Πίσω από τις κραυγές για την αναξιοπιστία του Τραμπ

Το παιχνίδι για τη Δύση –κυρίως για τις ΗΠΑ– χάθηκε ολοσχερώς, αφού δεν έγινε κατορθωτή η ανατροπή του Άσαντ, που ήταν ο στόχος της επέμβασης, μέσω της επιχείρησης που βαφτίστηκε “Αραβική Άνοιξη”. Η σταδιακή αυτονόμηση των ισλαμιστών ανταρτών που χρηματοδοτήθηκαν και εξοπλίσθηκαν για τον –τύπου Καντάφι– ανασκολοπισμό του Άσαντ άλλαξε τα δεδομένα επί του πεδίου. Κυρίως μετά τη νόμιμη, με βάση την από την εποχή της ΕΣΣΔ αμυντική συμφωνία μεταξύ των δύο χωρών, επέμβαση των Ρώσων.

Επίσης, η τεράστια επέκταση του λεγόμενου Ισλαμικού Κράτους και τα αποτρόπαια εγκλήματα που διέπραττε μπροστά στις κάμερες, παρέκκλιναν οριστικά την πορεία από τους αρχικούς στόχους της επέμβασης. Μόλις αργότερα, όταν ο ISIS ηττήθηκε από τους Κούρδους, χάθηκε και η δικαιολογητική βάση παρουσίας των αμερικανικών δυνάμεων στην περιοχή.

Η “προστασία” των Κούρδων δεν ήταν καθόλου επαρκής λόγος για την παραμονή τους. Αυτή η προστασία μπορεί σε κάποιο βαθμό να επιτευχθεί, μέσω της πλήρους αποκατάστασης της εδαφικής κυριαρχίας της Συρίας και μέσω των ενδεχόμενων προβλέψεων στην συνταγματική αλλαγή που η ίδια η κυβέρνηση της Δαμασκού αποδέχεται, με σκοπό την αποκατάσταση της ειρήνης και της ομαλότητας στην ταλαίπωρη χώρα. Η τουρκική εισβολή επιτάχυνε τις εξελίξεις.

Η ανάγκη να διατηρηθεί η Τουρκία στο δυτικό στρατόπεδο επέβαλε στον Τράμπ –για τους αντίθετους λόγους επέβαλε στον Πούτιν– να αναγνωρίσει στην Τουρκία το δικαίωμα της προστασίας της εδαφικής της ακεραιότητας και ασφάλειας, από τη δημιουργία κουρδικού κρατικού μορφώματος στα σύνορά της. Έτσι, παρακολουθήσαμε αυτό το σκληρό διπλωματικό παιχνίδι, όσο ακατανόητος και να ήταν ο τρόπος χειρισμού από την πλευρά Τράμπ.

Οι προτεραιότητες του Τραμπ 

Οι επικριτές της πολιτικής Τραμπ αναπτύσσουν την πολεμική τους σε βάρος του, επειδή επιθυμούν να διατηρηθεί η “αμερικανική τάξη πραγμάτων” στη Μέση Ανατολή, όπως αυτοί την εννοούν. Επιδιώκουν τη δημιουργία κουρδικού κράτους, ως ένα νέο Ισραήλ στο μαλακό υπογάστριο της Τουρκίας, το οποίο η τελευταία επ’ ουδενί θα μπορούσε να το αποδεχθεί και το απέδειξε εμπράκτως.

Όμως –σε πείσμα των παραδοσιακών και αρτηριοσκληρωτικών διαμορφωτών στρατηγικής– ο Τράμπ επικεντρώνει τα ενδιαφέροντα του σε άλλες περιοχές, θέτοντας εντελώς διαφορετικές προτεραιότητες στις πολιτικές του. Δεν θέλει οι ΗΠΑ να σπαταλούν δυνάμεις και να ξοδεύουν τεράστια ποσά, παριστάνοντας τον παγκόσμιο χωροφύλακα χωρίς ουσιαστικό όφελος για τις ίδιες. Δεν θέλει να εξυπηρετεί τις αποικιοκρατικές φαντασιώσεις των Ευρωπαίων και τους πολεμοχαρείς του βαθέος κράτους στην Ουάσινγκτον.

Ο Τράμπ αντελήφθη το αυτονόητο. Η Μέση Ανατολή δεν αποτελεί πλέον ισχυρό γεωστρατηγικό διακύβευμα για τις ίδιες τις ΗΠΑ, για να διεκδικούν και να επιβάλλουν αποκλειστικότητα. Το κόστος από την παραμονή τους εκεί δεν εξισορροπείται από το όποιο αμφιλεγόμενο όφελος. Αντίθετα η “μοιρασιά” με τους άλλους ενδιαφερόμενους, στην προσπάθεια αποκατάστασης της σταθερότητας της περιοχής, καθόλου δεν βλάπτει τα μεσομακροπρόθεσμα αμερικανικά συμφέροντα. Οι ΗΠΑ, εξάλλου, ουδόλως εγκαταλείπουν την περιοχή. Απλά απαλλάσσονται των περιττών “βαρών”, που εν πολλοίς οι ίδιες δημιούργησαν.

