Πιέζει φιλικές της χώρες να αναγνωρίσουν το ψευδοκράτος η Τουρκία

Το θέμα της αναγνώρισης της αποσχιστικής οντότητας προωθείται πιο συστηματικά και μεθοδικά από την κατοχική Τουρκία, η οποία πιέζει φιλικά της κράτη να προβούν σε βήματα προς αυτή την κατεύθυνση. Η αναβάθμιση των εμπορικών, οικονομικών, τουριστικών κι άλλων σχέσεων χωρών με το ψευδοκράτος είναι στάδιο το οποίο δοκιμάσθηκε και με βάση τα σημερινά δεδομένα θεωρείται από τουρκικής πλευράς ότι έχει ολοκληρώσει τον κύκλο της. Γνωρίζοντας πως δεν είναι εύκολο εγχείρημα αυτό της αναγνώρισης, η κατοχική δύναμη φαίνεται να στοχεύει πρωτίστως να υπάρξει κίνηση από μια τουλάχιστον χώρα, ώστε να δημιουργηθεί “δυναμική” προς αυτή την κατεύθυνση. Να δημιουργηθεί προηγούμενο και να ανοίξει ο δρόμος.

Είναι σαφές πως με την ομιλία του Τούρκου προέδρου, Ταγίπ Ερντογάν, το 2022, ενώπιον της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών, η Άγκυρα καθόρισε το πλαίσιο της “νέας προσέγγισης”. Ήταν ένα πολιτικό ορόσημο, που άλλαξε την τακτική, τον τρόπο παρέμβασης και την ατζέντα των συζητήσεων τους με τρίτους. Κι αυτό έγινε με το πλέον επίσημο τρόπο. Η Άγκυρα επιχειρεί εν πολλοίς να δημιουργήσει ένα μοντέλο που μπορεί να έχει στοιχεία εκείνων της Ταϊβάν και του Κοσσόβου, πλην όμως είναι σαφές πως ο σχεδιασμός έχει βασικά “κυπριακά” χαρακτηριστικά.

Οι κινήσεις της κατοχικής Τουρκίας

Πώς θα κινηθεί η κατοχική πλευρά; Πρώτο, έχει ξεκάθαρα και όχι συγκαλυμμένα εγκαταλείψει την ομοσπονδία και ζητά αναγνώριση κυριαρχικής ισότητας και ίσο διεθνές καθεστώς. Το απαιτεί ως προϋπόθεση για να επαναρχίσουν συνομιλίες, οι οποίες ζητά όπως διεξαχθούν μεταξύ “δυο κρατών”. Υπενθυμίζεται συναφώς ότι ο πάλαι ποτέ ηγέτης του κατοχικού καθεστώτος, Ραούφ Ντενκτάς, είχε ζητήσει, όταν διαχειριζόταν το Κυπριακό, «ενός λεπτού αναγνώριση» του ψευδοκράτους, πριν από την έναρξη διαπραγματεύσεων, ώστε να συζητήσει για λύση! Αυτό το οποίο ζητούσε ήταν βασικά αλληλοαναγνώριση. Αυτό, δεκαετίες μετά, το αξιώνουν πιο πιεστικά οι Τούρκοι.

Δεύτερο, αυτό που συζητά η Τουρκία σήμερα δεν είναι κατά πόσο θα προκύψει χωριστό κράτος από τις διαπραγματεύσεις, αλλά ξεκινά θεωρώντας τούτο δεδομένο. Κι αυτό θα γίνει, όπως υποστηρίζουν, αναγνωρίζοντας η Κυπριακή Δημοκρατία την αποσχιστική οντότητα. Οι διαπραγματεύσεις, κατά το τουρκικό αφήγημα, θα αποσκοπούν στην επίτευξη συμφωνίας για το “πλαίσιο συνεργασίας” μεταξύ των δυο χωριστών οντοτήτων. Ο τρόπος, δηλαδή, που θα συνεργάζονται λειτουργώντας πλάι-πλάι.

