Οι τέσσερις άξονες για ριζική αλλαγή πορείας στο Κυπριακό

Οι διαδικασίες διαπραγματεύσεων στο Κυπριακό έχουν φορτώσει πρόνοιες και ρυθμίσεις που εάν υιοθετηθούν σε ένα συνολικό πλαίσιο συμφωνίας, θα οδηγήσουν σε ένα κράτος με πολλές στρεβλώσεις και δυσλειτουργικές διαδικασίες. Κι αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι οι συζητήσεις που διεξάγονταν και διεξάγονται στηρίζονται –χωρίς αυτό να αναγνωρίζεται από τους εκάστοτε διαχειριστές– σε ένα μόρφωμα με διαχωριστικά/διαλυτικά χαρακτηριστικά.

Θα είναι ένα μόρφωμα που θα λειτουργεί στη βάση δυο χωριστών κρατιδίων, που θα συνεργάζονται κάτω από μια κοινή ομπρέλα, για σκοπούς περισσότερο συμμετοχής στην ΕΕ.
Όσο και να επιχειρηθεί από κάποιους να τετραγωνιστεί ο κύκλος, αυτό που θα προκύψει θα είναι αποτέλεσμα παρθενογένεσης, όπως προέβλεπε και το αλήστου μνήμης σχέδιο Ανάν. Αυτό συζητείται και τώρα, σε μια πιο… εκσυγχρονιστική εκδοχή, καθώς φέρει την ταμπέλα της χαλαρής ομοσπονδίας.

Οι συζητήσεις αυτές δεν θα οδηγήσουν πουθενά. Κι εάν υπάρξει κατάληξη, θα απορριφθεί από τους πολίτες, οι οποίοι έχουν καλύτερο αισθητήριο και σωστότερα ανακλαστικά από τους εκάστοτε διαχειριστές του Κυπριακού. Το ζητούμενο είναι κατά πόσο θα συνεχιστούν οι αδιέξοδες συζητήσεις που διεξάγονται 45 χρόνια με ορατό το ενδεχόμενο απόρριψης ή θα αναζητηθεί μια άλλη οδός.

Η άλλη οδός θα πρέπει να αφορά την ανάδειξη ενωτικών στοιχείων και κοινής πορείας όλων των πολιτών. Για να γίνει τούτο θα πρέπει να εγκαταλειφθεί η διαχωριστική προσέγγιση. Να σταματήσει η διάκριση των πολιτών στη βάση της εθνικής τους καταγωγής. Γιατί αυτό θα «σφραγίζει» τα αποτελέσματα της εισβολής, τα τετελεσμένα της κατοχής και εξυπηρετεί τον τουρκικό εθνικισμό.

Αυτό το μοντέλο θα διαιωνίζει τον διαχωρισμό, θα ενισχύει τα διαλυτικά στοιχεία και θα συντηρεί τον εθνικισμό στις δυο κοινότητες. Πώς μπορεί να ξεπεραστούν όλα αυτά; Με μια νέα προσέγγιση. Αυτό επιβάλλει βούληση αλλά και διάθεση πλήρους απαλλαγής από την Τουρκία και την κατοχή.

Τέσσερις προτάσεις

Αυτό αποτελεί βασική προϋπόθεση για να προχωρήσουμε μπροστά. Είναι το αντίδοτο σε αυτό που προωθούν οι οπαδοί της όποιας λύσης, που εν πολλοίς εκφράζουν με την πολιτική τους τον τουρκικό εθνικισμό. Κάποια βήματα προς την κατεύθυνση της απαλλαγής από διαχωριστικές πρόνοιες μπορεί να είναι:

• Πρώτο, διαμόρφωση κοινής επιτροπής αναθεώρησης του Συντάγματος στην παρουσία εκπροσώπων της Νομικής Υπηρεσίας της ΕΕ για έλεγχο συμβατότητας των προνοιών με το κοινοτικό κεκτημένο.
• Δεύτερο, αλλαγή του πολιτειακού συστήματος σε κοινοβουλευτικό και διενέργεια εκλογών με κοινά ψηφοδέλτια.
• Τρίτο, στο Κοινοβούλιο να εκπροσωπούνται πολιτικές ομάδες, όπως το Ευρωκοινοβούλιο. Σημειώνεται πως στο ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δεν εκπροσωπούνται εθνικά κόμματα, αλλά αυτά συμμετέχουν σε πολιτικές ομάδες, που καλύπτουν όλο το πολιτικό και ιδεολογικό φάσμα.
• Τέταρτο, η συμμετοχή, εκπροσώπηση στα όργανα του κράτους θα γίνεται σε πολιτική/ιδεολογική βάση και όχι με βάση την εθνική καταγωγή. Αυτό θα σημαίνει ότι οι δράσεις διαμορφώνονται πολιτικά και ιδεολογικά. Αυτό αντιμετωπίζει αποτελεσματικά και την τουρκική αξίωση για θετική ψήφο, για τα βέτο δηλαδή.

Τα περί ζωτικών συμφερόντων στα οποία θα αποφασίζουν οι κοινότητες είναι παραπλανητικό και διαχωριστικό. Σε ένα κράτος, ζωτικά συμφέροντα έχουν ομάδες πολιτών. Το κεφάλαιο, οι εργαζόμενοι, όσοι συσπειρώνονται για να προωθήσουν κοινωνικά και όχι μόνο ζητήματα, που τους αφορούν.

Η συνάντηση Γκουτέρες, Αναστασιάδη και Ακιντζί την ερχόμενη Δευτέρα στο Βερολίνο είναι αδιέξοδη πριν ξεκινήσει, όσο ακολουθείται η ίδια αδιέξοδη προσέγγιση. Ακόμη κι εάν γίνουν εξαγγελίες μετά το δείπνο, η επόμενη ημέρα θα είναι προδιαγεγραμμένη. Κι εάν θα συντηρηθεί μια «κινητικότητα» για να εξυπηρετηθούν άλλες σκοπιμότητες, είναι σαφές πως παράλληλα η Τουρκία θα συνεχίζει το πάρτι της στην κυπριακή ΑΟΖ.