Ο Τράμπ αντελήφθη, ότι η πρόκληση στο εξής, για την παγκόσμια επικυριαρχία της Ουάσιγκτον και της Δύσης γενικότερα, προέρχεται από την ραγδαία αναπτυσσόμενη Κίνα και την αντίστοιχα ταχύτατη επέκταση της παγκόσμιας επιρροής της. Η πλήρης αναδιάταξη των δυνάμεων και των ισορροπιών σε πλανητικό επίπεδο συμβαίνει τώρα και είναι απολύτως εξαναγκαστική για τις κυρίαρχες δυνάμεις να αναθεωρήσουν τις στρατηγικές τους.

Η Ρωσία εταίρος των ΗΠΑ

Κάτω από μια τέτοια ανάγνωση των εξελίξεων, η Ρωσία δεν μπορεί πλέον να είναι αντίπαλος, αλλά πολύτιμος συνεργάτης της Δύσης. Στην πραγματικότητα ουδέποτε ήταν, μολονότι έτσι την αντιμετώπιζαν όλοι. Κάτι που απεδείχθη εμπράκτως στη μάχη εναντίον του ναζιστικού Άξονα κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, παρά τις φιλότιμες προσπάθειες εξίσωσης του ναζισμού και του κομμουνισμού, από τη Δεξιά αλλά και την Αριστερά, εξ ίσου υπέρμαχων της πνεούσης τα λοίσθια Νέας Τάξης. Διαφορετικά, στο εξής, μια εξ ανάγκης σινορωσική συνεργασία θα ήταν καταστροφική για τη Δύση και την πρωτοκαθεδρία των ΗΠΑ.

Οι εξελίξεις στο πεδίο της συριακής κρίσης προσέφερε άπλετο χώρο και την ευκαιρία για μια αποτελεσματική συνεργασία μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας, προκειμένου να κλείσει η βαθιά πληγή που με τόση απρονοησία άνοιξαν οι Δυτικοί με την παρέμβασή τους. Τα δε πρόσωπα που τις εκπροσωπούν, Τραμπ και Πούτιν, απεδείχθησαν τα καταλληλότερα. Οι δε Ερντογάν και Άσαντ δίδουν μαθήματα εθνικής στρατηγικής και πατριωτισμού, με τους εγχώριους απολογητές της υποτέλειας να τους θεωρούν ακόμη άβουλα πιόνια των “μεγάλων”, κρίνοντας αποκλειστικά εξ ιδίων.

Το κύρος και η αξιοπιστία για τις ΗΠΑ δεν χάθηκε επειδή “πρόδωσαν” τους Κούρδους, ούτε επειδή βρίσκουν σημεία προσέγγισης με τους Ρώσους. Χάθηκε επειδή έχασαν σε μια σειρά πεδία άγονων αντιπαραθέσεων και κρίσεων, που οι ίδιες δημιούργησαν και αδυνατούσαν να διαχειριστούν. Το κύρος και η αξιοπιστία μιας μεγάλης χώρας κατακτάται τόσο με την ισχύ των όπλων, όσο και με την συνετή και συνεπή σε αρχές πολιτική. Επειδή κανείς δεν μπορεί να αμφισβητεί τη δύναμη των αμερικανικών όπλων (και του δολαρίου) μικρή η ζημιά!

Οι ΗΠΑ απεμπλέκονται από αδιέξοδες αντιπαραθέσεις στη βάση κατασκευασμένων αρχών και δικαιωματικών ιδεολογημάτων, περί εξαγόμενης δια της βίας δημοκρατίας, επειδή δεν τους προσφέρουν πλέον στο ελάχιστο, παρά μόνον κόστος. Η απεμπλοκή τους αυτή είναι μεσοπρόθεσμα η ασφαλέστερη οδός για την ανάκτηση της όποιας χαμένης αξιοπιστίας τους, η οποία δέχθηκε ισχυρό πλήγμα και με την ιστορία του Γκουαϊδό στη Βενεζουέλα.

