Οι μοιρολογήστρες των “χαμένων ευκαιριών”

Επέβαλε η κατοχική Τουρκία τον Ερσίν Τατάρ στη θέση του κατοχικού ηγέτη. Η επιλογή Τατάρ συνδέεται προφανώς με τις επιδιώξεις της Άγκυρας στο Κυπριακό, αλλά και τους σχεδιασμούς της στην ευρύτερη περιοχή. Προφανώς και σε αυτή τη χρονική συγκυρία και αξιολογώντας τη συμπεριφορά του φασιστικού καθεστώτος Ερντογάν, το παιχνίδι του “καλού, του κακού και του άσχημου” δεν εξυπηρετεί.

Ποντάρει μόνο στους “κακούς” και διά της ισχύος θα επιχειρήσει να επιβάλλει τους δικούς της σχεδιασμούς. Η επιλογή Τατάρ συνδέεται προφανώς με την ακολουθούμενη τακτική από πλευράς Τουρκίας και την αξιοποίηση συγκεκριμένων πρακτικών. Εάν δεν υπάρξει σωστή ανάγνωση της τουρκικής προσέγγισης και του πλαισίου μέσα στο οποίο κινείται, τότε “ομηροποιείται” η ελληνική πλευρά σε μια εσωστρέφεια.

Δυστυχώς, όταν η τουρκική πλευρά σκληραίνει περισσότερο τη στάση της, επιστρατεύει ακραίες συμπεριφορές και πρακτικές επιβολής στην ελληνική πλευρά, ενώ μια μερίδα της κοινωνίας της κυριαρχείται από το σύνδρομο της αυτοεπιβεβαίωσης. Πρωτίστως όμως, επιλέγει αυτή η μερίδα, περιθωριακή στην κοινωνία και με επιρροή στα ΜΜΕ, να δώσει συγχωροχάρτι στην κατοχική Τουρκία.

Επιλέγει να απαλλάξει την Τουρκία από τις ευθύνες της, φορτώνοντας αυτές στην ελληνική πλευρά. Παράδειγμα, επιβλήθη ο Ερσίν Τατάρ για την ηγεσία του κατοχικού καθεστώτος, ως διάδοχος του Μουσταφά Ακιντζί. Για την ήττα Ακιντζί, που σαφώς είναι καλύτερος από τον “γελωτοποιό του παλατιού” Τατάρ, κατά το αφήγημα τους φταίει η ελληνική πλευρά! Κι αυτό γιατί χάθηκε η “ευκαιρία” στο Κραν Μοντανά.

Οι “χαμένες ευκαιρίες” στο Κυπριακό

Ποια ευκαιρία; Μεταξύ άλλων, να παραμείνουν εσαεί κατοχικά στρατεύματα και εγγυήσεις στο νησί; Πιστεύουν τον Τσαβούσογλου και όχι τον Νίκο Κοτζιά, επειδή έτσι ταιριάζει στο αφήγημα τους. Πιστεύουν τον Τσαβούσογλου και τον σιωπηρό στο Κραν Μοντανά, Ακιντζί και όχι τον Κοτζιά, για το γεγονός ότι ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών δεν αποδέχθηκε κατάργηση των εγγυήσεων.

Και όλα αυτά επειδή είναι, επί της ουσίας, εκφραστές του τουρκικού εθνικισμού. Όμως δεν περιορίζονται στο Κραν Μοντανά. Το “μοιρολόι” αφορά και άλλες “χαμένες ευκαιρίες”. Το 2004, για παράδειγμα, όταν κατ’ αυτούς έπρεπε να αποδεχθούμε το ρατσιστικό σχέδιο Ανάν, υποστήριζαν πως οι «όποιες αδυναμίες του θα βελτιώνονταν όταν θα εντασσόμαστε στην ΕΕ». Αυτά έλεγαν ως “επιχείρημα”.

Προφανώς παρακολουθώντας σήμερα τη στάση της ΕΕ έναντι της Τουρκίας, μπορεί να αντιληφθεί κανείς πόσο θα “βελτιώνονταν” οι πρόνοιες εκείνου του μορφώματος. Μόνο και μόνο ότι θα αφήνονταν στην “τύχη” της ΕΕ, ή στη βούληση της Τουρκίας οι αλλαγές (που δεν έγιναν αποδεκτές εκ των προτέρων) θα έπρεπε να είχε προβληματίσει. Αλλά δεν είναι τούτο το θέμα. Το σχέδιο Ανάν είναι ιστορία για τους πολίτες, που συντριπτικά το απέρριψαν. Για όλους τους άλλους, περιλαμβανομένων των οπαδών της όποιας λύσης, είναι σημαία και λάβαρο.

Και βέβαια, στο κουβεντολόι για τις “χαμένες ευκαιρίες”, που ως αφήγημα αναπτύσσεται για να προσφερθεί άλλοθι στον τουρκικό ιμπεριαλισμό, η ιστορία πάει πολύ πίσω. Με αφορμή την προέλαση της κατοχικής δύναμης στην περίκλειστη περιοχή της Αμμοχώστου, επανήλθε στο προσκήνιο το αμερικανοβρετανικό σχέδιο του 1978. Από όλη εκείνη την ιστορία λέγεται πάντα η μισή αλήθεια. Και ποτέ δεν αναφέρεται ποια ήταν τότε η στάση της κατοχικής δύναμης.

Απουσία εθνικού αφηγήματος

Είναι προφανές πως ο χρόνος δεν λειτουργούσε ποτέ υπέρ της ελληνικής πλευράς. Άλλωστε η Τουρκία αξιοποίησε την τακτική “ροκανίσματος” του χρόνου για να εδραιώσει τα κατοχικά δεδομένα, σε συνδυασμό με τις υποχωρήσεις των εκάστοτε διαχειριστών της ελληνοκυπριακής πλευράς. Ο χρόνος λειτουργεί εναντίον μας. Αυτό δεν σημαίνει πως θα πρέπει να γίνει αποδεκτό ό,τι προτείνεται από τουρκικής πλευράς.

Δεν σημαίνει πως θα παραδοθούμε, επειδή η επόμενη προσπάθεια θα είναι η “τελευταία ευκαιρία”. Το γεγονός ότι ακόμη και σε μια μερίδα στις κοινωνίες Ελλάδας και Κύπρου, πιστεύουν ότι για τα όσα συμβαίνουν στο νησί φταίει το θύμα της εισβολής και συνεχιζόμενης κατοχής, αφήγημα που υιοθετούν και κράτη που στηρίζουν την Άγκυρα, αυτό είναι μια συλλογική αποτυχία.

Από το 1974 και εντεύθεν υπήρξε αποτυχία διαμόρφωσης ενός αφηγήματος, το οποίο θα στήριζε την πραγματική διάσταση του ζητήματος. Ότι το Κυπριακό αποτελεί θέμα εισβολής και συνεχιζόμενης κατοχής. Χαμένες ευκαιρίες θα υπήρχαν εάν η Άγκυρα ανακοίνωνε την πλήρη αποχώρησή της από το νησί (στρατό, εποίκους, εγγυήσεις, γενική παρουσία) και εμείς το απορρίπταμε. Εάν έγινε κάτι τέτοιο και μας διαφεύγει, οφείλουν να ενημερώσουν οι γνωστές “μοιρολογήτρες”.