυκλοφορεί και συνδέει τις προκλητικές πράξεις της Τουρκίας κατά της Ελλάδος με τη συγκυρία, για την ακρίβεια με τις αμερικανικές εκλογές. Ο πρόεδρος Τραμπ, με βάση τις δημοσκοπήσεις, φαίνεται να έχει δύσκολη ανηφόρα. Κινδυνεύει να μην επανεκλεγεί. Μια τέτοια εξέλιξη θα είναι σοβαρή απώλεια για τον Ερντογάν. Πιθανόν να αλλάξουν τα δεδομένα, ακόμα και η ισορροπία ισχύος στην περιοχή.

Σ’ αυτό το πλαίσιο, ο Τούρκος πρόεδρος, διαθέτοντας αξιόλογη στρατιωτική ισχύ, δεν είναι καθόλου εκτός λογικής να ρισκάρει ακόμα και θερμό επεισόδιο. Τους βγήκε στα Ίμια, γιατί όχι και τώρα! Η κατάλληλη περίοδος να προχωρήσει ο Ερντογάν σε τέτοιες ενέργειες είναι αυτή που κυλάει τώρα και μέχρι τον Ιανουάριο, όταν θα αναλάβει ο νέος πρόεδρος, εφόσον βέβαια εκλεγεί ο Μπάιντεν.

Με βάση τα παραπάνω, τα οποία μπορεί κανείς να υπολογίσει χωρίς συναισθηματισμούς εάν είναι τώρα η κατάλληλη στιγμή μίας αναμέτρησης. Μήπως επιτρέποντας στον Ερντογάν να προκαλέσει θερμό επεισόδιο ρίξουμε νερό στο μύλο του. Γιατί είναι αυτό που επιδιώκει, με σκοπό στη συνέχεια να φορτώσει την ατζέντα των διαπραγματεύσεων με τις γνωστές του μονομερείς διεκδικήσεις.

Αξιόπιστη η στάση της Ελλάδας

Η Ελλάδα έχει (και καλώς) επιλέξει το δρόμο της διπλωματίας για την αντιμετώπιση της κρίσης. Ο δρόμος αυτός μέχρι σήμερα έχει αποδώσει ικανοποιητικά, με την έννοια ότι έχει εδραιωθεί διεθνώς ότι αυτός που ευθύνεται για την ένταση στην περιοχή είναι η Τουρκία (στο blame game). Σήμερα ο λόγος της Ελλάδος διαθέτει αυξημένη αξιοπιστία, ενώ αυτός της Τουρκίας έχει υποστεί σημαντική πτώση όσον αφορά την εμβέλειά του.

Επίσης, θέση της Ελλάδας είναι ότι η μοναδική διαφορά που υπάρχει με την Τουρκία αφορά την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας-ΑΟΖ. Και η οριοθέτηση πρέπει να γίνει με γνώμονα το διεθνές δίκαιο. Η θέση μας έχει υιοθετηθεί, με βάση τις ανακοινώσεις τους, από τις ΗΠΑ, την ΕΕ και τις γειτονικές μας χώρες, που απορρίπτουν τις τουρκικές θέσεις. Πιο σημαντικό είναι ότι έχουν αποφασιστεί από την ΕΕ κυρώσεις, η εφαρμογή των οποίων –σύμφωνα με τις αποφάσεις της Συνόδου Κορυφής– θα εξαρτηθεί από τη διαγωγή της Τουρκίας.

Δεν πρέπει να αγνοούμε τη σημασία αυτών των εξελίξεων, οι οποίες έκαναν τους Τούρκους Τούρκους! Ακόμα και η Ρωσία, που ήταν ανέκαθεν κατά της άσκησης του δικαιώματός μας να επεκτείνουμε τα χωρικά μας ύδατα στα 12 μίλια, σήμερα υιοθετεί  το διεθνές δίκαιο, με βάση το οποίο κάθε χώρα μπορεί να ασκήσει μονομερώς αυτό το δικαίωμα. Προφανώς οι προκλήσεις της Τουρκίας έχουν και τα όριά τους.

Η Ελλάδα δεν θα τις αγνοήσει όταν ο κόμπος θα φτάσει στον χτένι και –παρά τις θυσίες– θα απαντήσει σε αυτές με τον τρόπο που προβλέπεται. Γι’ αυτή την εξέλιξη η ΕΕ θα έχει μεγάλη ευθύνη. Όμως, ο κόμπος δεν έχει φτάσει ακόμα στο χτένι, τουλάχιστον όπως κατανοούν τα πράγματα οι εταίροι, τους οποίους αυτή τη στιγμή χρειαζόμαστε. Να θυμίσω και τη συμπεριφορά ορισμένων εξ’ αυτών όταν ανακοινώσαμε τη συμφωνία της μερικής οριοθέτησης ΑΟΖ με την Αίγυπτο. Δεν διαφώνησαν για τη συμφωνία, που έγινε με βάση το διεθνές δίκαιο, αλλά για τη στιγμή που έγινε.

Όχι βιασύνη με τα 12 μίλια

Επομένως οι κινήσεις μας, αφού επιλέξαμε τη διπλωματική οδό, πρέπει να λαμβάνουν υπόψη και την ερμηνεία που δίνουν οι εταίροι μας σε αυτές. Με την έννοια αυτή το να ασκήσουμε τώρα ένα μονομερές δικαίωμα, που το κρατάμε σε εκκρεμότητα από τη δεκαετία του 1980, είναι ό,τι πιο επικίνδυνο θα μπορούσε να πράξει κανείς και δεν εννοώ όσους το προτείνουν στα κοινωνικά δίκτυα.

Τις κόκκινες γραμμές της Είχε από καιρό η Ελλάδα την ευκαιρία να τις γνωστοποιήσει εκεί που χρειάζεται. Σήμερα, απαιτείται σύνεση όχι σπασμωδικές αντιδράσεις και πολύ περισσότερο νταηλίκια. Άλλο που δεν θέλει ο Ερντογάν να πέσουμε στην παγίδα του! Η πολιτική μας αυτή τη στιγμή πρέπει να έχει στόχο να ξεπεράσουμε την κρίσιμη αυτή περίοδο, χωρίς θερμό επεισόδιο.

Αυτό πρέπει να αποκλείει κάθε κίνηση που μπορεί να ερμηνευτεί από τους εταίρους και συμμάχους μας ως πρόκληση. Ο δρόμος της Ελλάδας είναι η διπλωματία, με στόχο την επιβολή κυρώσεων προς την Τουρκία και την ενίσχυση των συμμαχιών μας στην περιοχή μας, στους κόλπους της ΕΕ και στις ΗΠΑ. Στόχος να αυξήσουμε το κόστος για την Τουρκία, ώστε να φτάσει να το θεωρήσει μη διαχειρίσιμο.