Ο Γ.Γ. του ΟΗΕ σπρώχνει σε de facto αποδοχή του ψευδοκράτους

Δύο είναι τα μηνύματα που έστειλε ο Γ.Γ. του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες, μέσα από την εξαμηνιαία έκθεση του για την ΟΥΝΦΙΚΥΠ. Σε σχέση με το Κυπριακό προειδοποιεί ότι το στάτους κβο δεν είναι βιώσιμο και ότι ο χρόνος  τελειώνει και πρέπει να επιτευχθεί συμφωνία. Αναφέρει ότι «η συνεχής υποστήριξη σε έναν ορίζοντα ατέρμονης διαδικασίας χωρίς αποτέλεσμα έχει λήξει, παρομοίως υπάρχει συναίνεση ότι το στάτους κβο δεν είναι πλέον βιώσιμο».

Θεωρώντας πως οι προοπτικές (για συμφωνία στο Κυπριακό) παραμένουν ζωντανές, αναφέρεται στην αποστολή  της απεσταλμένης του, σημειώνοντας πως η Τζέιν Χολ Λουτ θα συνεχίσει «τις διαβουλεύσεις με τα μέρη, προκειμένου να συμφωνήσουν σχετικά με τους όρους αναφοράς, οι οποίοι θα αποτελούσαν μια συναινετική αφετηρία για ουσιαστικές διαπραγματεύσεις που θα οδηγούσαν σε μια διευθέτηση εντός ενός προβλέψιμου ορίζοντα (στο εγγύς μέλλον)».

Οι αναφορές στις προοπτικές για επίτευξη συμφωνίας, οι οποίες ειρήσθω εν παρόδω σήμερα δεν υπάρχουν, γίνονται με τη λογική της επανάληψης της σχετικής παραγράφου σε όλες τις εκθέσεις του ΟΗΕ. Άλλωστε, εάν δεν υπάρχουν αναφορές για προοπτικές τότε δεν θα δικαιολογείτο η διατήρηση των όρων εντολής, των καλών υπηρεσιών του Γενικού Γραμματέα.

Διαβάζοντας  την έκθεση, κυρίως το κεφάλαιο των παρατηρήσεων, διαμορφώνεται ένα παζλ από διάφορες αναφορές  που παραπέμπουν σε μια λογική ομαλοποίησης της κατάστασης διατηρώντας το κατοχικό στάτους κβο. Στην έκθεση αναφέρονται τα εξής: «Επιπλέον ενθαρρύνω τις πλευρές να εξετάσουν το ενδεχόμενο ανάπτυξης, με την υποστήριξη της ΟΥΝΦΙΚΥΠ, των δικών τους μηχανισμών για την άμβλυνση των εντάσεων, είτε πρόκειται για στρατιωτικής, αστυνομικής ή πολιτικής (μη-στρατιωτικής) φύσης».

Πλάι-πλάι οι δύο “οντότητες”

Όταν αναφέρεται σε «δικούς τους μηχανισμούς» «αστυνομικής και πολιτικής φύσης» ζητήματα, παραπέμπει στην Κυπριακή Δημοκρατία και στο ψευδοκράτος. Και αυτή η αναφορά συνδέεται με την προσπάθεια βαθμηδόν να λειτουργήσουν παράλληλα και πλάι- πλάι, δυο οντότητες. Αυτά, δηλαδή, που περιγράφονται για τη μετά τη συμφωνία περίοδο, ως δυο συνιστώντα κράτη, θα λειτουργούν, θα αναπτύσσουν κανονικές σχέσεις, χωρίς λύση.

Σε αυτή τη λογική κινείται και η Άγκυρα, που ευνοείται από ένα τέτοιο ενδεχόμενο. «Και τα δικά μας, δικά μας και τα δικά σας πάλι δικά μας»! Τσαβούσογλου και Οζερσάι αναφέρονται για συνεργασία στα θέματα της ενέργειας, κινητής τηλεφωνίας, ηλεκτρισμού, ενώ γίνεται λόγος για τη μη χρησιμότητα της ΟΥΝΦΙΚΥΠ, καθώς «μπορούν οι δυο πλευρές να λύσουν τις διαφορές κα διαχειριστούν τα προβλήματα».

