Πανέτοιμη Άγκυρα, ανέτοιμη Αθήνα

του Απόστολου Αποστολόπουλου  – 

Στις αρχές του έτους υπήρχαν πληροφορίες, με προέλευση τις ΗΠΑ, για τρία πράγματα: πρώτον, εκλογές πριν από τον Σεπτέμβριο, δεύτερον μέγα σκάνδαλο και εκλογική νίκη του ΣΥΡΙΖΑ και τρίτον θερμό επεισόδιο με την Τουρκία περί την Κύπρο, ή με αφορμή το Κυπριακό, χωρίς να προσδιορίζεται η έκταση και η σοβαρότητα του επεισοδίου. Η πηγή μπορούσε να θεωρηθεί αρκετά αξιόπιστη, επειδή είχε προβλέψει με ακρίβεια, έξη μήνες πριν από τις εκλογές του 2012, ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα έπαιρνε 16%. Όπερ και εγένετο.

Ο Τσίπρας είχε γνώση εκείνης της πρόβλεψης αν και δεν την πίστεψε. Στην πραγματικότητα οι πληροφορίες, σε πολλές περιπτώσεις, προαναγγέλλουν την εφαρμογή σχεδίων. Και γι’ αυτό συχνά επαληθεύονται. Στην Ελλάδα είναι εύκολο να επαληθευθούν οι προβλέψεις, επειδή δεν υπάρχει από κανέναν, κυβέρνηση ή κόμμα, αντίδραση στις επιταγές του ξένου παράγοντα. Το πρόβλημα της Αθήνας, και κάθε κυβέρνησης προτεκτοράτου, είναι ότι δεν ξέρει και δεν τολμάει να ρωτήσει τον επικυρίαρχο για τις προθέσεις του.

Στην ειδική περίπτωση της Τουρκίας η Αθήνα είναι εντελώς ανέτοιμη για οτιδήποτε, επειδή η Τουρκία εδώ και κάποιο καιρό δεν είναι υπάκουο παιδί. Κινείται στα πλαίσια της Δυτικής Συμμαχίας, παρά τα όσα λένε ορισμένοι περί του αντιθέτου, αλλά κατ’ επιλογή και κατά περίπτωση. Η Τουρκία δεν θέλει να πέσει στα χέρια των Ρώσων για να ξεφύγει από την αγκαλιά των Αμερικανών. Δεν θέλει να αλλάξει στραγγαλιστή.

H βορειοκορεατική “συνταγή”

Η Τουρκία του Ερντογάν θέλει την σχετική ανεξαρτησία της και στέλνει συνεχή μηνύματα ότι θα πέσει μαχόμενη προκειμένου να υπερασπίσει την εδαφική της ακεραιότητα. Ο Ερντογάν, βήμα-βήμα, απαλλάχτηκε όχι μόνο από τους αντιπάλους αλλά κυρίως από συνεργάτες που ήταν διατεθειμένοι να υποχωρήσουν σε απαιτήσεις παραχώρησης εδάφους ή ανεξαρτησίας. Για την Αθήνα αυτό είναι το απολύτως κακό παράδειγμα, είναι αδιανόητο και απαράδεκτο.

Όποιος νομίζει ότι κάνω λάθος ας δει πως μετά από θύελλα κατηγοριών, γελοιοποιήσεων και απειλών σταμάτησαν ξαφνικά οι επιθέσεις κατά του Βορειοκορεάτη Κιμ Γιονγκ Όυν, χωρίς αυτός να κάνει μισό βήμα πίσω. Αντιθέτως ο Πούτιν και οι Κινέζοι επαίνεσαν τον –υποτίθεται τρελό– Κιμ Γιονγκ Όυν ως ευφυές, φρόνιμο και νουνεχές άτομο.

Ο Κορεάτης έχει από πάνω του –κυριολεκτικά– την Κίνα που δεν είναι αντιμετωπίσιμη με συνήθη μέσα και αυτό ασφαλώς τον κάνει να πλεονεκτεί έναντι του Ερντογάν. Ο Τούρκος ηγέτης είναι στην πρώτη καυτή γραμμή σύγκρουσης –ΗΠΑ εναντίον Ρωσίας– και η χώρα του είναι απολύτως κρίσιμη για τη στιγμή της αναμέτρησης ή των παρατεταμένων πιέσεων. Αυτός είναι ένας πολύ σοβαρός λόγος που είναι συνεχής η διακωμώδηση του Ερντογάν.