Τρίτο, η Άγκυρα “ροκανίζοντας” τη βάση λύσης του Κυπριακού, δημιουργώντας αδιέξοδα και επιβάλλοντας τετελεσμένα επιχειρεί να οδηγήσει τις εξελίξεις στις δικές της επιδιώξεις. Προς τούτο ενισχύει και διάφορους μηχανισμούς, όπως για παράδειγμα, την επιτροπή αποζημιώσεων, ώστε να τελειώσει με το θέμα των ελληνοκυπριακών περιουσιών ή να τις περιορίσει σημαντικά.

Τέταρτο, οι ξένες επενδύσεις, που συζητούνται έντονα αυτή την περίοδο στα κατεχόμενα, εντάσσονται μέσα σε αυτό το πλαίσιο των στρατηγικών επιδιώξεων της κατοχικής δύναμης. Η εμπλοκή ξένων, οι αγοραπωλησίες, δημιουργούν μιας άλλης μορφής τετελεσμένα. Περιπλέκει το περιουσιακό με τις πωλήσεις σε ξένους, την οικοδόμηση κτιρίων σε ολόκληρες περιοχές ενώ έμμεσα εμπλέκει και ξένες χώρες, που θα ενδιαφερθούν για υπηκόους τους, σε περίπτωση προβλημάτων.

Σημειώνεται ότι μέχρι και πριν από μερικά χρόνια οι “ξένες επενδύσεις” ήταν μόνο τουρκικές. Σήμερα είναι ρωσικές, ισραηλινές, ιρανικές, γερμανικές, βρετανικές κ.ά. Υπενθυμίζεται ότι από το 2010 λειτουργεί στην κατεχόμενη Κύπρο ένας φορέας που ασχολείται με τα ζητήματα αυτά, το “Συμβουλευτικό Συμβούλιο Ξένων Επενδύσεων”, το οποίο επιστράτευσε και τον ιδιωτικό τομέα από την Τουρκία και τα κατεχόμενα.

Σκλήρυνση στάσης

Την ώρα κατά την οποία η Άγκυρα κάνει ανοίγματα προς διάφορες χώρες, επιλέγει να σκληρύνει τη θέση της έναντι της Κύπρου, την οποία θεωρεί τον αδύναμο κρίκο. Επιχειρεί, παρά τις δυσκολίες, άνοιγμα προς την Αίγυπτο, ρίχνοντας και μετά τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, γέφυρες συνεργασίας. Παρά την ακραία επιθετική ρητορική, που υιοθετεί έναντι της Ελλάδος, θέλει να διατηρήσει κανάλια επικοινωνίας με την Αθήνα. Σημειώνεται ότι την 7η Δεκεμβρίου θα πραγματοποιηθεί στην Αθήνα Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας Ελλάδος και Τουρκίας, στην παρουσία Μητσοτάκη και Ερντογάν.

Ταυτόχρονα, η Άγκυρα “παίζει” με τους Αμερικανούς, το ΝΑΤΟ, τη Ρωσία. Οι Αμερικανοί φοβούνται μια πιο στενή προσέγγιση της Άγκυρας με τη Μόσχα και επιμένουν, παρά τα προβλήματα, να διατηρούν κανάλια επικοινωνίας με την κατοχική δύναμη. Κι αυτό παρόλο που ο Ερντογάν τους “ψήνει το ψάρι στα χείλι”. Η περίπτωση της επικύρωσης της ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ και το “ροκάνισμα” του χρόνου είναι ενδεικτικά της τουρκικής στάσης και προσέγγισης, για το πώς λειτουργεί το καθεστώς Ερντογάν έναντι των τρίτων.

Μέσα στο περιβάλλον αυτό, λαμβάνοντας υπόψη την μεγάλη εικόνα, η Άγκυρα επιχειρεί να κάνει ένα “σημαντικό βήμα” στην Κύπρο: Να επιβάλλει την αναγνώριση της αποσχιστικής οντότητας.