Υπάρχουν κι άλλες αναφορές υποστηρικτικές προς αυτή την τάση. Γίνεται αναφορά σε ανάπτυξη σχέσεων σε πολλά και διάφορα επίπεδα, οικονομικά, εκπαιδευτικά, αθλητικά κι άλλα, με την κατοχή να είναι απούσα στην Έκθεση. Όπως είναι η απούσα και οποιαδήποτε αναφορά στην κατοχική δύναμη, την Τουρκία. Η αναφορά στην κοινή παραγωγή εκπαιδευτικού υλικού για τα σχολικά εγχειρίδια διατυπώνεται, παρουσιάζοντας αυτά που χρησιμοποιούνται σήμερα ως τα εμπόδια για να προχωρήσουμε μπροστά.

Αναφέρεται στα χωριστά σχολικά προγράμματα και στις «αντιφατικές και διχαστικές αφηγήσεις για το παρελθόν», τα οποία «παραμένουν ένα σοβαρό εμπόδιο για τη συμφιλίωση και την ειρηνική συνύπαρξη στο νησί». Εάν, δηλαδή, διαμορφωθούν κοινά σχολικά βιβλία θα ανατραπούν τα κατοχικά δεδομένα; Φαίνεται από τους συντάκτες της έκθεσης απουσιάζει το προφανές. Ότι το πρόβλημα είναι η συνεχιζόμενη κατοχή. Αλλά, όπως έχει επισημανθεί, η Τουρκία για τα Ηνωμένα Έθνη και τους συντάκτες της έκθεσης δεν είναι εδώ!

Υπενθυμίζεται συναφώς ότι στην ίδια λογική κινήθηκαν και οι εμπνευστές του γλωσσαρίου της λογοκρισίας και του περιορισμού της έκφρασης. «Οι πρόσφατες έρευνες (σ.σ. πότε έγιναν και από ποιους, πότε και ποιοι οι χρηματοδότες;) δείχνουν ότι η πλειοψηφία των Κυπρίων και από τις δύο πλευρές υποστηρίζει την από κοινού παραγωγή εκπαιδευτικού υλικού, προγράμματα ανταλλαγής φοιτητών και ακόμη και τη διδασκαλία της γλώσσας της άλλης κοινότητας στα σχολεία. Συνεπώς, ενθαρρύνω τους ηγέτες να διευκολύνουν τις συνεχείς ανταλλαγές φοιτητών σε όλο το νησί και να προωθήσουν την εκπαίδευση για την ειρήνη σε όλα τα επίπεδα».

Λεπτομέρειες για τον Γ.Γ. του ΟΗΕ τα κατεχόμενα

Ούτε πως υπάρχει αποσχιστική οντότητα στα κατεχόμενα, ούτε παράνομα πανεπιστήμια; Ούτε πως εκδιώκονται Ελληνοκύπριοι καθηγητές από το κατεχόμενο σχολείο του Ριζοκάρπασου; Όλα αυτά είναι λεπτομέρειες. Και στην έκθεση αυτή γίνεται αναφορά στις εξελίξεις στην ΑΟΖ. Επιγραμματική αναφορά, με γενικές αναφορές σε ένταση, χωρίς να γίνεται λόγος ποιος την προκαλεί. Το γεγονός ότι προκαλείται ένταση αυτό, κατά την έκθεση, είναι αποτέλεσμα των ερευνών και όχι ενεργειών της ταραχοποιού Τουρκίας.

Είναι σαφές πως ούτε καν ίσες αποστάσεις δεν τηρεί ο Γενικός Γραμματέας στο θέμα των υδρογονανθράκων. «Με τις συνεχιζόμενες διερευνητικές δραστηριότητες γεώτρησης εκτός των ακτών της Κύπρου, παραμένει ο κίνδυνος περαιτέρω εντάσεων σε σχέση με τους υδρογονάνθρακες. Σε αυτό το πλαίσιο, επαναλαμβάνω ότι οι φυσικοί πόροι που βρίσκονται εντός και γύρω από την Κύπρο πρέπει να ωφελήσουν τις δύο κοινότητες και πρέπει να αποτελέσουν ισχυρό κίνητρο για την εξεύρεση μιας βιώσιμης λύση στο κυπριακό πρόβλημα».

