Ο Ζελένσκι, η κατοχή και ομελέτα χωρίς αυγά για το Κυπριακό

Τα «δυο μέτρα και δυο σταθμά», που υιοθετούν οι διεθνείς παίκτες για την αντιμετώπιση ζητημάτων και κρίσεων, πολέμων, είναι διαχρονικό και στην Κύπρο το βιώνουμε έντονα. Από τον πόλεμο στον Κόλπο το 1991 μέχρι και το Ουκρανικό, στο οποίο στρατεύτηκαν σχεδόν άπαντες δίπλα στο καθεστώς του Κιέβου, “θριαμβεύει” αυτή η λογική. Αυτό δεν διατυπώνεται με παράπονο, αλλά αναδεικνύεται μια πραγματικότητα για το Κυπριακό.

Ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, πρόσφατα απέκλεισε- για άλλη μια φορά- κάθε πιθανότητα διαπραγμάτευσης με τη Ρωσία. Ήταν η τοποθέτησή του σε μια προσπάθεια τρίτων, οι οποίοι επιχείρησαν να μεσολαβήσουν μεταξύ Κιέβου και Μόσχας. «Το να επιτρέψουμε τώρα μια διαπραγμάτευση με τη Ρωσία, όταν ο κατακτητής βρίσκεται στα εδάφη μας, σημαίνει να παγώσουμε τον πόλεμο, να παγώσουμε την οδύνη και τον πόνο», είπε. Δεν αποδέχεται οποιαδήποτε διαπραγμάτευση με τη Μόσχα όσο τα ρωσικά κατοχικά στρατεύματα βρίσκονται εντός της χώρας του, κατέχουν εδάφη και συνεχίζουν τον πόλεμο.

Αυτή η τοποθέτηση του Βολιντιμίρ Ζελένσκι δεν προκάλεσε καμία αντίδραση από τους διεθνείς παίκτες. Κανένας δεν τον χαρακτήρισε ακραίο. Κανένας δεν έκανε λόγο για την ανάγκη διευθέτησης του ουκρανικού ζητήματος διά διαπραγματεύσεων όσο ο πόλεμος συνεχίζεται και τα ρωσικά στρατεύματα παραμένουν στα υπό κατοχή εδάφη. Ο Ζελένσκι θεωρεί πως μια διαπραγμάτευση με βάση τα σημερινά δεδομένα θα οδηγήσει έστω και μερική νομιμοποίηση τετελεσμένων. Για το πόσα εδάφη θα παραμείνουν υπό κατοχή, πόσα στρατεύματα θα «σταθμεύουν» και μετά την επίτευξη συμφωνίας. Και στο πακέτο αυτό θα περιληφθεί και η Κριμαία.

Ουκρανία και Κυπριακό

Η Ουκρανία, έχει αυτή τη στάση επειδή την στηρίζουν οι δυτικοί, στηρίζοντας τα δικά τους πρωτίστως συμφέροντα. Στο Κυπριακό, θα λεχθεί, τα δεδομένα είναι διαφορετικά. Αν και οι ομοιότητες είναι πολλές. Η κατοχή, θα υποδειχθεί, διαρκεί πενήντα χρόνια. Σωστό. Η τακτική, όμως, που ακολουθείται καθορίστηκε από την αρχή. Τότε θα έπρεπε να προταχθεί το θέμα της εισβολής και συνεχιζόμενης κατοχής προβάλλοντας ως βασική αρχή την ανατροπή τους.

Θα μπορούσε για παράδειγμα το Κίεβο πιεζόμενο από τη διεθνή κοινότητα να συζητά με τους ρωσόφωνους Ουκρανούς θέματα εκτελεστικής εξουσίας διαμοιρασμού εξουσιών και εδαφικών αναπροσαρμογών, όταν το θέμα είναι η εισβολή και η κατοχή; Να είναι στόχος η δημιουργία μια Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία με τη Ρωσία; Προβλεπτή και η… αντίδραση για τα πιο πάνω.

Θα υποστηρίξουν: «Δεν μπορεί η Κύπρος να ξεφύγει από τις δεσμεύσεις της- που δεν δεσμεύεται η άλλη πλευρά- ο χρόνος εδραιώνει τετελεσμένα, θα κατηγορηθούμε ότι δεν θέλουμε λύση». Κι όταν παίρναμε τα εύσημα του… καλού παιδιού τι κερδίσαμε; Η άλλη πλευρά, η κατοχική, εδραίωνε τα τετελεσμένα. Στην περίπτωση της Ουκρανίας, είναι αλήθεια, όλοι στοχεύουν τη Ρωσία. Στην περίπτωση της Κύπρου, κανείς δεν στοχεύει την Τουρκία.

Εδραίωση των κατοχικών δεδομένων

Δυστυχώς, από το 1974 και εντεύθεν, δεν διαμορφώθηκαν πολιτικές στη βάση των νέων γεωπολιτικών δεδομένων. Αποτέλεσμα τούτου όχι μόνο να μην υπάρχει προοπτική επίλυσης, αλλά να εδραιώνονται τα κατοχικά δεδομένα. Μια αλλαγή πολιτικής δεν είναι εύκολο εγχείρημα. Μια αλλαγή πολιτικής, ωστόσο, προϋποθέτει σχεδιασμό και μεθοδικότητα. Σε μια περίοδο που η Άγκυρα θεωρείται «χρήσιμη», το εγχείρημα είναι, ασφαλώς, πιο δύσκολο. Αλλά μπορεί και να είναι ευκαιρία. Οφείλουμε να προσπαθήσουμε μέσω, ασφαλώς, διαπραγματεύσεων, αλλά χρειάζεται να ανακατευθεί η τράπουλα, να σπάσουν αυγά για να γίνει ομελέτα.

Διαφορετικά θα ενισχυθεί η τάση για διχοτόμηση, με ευθύνη των “κολλημένων” στην μη βιώσιμη Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία, την οποία έχουν φορτώσει στρεβλώσεις και έντονα διαχωριστικά στοιχεία. Οι τελευταίοι δεν αποδέχονται να γίνει η παραμικρή κίνηση στο Κυπριακό, που θα σπάσει το αδιέξοδο, εάν αυτή ενδέχεται να επηρεάσει τη διαχρονική απραξία, που πέτυχαν διά της επιμονής τους σε αδιέξοδες πορείες.

Οι ακραίοι επιμένουν στα λιμνάζοντα νερά. Επιτίθενται, για παράδειγμα, κατά του νέου προέδρου, επειδή επιχειρεί να εμπλέξει την ΕΕ. στο Κυπριακό, να αξιοποιήσει διάφορα και διαφορετικά εμπλεκόμενα συμφέροντα. Μπορεί να αποτύχει. Κανείς δεν ξέρει. Αλλά καλύτερη η προσπάθεια παρά τα λιμνάζοντα νερά μιας αδιέξοδης πολιτικής. Κόντρα στο φλερτ, που ξεκίνησαν κάποιοι εντός Κύπρου, με την «κυριαρχική ισότητα», την οποία σιγά-σιγά εξωραΐζουν.