Όλοι θέλουν την Τουρκία

Ταυτόχρονα, η διατήρηση καλών σχέσεων με την αναδυόμενη ως περιφερειακή δύναμη Τουρκία, είναι τόσο για τις ΗΠΑ, όσο και για τις κεντρικές χώρες της ΕΕ αδήριτη ανάγκη. Όπως ακριβώς και για τη Ρωσία, έστω για τους αντίθετους στα δυτικά συμφέροντα λόγους. Αυτό ακριβώς θα έπρεπε να προβληματίζει τους εγχώριους αναλυτές και το πολιτικό προσωπικό της Ελλάδας. Πρέπει να προβληματίζει, ανεξαρτήτως της πολεμικής που αναπτύσσεται σε βάρος του Τράμπ που εγκατέλειψε τάχα τους Κούρδους.

Ανεξαρτήτως, επίσης, του Ερντογάν, που τους χάλασε τα σχέδια με τη ματαίωση της δημιουργίας κουρδικού κράτους σε βάρος του, λες και είχε υποχρέωση να το δεχθεί. Επιπλέον, με τον ίδιο ή παραπλήσιο τρόπο, ανεξαρτήτως προσχημάτων και διπλωματικών ακροβατισμών, οι ίδιοι οι Αμερικανοί αντίπαλοι του Τραμπ και οι Ευρωπαίοι εταίροι μας, την ίδια πολιτική καλών σχέσεων και συνεργασίας με την Τουρκία θα ακολουθούν πάντα, έτσι κι αλλιώς.

Η γεωστρατηγική της θέση, η στρατιωτική της ισχύς, το μέγεθος της ως αγορά και ως παραγωγός, καθιστούν την Τουρκία υπολογίσιμη δύναμη. Σε αντιδιαστολή εμείς, κάναμε φιλότιμες προσπάθειες να εξαφανιστούμε από τον χάρτη τόσο ως αγορά, έστω και μικρή, όσο και ως παραγωγή, απαξιώνοντας σταδιακά και τις ένοπλες δυνάμεις μας. Αρκούμαστε στις “καλές” προθέσεις (απ’ αυτές τις άπειρες που είναι στρωμένος ο δρόμος για την κόλαση) των εταίρων και συμμάχων μας.

Ποιος είναι ο αναξιόπιστος;

Απλώς ο Τράμπ δεν αισθάνεται ότι έχει λόγους να κρατάει τα προσχήματα και να παραπλανά με politically correct ψευδοχειρισμούς και αντίστοιχη ρητορική. Με τον κυνισμό του έμπειρου και οξυδερκή επιχειρηματία κάνει τις επιλογές του. Στη βάση αυτών είναι απολύτως ειλικρινής στον τάχα παραλογισμό του, αναλαμβάνοντας το κόστος αυτών των επιλογών του.

Στην τελική, ο “αναξιόπιστος” και “τρελός” Τραμπ πήρε, μόλις πρόσφατα, τα πάντα από την Ελλάδα, χωρίς να ξοδέψει ούτε ένα δολάριο. Δίχως, η όποια αμυντική συμφωνία έχει συναφθεί με την Αμερική, να προβλέπει το παραμικρό σε σχέση με τις ιδιαίτερες αμυντικές ανάγκες της χώρας μας απέναντι στην επιθετικότητα της Τουρκίας. Τα πάντα αφορούν στις δικές μας υποχρεώσεις απέναντι στις ΗΠΑ.

Η Ουάσιγκτον και οι υπόλοιποι σύμμαχοί μας ποτέ και επ’ ουδενί έχουν δεσμευτεί να προστατεύσουν την Ελλάδα από τον τούρκικο αναθεωρητισμό. Δεν δεσμεύτηκε ούτε ο Τραμπ, ούτε ο Ομπάμα, ούτε οποιοσδήποτε άλλος Αμερικανός πρόεδρος. Ας μην διαμαρτύρονται λοιπόν όλοι αυτοί που συνειδητά έχουν επιλέξει τον “μπάρμπα Σαμ” και την Μέρκελ για “προστάτες” τους, εφευρίσκοντας το ιδεολόγημα περί ευρωπαϊκών συνόρων, που δεν θα τολμήσει η Τουρκία να προσβάλλει.

Οι κλαυθμοί και οι οδυρμοί περί της απώλειας της αξιοπιστίας των ΗΠΑ οφείλονται καθαρά στο ότι αυτό που απωλέσθη είναι το τελευταίο φύλλο συκής για την συγκάλυψη της εθελοδουλείας που χαρακτηρίζει τους ταγούς του ελληνικού λαού. Τα γεγονότα πλέον κραυγάζουν ότι ολόκληρο το ελλαδικό σύστημα εξουσίας, όντας το ίδιο βαθιά αναξιόπιστο, πρέπει επιτέλους να αναλάβει τις τεράστιες ευθύνες του απέναντι σε αυτόν τον λαό και σε αυτό το έθνος.