Οι “σειρήνες” που φωνάζουν για ενεργειακό αντί του Κυπριακού

Το ραντεβού στο Βερολίνο, που όρισε ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη και τον κατοχικό ηγέτη, Μουσταφά Ακιντζί, που χρονικά τοποθετείται στις 25 Νοεμβρίου, δείχνει την επιμονή του Αντόνιο Γκουτέρες να προκαλέσει κινητικότητα στο Κυπριακό. Δεν ενοχλήθηκε που οι Τούρκοι έθεσαν βέτο και η συνάντηση δεν έγινε στο Παρίσι (12 ή 13 Νοεμβρίου), όπου εκεί θα βρίσκονταν ούτως ή άλλως ο ίδιος και ο Πρόεδρος Αναστασιάδης για να συμμετάσχουν σε διεθνή φόρουμ.

Αποδέχθηκε τη διαμαρτυρία της Άγκυρας πως η Γαλλία είναι φιλική προς την Κύπρο. Προφανώς, το έκανε για να μην δώσει την ευκαιρία στη Τουρκία να ματαιώσει τη συνάντηση. Επί της ουσίας, η τριμερής και η άτυπη πενταμερής που θα ακολουθήσει δεν έχουν προοπτικές επιτυχίας. Το καθεστώς Ερντογάν θα έχει ευκαιρία την ερχόμενη Παρασκευή, 1η Νοεμβρίου, να εξηγήσει διά του υπουργού Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, στον Γ.Γ. του ΟΗΕ, στην Κωνσταντινούπολη (στο περιθώριο διεθνούς σύναξης), γιατί δεν μπορεί να προχωρήσει η διαδικασία.

Όχι ευθέως, αλλά θέτοντας μια σειρά από όρους και προϋποθέσεις, που θα εξουδετερώσουν την προσπάθεια. Στην πραγματικότητα,: Πρώτον, η Τουρκία δεν θέλει να προχωρήσει η οποιαδήποτε διαδικασία στο Κυπριακό, πριν έχει αποτέλεσμα από τις γεωτρήσεις που διενεργεί παράνομα στην κυπριακή ΑΟΖ. Αυτό επί του παρόντος φαντάζει απομακρυσμένο. Στην περίπτωση που θα βρουν, ωστόσο, θα έχουν ένα σημαντικό εργαλείο στην προσπάθεια επιβολής τετελεσμένων και στα ενεργειακά.

Το ζητούμενο είναι βέβαια τι θα γίνει εάν δεν κατορθώσει η Τουρκία να εντοπίσει κοιτάσματα φυσικού αερίου. Δεύτερο, η Άγκυρα δεν θέλει την επανέναρξη διαπραγματεύσεων τώρα γιατί μια τέτοια εξέλιξη θεωρεί πως θα ευνοήσει τον Μουσταφά Ακιντζί ενόψει ψευδοεκλογών. Κι αυτό, ως φαίνεται, δεν το θέλει σε καμία περίπτωση.

Είναι για αυτόν, μεταξύ άλλων, τον λόγο, που διπλωματικοί κύκλοι θεωρούν πως δεν θα υπάρξουν εξελίξεις πριν τον ερχόμενο Απρίλιο, που θα διεξαχθούν στα κατεχόμενα «εκλογές». Όλα αυτά, βέβαια, μπορούν να μην ισχύσουν εάν στην τριμερή η τουρκική πλευρά θεωρήσει ότι εξασφαλίζει σημαντικά πλεονεκτήματα μέσα από τους λεγόμενους όρους αναφοράς ή και στην άτυπη πενταμερή.

Θέλει μια επιτυχία 

Το πρώτιστο που προτάσσουν είναι τα βέτο, η θετική ψήφος για κάθε απόφαση του κράτους και μια ανοικτή συζήτηση για το μοντέλο της λύσης. Εάν πάρει ό,τι θέλει, δεν έχει λόγους να καθυστερεί γιατί προφανώς θα εξασφαλίσει και τις επιδιώξεις της στα ενεργειακά. Η Τουρκία μετά το χαστούκι από τον Πούτιν στο Σότσι, ασφαλώς και θα θέλει μια επιτυχία σε άλλο ανοικτό μέτωπο, όπως είναι η Κύπρος, που θεωρείται και αδύνατος κρίκος. Αλλά, θεωρείται βέβαιο, δεν πρόκειται να εισέλθει σε συζητήσεις που δεν θα της διασφαλίζουν εκ των προτέρων τα λάφυρα.

Την ίδια ώρα, η Λευκωσία προφανώς και θεωρεί πως μια διαδικασία διαπραγματεύσεων ενδεχομένως να της προσφέρει ανάσες και θα περιορίσει την τουρκική επιθετικότητα. Αυτό δεν θα ισχύσει καθώς η Τουρκία δεν πρόκειται να ακυρώσει τους οποιουσδήποτε σχεδιασμούς της για τις συνομιλίες στο Κυπριακό.

Το θέμα που εγείρεται για την Κυπριακή Δημοκρατία είναι κατά πόσο θα εισέλθει σε συζητήσεις, άτυπες ή μη, ενόσω οι τουρκικές παραβιάσεις συνεχίζονται. Διάλογος, εάν και εφόσον αρχίσει, με τα γεωτρύπανα εγκατεστημένα στην κυπριακή ΑΟΖ δεν είναι το Κυπριακό που θα συζητηθεί αλλά θα προταχθεί το ενεργειακό.

Προ πολλού ακούγονται οι… γνωστές φωνές πως δεν πρόκειται να εξορυχτεί φυσικός πλούτος εάν δεν το εγκρίνει η Τουρκία (με αυτό συμφωνεί για παράδειγμα η EXXON-MOBIL) ή πως η Τουρκία θα πρέπει να είναι στην εξίσωση των ενεργειακών σχεδιασμών γιατί μας συμφέρει. Την Τουρκία συμφέρει, όχι την Κύπρο (Ελληνοκύπριους, Τουρκοκύπριους, Αρμένιους, Μαρωνίτες και Λατίνους).