Οι Έλληνες πολιτικοί σιωπούν

Στην Ελλάδα, συνηθισμένοι να αφήνουμε στους άλλους, δηλαδή στις ΗΠΑ, τη σωτηρία της πατρίδας μας, όλα αυτά μας αρέσουν, γελάμε, περνάμε καλά. Ο πρώην υπουργός Νίκος Φίλης και η παλιοπαρέα ρίχνουν μερικά εθνομηδενιστικά ξόρκια και πάμε γι’ άλλα. Κανέναν δεν απασχολεί γιατί ξαφνικά ο υπουργός Άμυνας Πάνος Καμένος, συνήθως λαλίστατος και με στολή παραλλαγής δεν έβγαλε άχνα για το επεισόδιο στα Ίμια.

Ο Τζανακόπουλος δήλωσε επί της ουσίας ότι με πολύ αποφασιστικότητα, αλλά με ακόμα περισσότερη περίσκεψη προτιμάμε τη διπλωματική γλώσσα από κάθε άλλη. Ο κατευνασμός του θηρίου είναι η πάγια πολιτική της Αθήνας, με κάθε κυβέρνηση, το σιωπητήριο είναι γενικό. Και ο Ερντογάν το καταγράφει: λένε, λένε, αλλά όταν φτάσει ο στρατός και τα αεροπλάνα μας, όλοι σωπαίνουν, είπε. Ε! όχι και όλοι. Μόνο οι εδώ πέρα, οι εν Αθήναις.

Τι κινεί την τουρκική εξωτερική πολιτική

Απέναντι, στη Μέση Ανατολή ο Τούρκος πρόεδρος ζορίζεται με τους Κούρδους. Μια μεγάλη χώρα με ένα τεράστιο στρατό και δεν μπορεί να καταβάλλει στο άψε-σβήσε μια χούφτα Κούρδους σε μάχη εκ του συστάδην, στην Αφρίν. “Εδώ θα γίνει ο τάφος σου, ένα νέο Βιετνάμ“, του διαμηνύουν οι Κούρδοι. Το πρόβλημα του Τούρκου προέδρου δεν είναι οι έξω. Ίσως, μάλιστα, αυτοί να είναι το μικρότερο πρόβλημά του. Μέσα δεν πάει και τόσο καλά ο πρόεδρος. Αμερικάνοι και Ρώσοι δεν θέλουν χάος στην Τουρκία, ο καθένας για τους λόγους του.

Ό Ερντογάν δεν είναι απρόβλεπτος, όπως τον κατηγορούν (τα ίδια έλεγαν και για τον Γιονγκ Όυν). Αντιθέτως, και μικρά παιδιά μπορούν να προβλέψουν τις κινήσεις του, διάφανες πλέον: Τρία πράγματα κινούν την τουρκική πολιτική. Πρώτον η ακεραιότητα της Τουρκίας. Δεύτερον και παρεπόμενο του πρώτου, η συντριβή των Κούρδων. Τρίτον η επικυριαρχία της Τουρκίας στη γειτονιά της, από τα Βαλκάνια ως τη Μέση Ανατολή.

Με αυτά τα κριτήρια καταλαβαίνουν οι πάντες που το πάει με κάθε του κίνηση. Οι Ρώσοι τον θέλουν γιατί αδρανοποιεί τους Αμερικάνους και στη γειτονιά τους και στη Μέση Ανατολή. Αυτός συμπλέει μαζί τους για να έχει αντίβαρο. Συμπλέει, δεν προσχωρεί στο αντιδυτικό στρατόπεδο. Αν οι ΗΠΑ τον φτάσουν στα άκρα θα δούμε. Αλλά δεν έχουν λόγους να το κάνουν.

Η επίσκεψη στις 16 Φεβρουαρίου του Τίλερσον στην Άγκυρα θα επιβεβαιώσει τους ανοιχτούς διαύλους επικοινωνίας, πιστεύω. Αν όχι, θα ζήσουμε μεγάλες φουρτούνες στην περιοχή μας. Παρά τα όσα έχουν ειπωθεί ή προβλεφθεί, ο Ερντογάν φάνηκε μάλλον ικανοποιημένος με την έκβαση όσων έγιναν στα Ίμια και όχι διατεθειμένος να δώσει συνέχεια. Αντίθετα ό,τι συμβαίνει στην Κύπρο με το αέριο/πετρέλαιο είναι άλλης τάξεως ζήτημα. Ίδωμεν.