Είναι σαφές πως θεωρείται θετικό το γεγονός ότι δεν τίθεται, τουλάχιστον όχι ρητά και φανερά, θέμα ΟΥΝΦΙΚΥΠ. Ούτε για μείωση, ούτε για αλλαγή του καθεστώτος, ούτε για απομάκρυνση. Θετικό είναι και το γεγονός ότι παραμένει, παρά τις προειδοποιήσεις, που μπορούν να εκληφθούν και ως εκβιασμός, ανοικτή η προοπτική για λύση του Κυπριακού.

Η έκθεση των Ηνωμένων Εθνών κινείται σε μια λεπτή γραμμή: Επιχειρεί να τηρήσει τις υποχρεώσεις τους Διεθνούς Οργανισμού, στα πλαίσια των όρων εντολής που έχει στην αποστολή του ο Γενικός Γραμματέας. Την ίδια ώρα, σαφώς και ξεφεύγει από τα ψηφίσματα και τις αρχές του ΟΗΕ. Παραβιάζονται ή όχι ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας (κυρίως 541 και 550) η εισήγηση για συνεργασία των στρατιωτικών, αστυνομικών και πολιτικών «αρχών» «των πλευρών»;

Η αποστολή των Ηνωμένων Εθνών είναι να ομαλοποιήσουν την κατάσταση χωρίς να ανατρέπεται το κατοχικό στάτους κβο, διατηρούμενης και πολιτικά ενισχυόμενης της αποσχιστικής οντότητας, που καταδικάστηκε από το ανώτατο σώμα του ΟΗΕ; Ο Γενικός Γραμματέας καλεί σε συνεργασία για το στόχο που είναι η επίτευξη συμφωνίας στο Κυπριακό και την ίδια ώρα ενθαρρύνει συνεργασία, ΜΟΕ, που παραπέμπουν σε συνεργασία Κυπριακής Δημοκρατίας και κατοχικού καθεστώτος. Εάν αποτύχει η προσπάθεια για επίτευξη συμφωνίας τι θα απογίνει η συνεργασία των «πλευρών»; Θα μας μείνει. Με όλα αυτά που περιγράφει σαφώς και δεν θα έχουν κίνητρο οι Τουρκοκύπριοι για λύση.

Ξεκαθάρισμα του τοπίου

Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ σαφώς και επιφυλάσσεται για τα περαιτέρω στην έκθεση του καλοκαιριού. Μέχρι τότε θεωρεί πως θα πρέπει να ξεκαθαρίσει το τοπίο στο Κυπριακό: Ή θα λυθεί ή πρέπει να γίνουν κινήσεις στη βάση ενός οριστικού αδιεξόδου. Να μπει στην ατζέντα «η επόμενη ημέρα ενός αδιεξόδου», όπως επίμονα ζητά να συζητηθεί από τώρα η τουρκική πλευρά.

Αυτή η προσέγγιση ευνοεί σαφώς την τουρκική πλευρά, η οποία θα γνωρίζει πως είναι στο τραπέζι και το δικό της σχέδιο Β. Σημειώνεται ότι στη λογική αυτή, της συνεργασίας των οντοτήτων, των δυο συνιστώντων, από τώρα, χωρίς λύση, κινείται δραστήρια η Άγκυρα και το ψευδοκράτος, που προτάσσει αυτό το μοντέλο στις επαφές που πραγματοποιεί. Ο Κουντρέτ Οζερσάι αλώνιζε στις ΗΠΑ τις τελευταίες ημέρες, αλλά αυτό είναι λεπτομέρειες.

Η Άγκυρα έχει διαμηνύσει και δημόσια πως πριν το καλοκαίρι συνομιλίες δεν μπορούν να υπάρξουν για το Κυπριακό. Κοντολογίς, εάν η επόμενη έκθεση του Γενικού Γραμματέα για την ΟΥΝΦΙΚΥΠ είναι κομβικής σημασίας, θα επηρεασθεί η παρουσία της Δύναμης στο νησί, τότε θα χρονοδιαγράμματα θα είναι πολύ ασφυκτικά. Όλα θα γίνουν μεταξύ Ευρωεκλογών (Μάιο) και υποβολής της έκθεσης (Ιούνιο-Ιούλιο). Πριν από το Μάιο η Τουρκία δεν συζητά!