Οι τελευταίες κουβέντες του Ντενκτάς – Κολλημένος με τη διχοτόμηση
18/01/2025Οι εκάστοτε ηγέτες του κατοχικού καθεστώτος είναι υποχρεωμένοι να διαχειρίζονται την (επεκτατική) πολιτική της Άγκυρας. Εκείνος, ο οποίος θεωρείτο ότι βρισκόταν πάντα… ένα βήμα μπροστά, αλλά πάντα πλήρως ευθυγραμμισμένος με την Τουρκία ήταν ο Ραούφ Ντενκτάς, ο οποίος είχε διαχρονικά σχέσεις με το βαθύ κράτος της Τουρκίας, αλλά είχε «τάμα ζωής» να εκφράζει και να εξυπηρετεί τους σχεδιασμούς της Άγκυρας.
Ήταν εκφραστής της πολιτικής της διχοτόμησης και του «Τούρκος φεύγει ( σ.σ. εννοούσε Τουρκοκύπριος), Τούρκος έρχεται» παραπέμποντας στους έποικους. Ήταν ο άνθρωπος, που είχε το ρόλο του «καμικάζι», αυτού που τίναζε όλες τις προσπάθειες για λύση. Ο Ραούφ Ντενκτάς, «ο ηγέτης του τουρκικού κόσμου», όπως είχε χαρακτηριστεί την ημέρα του θανάτου του από Τούρκους αξιωματούχους, στο τέλος της πολιτικής του διαδρομής είχε παραμεριστεί για τις ανάγκες της τακτικής της Άγκυρας. Αυτή είναι άλλωστε η μοίρα των εγκάθετων, αυτό φαίνεται ότι θα πάθει και ο νυν κατοχικός ηγέτης, Ερσίν Τατάρ, ο οποίος περισσότερο βλέπει την έξοδο αυτές τις ημέρες, παρά την συνέχιση της θητείας του.
Το 2004, ο Ερντογάν έβαλε στο περιθώριο τον Ντενκτάς. Κι αυτό γιατί οι σχεδιασμοί της Άγκυρας δεν μπορούσαν πλέον να τύχουν διαχείρισης από τον Ντενκτάς. Χρειαζόταν άλλος, κι αυτός ήταν ο Ταλάτ. Τώρα εάν φύγει ο Τατάρ, ο αντικαταστάτης μπορεί να είναι ο «προοδευτικός» Ερχιουμάν. Η ιστορία, δηλαδή, θα επαναληφθεί!
Τέτοιες ημέρες, στις 13 Ιανουαρίου 2012, έφυγε από τη ζωή ο Ντενκτάς, αφήνοντας έντονο το πολιτικό και προσωπικό του στίγμα. Ήταν μέχρι το τέλος της ζωής του ένας ακραίος, μαξιμαλιστής, που είχε καταδικάσει τους Τουρκοκύπριους σε απομόνωση. Κι αυτό είχε γίνει πολύ πριν το 1974 και το έκανε με εντολές της Άγκυρας.
Δεν χαρακτηριζόταν από κανένα στοιχείο συναίνεσης, συμβιβασμού. Ήταν απόλυτος και εκδικητικός. Σημειώνεται ότι στην πρώτη, μετά την εισβολή συνάντηση που είχε με τον Πρόεδρο Μακάριο, είχε πει με νόημα αλλά και με πρόδηλη την εμπάθεια στο πρόσωπο του Αρχιεπισκόπου πως: «Τώρα είμαστε ίσοι…». «Καλές σχέσεις» μπορεί κανείς να αναφέρει πως διατηρούσε με τον Γλαύκο Κληρίδη, λόγω της μακράς συνεργασίας τους. Άλλωστε ο Κληρίδης του έσωσε τη ζωή ( αι της οικογένειας του) όταν είχε συλληφθεί το 1967 επιστρέφοντας από την Τουρκία μυστικά.
Ντενκτάς: Πάντα φανατικός και αδιάλακτος
Πάντως, ενόψει και τι ειπώθηκε αυτές τις ημέρες για τον Ντενκτάς, με αφορμή την επέτειο του θανάτου του, ενδιαφέρουσες είναι κάποιες μαρτυρίες του Ιανουαρίου 2012. Έχει αναφερθεί πως λίγη ώρα πριν από το θάνατό του, ο Ραούφ Ντενκτάς είχε κοντά του τη σύζυγό του και την κόρη του. Λίγο πριν ξεψυχήσει είχε ψιθυρίσει στην κόρη του, Εντέρ Βανγκιόλ, κάτι στα ελληνικά κι αυτή του είπε ότι δεν γνωρίζει ελληνικά και ό,τι έχει να της πει, να της το πει στα τουρκικά ή αγγλικά. Ο Ντενκτάς φέρεται να ήθελε να διαμηνύσει στον τότε Πρόεδρο Χριστόφια και στους άλλους Ε/κ ηγέτες ότι: «Εδώ είναι μια ανεξάρτητη δημοκρατία, να τους το πεις». Η σύζυγός του, Αϊντίν, του ζητούσε να τα αφήσει όλα αυτά και να ηρεμήσει.
Από πολύ πριν το 1974, ο Ντενκτάς ονειρευόταν «κράτος». Για παράδειγμα, το 1973 (4 Ιανουαρίου, εφημερίδα «Φιλελεύθερος»), ήλθε στο φως ένα από τα σχέδια της Άγκυρας, που είχε αναλάβει να υλοποιήσει ο εγκάθετος της. Προέβλεπε κατάργηση της «Τουρκοκυπριακής Κοινοτικής Συνέλευσης» και αντικατάσταση της με μια Διοίκηση, που θα λειτουργούσε ως χωριστή οντότητα, παράλληλα με την Κυπριακή Δημοκρατία. Θα λειτουργούσε δε με «προεδρικό σύστημα», με Πρόεδρο και αντιπρόεδρο. Τότε, θεωρούνταν όλα αυτά ως κινήσεις εντυπωσιασμού. Είχαν ωστόσο, όπως φάνηκε, ουσία και βάθος.
Αυτά που έλεγε διαχρονικά ο Ντενκτάς τα βρίσκουμε μονίμως μπροστά μας. Το λένε, σήμερα, με πιο εκσυγχρονισμένο και διπλωματικό τρόπο. Το περιγράφουν ως χαλαρή ομοσπονδία τονίζοντας το χαλαρή και εννοώντας «όλα χωριστά». Το λένε και οι… προοδευτικοί Τουρκοκύπριοι, όπως ο Ερχιουμάν, που ετοιμάζεται να γίνει και ο πρώτος εγκάθετος της Άγκυρας στα κατεχόμενα. Το λένε και στις ελεύθερες περιοχές. Ω τι σύμπτωση!