Οι εννέα κινήσεις που μπορεί να κάνει η Ελλάδα στην Ανατολική Μεσόγειο

Το σημείωμα αυτό δεν αποβλέπει στην ανάλυση της παρούσας κατάστασης στις σχέσεις Ελλάδας-Τουρκίας. Ούτε επίσης στην παρουσίαση όλων των δράσεων που η Ελλάδα θα μπορούσε να αναλάβει για την αντιμετώπιση της τουρκικής στρατηγικής της “Γαλάζιας Πατρίδας” και την προώθηση των δικών της συμφερόντων στην Ανατολική Μεσόγειο.

Επικεντρώνεται στο να προτείνει συγκεκριμένα και πρακτικά βήματα σε πολιτικό, διπλωματικό, αμυντικό και οικονομικό επίπεδο, ώστε να διασφαλιστούν τα ελληνικά συμφέροντα στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Τα βήματα αυτά είναι τα ακόλουθα:

Πρώτο βήμα, η προετοιμασία του εδάφους και στη συνέχεια η κατάθεση συντεταγμένων στον ΟΗΕ για ολόκληρη την ελληνική ΑΟΖ περιλαμβανόμενου και του Αιγαίου. Στο πλαίσιο αυτό απαιτούνται:

• Η ολοκλήρωση της συμφωνίας οριοθέτησης με την Ιταλία
• Η επανάληψη των διαπραγματεύσεων με την Αλβανία
• Η μερική οριοθέτηση με την Αίγυπτο, πλην του Καστελλόριζου
• Παραπομπή της υπόλοιπης οριοθέτησης με Αίγυπτο στη Χάγη

Με την κίνηση αυτή ενοποιούμε το Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο. Σημειωτέον ότι ο καθορισμός της ΑΟΖ μας στο Αιγαίο δεν θα παρεμποδίζει την ελεύθερη ναυσιπλοΐα, όπως θα ήταν το αποτέλεσμα μίας επέκτασης των χωρικών μας υδάτων στα 12 ναυτικά μίλια.

Δεύτερο βήμα, η συγκρότηση μιας συμμαχίας, περιορισμένου σκοπού, που να περιλαμβάνει την Ελλάδα, την Αίγυπτο και τη Κυπριακή Δημοκρατία. Αντικείμενο της τριμερούς αυτής συμμαχίας η, με κάθε τρόπο, προστασία της ελεύθερης άσκησης των κυριαρχικών δικαιωμάτων των τριών αυτών χωρών εντός των ΑΟΖ τους στην Ανατολική Μεσόγειο.

Τρίτο βήμα, σε αντάλλαγμα αυτής της, περιορισμένου σκοπού τριμερούς συμμαχίας, να δοθεί στην Αίγυπτο ο ρόλος του ενεργειακού κέντρου της Ανατολικής Μεσογείου, με την αποστολή σε αυτή του κυπριακού φυσικού αερίου, πέραν εκείνου της Αφροδίτης.

Τέταρτο βήμα, η κατά φάσεις ενεργειακή σύνδεση της Λιβύης, αρχικά με την Ελλάδα και δια αυτής με τα Βαλκάνια, με την αξιοποίηση του πλωτού σταθμού αποϋγροποίησης και του αγωγού Hellas-Bulgaria Interconnector και κατά συνέπεια η μείωση της εξάρτησης από το ρωσικό φυσικό αέριο.

Πέμπτο βήμα, ως Ελλάδα να προτείνουμε την υπογραφή συνυποσχετικού με την Τουρκία για όλες τις επικαλυπτόμενες ζώνες, τόσο στην Ανατολική Μεσόγειο όσο και στο Αιγαίο, όπως αυτές θα προκύψουν την επομένη της υποβολής από την Ελλάδα των συντεταγμένων στον ΟΗΕ. Να είμαστε σε ετοιμότητα και για την εφαρμογή μορατόριουμ ερευνών και γεωτρήσεων στις ζώνες αυτές, μέχρι και την έκδοση της σχετικής απόφασης από το διεθνές δικαστήριο.

Μεσολαβητικός ρόλος ΗΠΑ

Έκτο βήμα, να προτείνουμε στις ΗΠΑ την ανάληψη μεσολαβητικού ρόλου μεταξύ Τουρκίας και Κυπριακής Δημοκρατίας, στα πρότυπα του αντίστοιχου που έχουν αναλάβει μεταξύ του Ισραήλ και του Λιβάνου (ο Λίβανος, όπως και η Τουρκία, δεν αναγνωρίζει την άλλη πλευρά, το Ισραήλ), με στόχο την οριοθέτηση των μεταξύ τους θαλασσών. Επιπλέον, απαιτείται η ετοιμότητα της Κυπριακής Δημοκρατίας για μορατόριουμ που να αφορά τις επικαλυπτόμενες ζώνες, όπως αυτές έχουν προκύψει με βάση τους χάρτες που Τουρκία και Κυπριακή Δημοκρατία κατάθεσαν στον ΟΗΕ.

Έβδομο βήμα, Ελλάδα και Κυπριακή Δημοκρατία να προσεγγίσουν παρασκηνιακά την κυβέρνηση της Συρίας, ώστε να πετύχουν την οριοθέτηση της ΑΟΖ της Κύπρου με τη Συρία.

Όγδοο βήμα, απαιτείται η αναβίωση του Ενιαίου Αμυντικού Δόγματος με ευρωπαϊκές πλέον προδιαγραφές, στη βάση της ρήτρας αμοιβαίας συνδρομής της συνθήκης της Λισσαβόνας (άρθρο 42.7), με την υπογραφή και σχετικού πρωτοκόλλου ανάμεσα σε Ελλάδα και Κυπριακή Δημοκρατία.

Ένατο βήμα, στη περίπτωση επανάληψης των διαπραγματεύσεων στο Κυπριακό, να προβληθεί η απαίτηση ότι, στα πλαίσια της λύσης, να υπάρξει και πρωτόκολλο που να προβλέπει λεπτομερώς τη διαδικασία οριοθέτησης των ΑΟΖ της μελλοντικής Ενωμένης Κύπρου και της Τουρκίας. Ολοκληρώνοντας το σημείωμα αυτό θέλω να επισημάνω, ότι ο πιο πάνω κατάλογος δεν είναι ούτε αναλυτικός, ούτε εξαντλητικός.