Οι Πρέσπες ρίχνουν ακόμα βαριά σκιά στις ελληνορωσικές σχέσεις

Η Συμφωνία των Πρεσπών δεν προκαλεί μόνο εγχώριους πολιτικούς κραδασμούς. Κάνει άνω κάτω και τα Βαλκάνια, αγνοώντας τους εμπλεκόμενους λαούς. Αυτό ισχυρίζεται το Κρεμλίνο, στρεφόμενο εναντίον της Αθήνας. Συγκεκριμένα, με ανακοίνωσή του το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών κάνει λόγο για «έξωθεν παρεμβάσεις», ξεκαθαρίζοντας ότι τόσο στην Ελλάδα όσο και στην ΠΓΔΜ δεν λαμβάνεται υπ’ όψιν η βούληση του λαού για ένα τόσο σοβαρό εθνικό θέμα.

Στο ίδιο κείμενο η Μόσχα κάνει αναφορά και στην αποχώρηση του Πάνου Καμμένου από την ελληνική κυβέρνηση, καθώς και στη διαδικασία ψήφου εμπιστοσύνης, σχολιάζοντας ότι τα γεγονότα αυτά επιβεβαιώνουν την «εκρηκτική κατάσταση» που «απειλεί να υπονομεύσει τη σταθερότητα και την ασφάλεια στα Βαλκάνια». Παράλληλα, επαναλαμβάνει ότι το ζήτημα της ονομασίας θα πρέπει να τεθεί επί τάπητος στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ.

Δεν είναι μυστικό ότι η Μόσχα αντιτίθεται στη Συμφωνία των Πρεσπών. Εξάλλου, το ζήτημα της ονομασίας της ΠΓΔΜ έγινε διεθνές πρόβλημα και ενεπλάκη στον ανταγωνισμό μεταξύ Δύσης και Ρωσίας στα Βαλκάνια. Η θέση του Κρεμλίνου ήταν ότι θα σεβαστεί όποια ονομασία κατοχυρωθεί στο Σύνταγμα της ΠΓΔΜ και όποια συμφωνία συναφθεί μεταξύ των δύο χωρών. Ωστόσο, έχει ξεκαθαρίσει πως τάσσεται κατά της ένταξης της ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ.

Ενδεικτικό του κλίματος που επικρατεί στη Μόσχα είναι και η παρέμβαση του Ρώσου εμπειρογνώμονα του Κέντρου Ευρωπαϊκών Μελετών του Ινστιτούτου Παγκόσμιας Οικονομίας και Διεθνών Σχέσεων της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών Βλαντίμιρ Ολέντσενκο, ο οποίος εκτιμά ότι υπάρχει το υποθετικό ενδεχόμενο να διαμορφωθεί αλβανικός θύλακος στην ΠΓΔΜ με βάση το μοντέλο του Κοσόβου.

Ευρύτερο δυτικό σχέδιο

Στην πραγματικότητα, η Ρωσία ξέρει πολύ καλά ότι η Συμφωνία των Πρεσπών είναι η αρχή ενός ευρύτερου δυτικού σχεδίου για ολόκληρα τα δυτικά Βαλκάνια. Ήδη προωθείται ανάμεσα στο Βελιγράδι και την Πρίστινα, η ανταλλαγή εδαφών ανάμεσα στη Σερβία και το Κόσοβο. Αυτό θα ανοίξει την ευρωπαϊκή πόρτα στη Σερβία, ώστε σταδιακά να απασπαστεί και η Σερβία από τη ρωσική επιρροή.

Η Αθήνα έσπευσε να απαντήσει στην ανακοίνωση του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών. Υποστήριξε πως η συμφωνία αποτελεί «διεθνώς αναγνωρισμένο πρότυπο επίλυσης διαφορών μεταξύ δυο ανεξάρτητων κυρίαρχων κρατών υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, χωρίς παρεμβάσεις τρίτων». Όσον αφορά τη μνεία που κάνει το ρωσικό ΥΠΕΞ στην αποχώρηση του Πάνου Καμμένου από την κυβέρνηση, η Αθήνα σημειώνει πως οι παρεμβάσεις στις εσωτερικές πολιτικές εξελίξεις φίλων χωρών «δεν συνάδει με το επίπεδο που χαρακτηρίζει τις σχέσεις Ελλάδας-Ρωσίας».

Η ελληνική πλευρά εκφράζει τον προβληματισμό της για τους συνεχιζόμενους ισχυρισμούς της Μόσχας περί παρεμβάσεων από εξωτερικούς παράγοντες, υπενθυμίζοντας πως η Ρωσία «παραβλέπει» τη λειτουργία των θεσμών στην Ελλάδα. «Οι διεθνείς μας εταίροι καλούνται να σεβαστούν το πνεύμα και το γράμμα της Συμφωνίας και να επικροτήσουν το γεγονός ότι οι πολιτικές ηγεσίες των δύο χωρών επέδειξαν το απαραίτητο πολιτικό θάρρος να φτάσουν στη λύση ενός ιδιαίτερα ακανθώδους ζητήματος». Το μόνο σίγουρο είναι ότι στο ευρύτερο γεωπολιτικό πλαίσιο, η κύρωση της Συμφωνίας που θα τη θέσει σε ισχύ θα ανοίξει έναν κύκλο εξελίξεων. Αυτές είναι που θα ξεκαθαρίσουν το τοπίο, επηρεάζοντας τη μεγάλη εικόνα.