Πολλαπλασιαστής ισχύος η συνεννόηση στα εθνικά

Η σοβαρότητα της κατάστασης, στην οποία έχουν περιέλθει οι ελληνοτουρκικές σχέσεις πηγάζει από την περισσή αυτοπεποίθηση, συνάμα δε και επικίνδυνη αλαζονεία, την οποία συνεχίζει να εκπέμπει η Τουρκία. Αυτό εντάθηκε ειδικά μετά τη μετατροπή του πολιτεύματος στη γειτονική χώρα σε μια προεδρική Δημοκρατία, που παραπέμπει σε προσωποπαγές καθεστώς.

Από το νέο τουρκικό πολίτευμα απουσιάζουν δραματικά πλέον τα οργανικά στοιχεία και τα θεσμικά όργανα που συνιστούν το δημοκρατικό αντίβαρο και εξισορροπούν την συγκέντρωση όλων των εξουσιών στα χέρια ενός ηγέτη. «Ενός ανδρός αρχή», λοιπόν, στην Τουρκία, χωρίς σοβαρή αντιπολίτευση και με χειραγωγημένο ή φιμωμένο Τύπο. Επίσης, με εκατοντάδες δημοσιογράφους, διανοούμενους και άλλους υπό επιτήρηση, στην αυτοεξορία ή στη φυλακή.

Η Ελλάδα εθεωρείτο για αρκετό χρόνο ο μόνος, ίσως, γείτονας, με τον οποίο η Τουρκία στα 17 σχεδόν χρόνια της καταλυτικής πολιτικής παρουσίας του κ. Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είχε οικοδομήσει λειτουργικές σχέσεις. Δεν μπορώ , όμως, να συμφωνήσω με την ευθύγραμμη τοποθέτηση περί μη ύπαρξης θερμού επεισοδίου στο Αιγαίο στα χρόνια αυτά. Υπήρξαν επεισόδια. Προτιμήσαμε να τα αποκαλέσουμε «ατυχήματα». Δεν είμαι διόλου βέβαιος ότι ένα επεισόδιο, όπως εκείνο του Μαΐου 2006, θα είχε σήμερα την ίδια «διαχείριση» και εξέλιξη.

Συζητώντας, συχνά ακούω με ενδιαφέρον τοποθετήσεις διακεκριμένων αναλυτών, οι οποίοι υποστηρίζουν ότι η Τουρκία απειλείται, απειλείται, απειλείται… Κάποιοι, με αφορμή το Κουρδικό, κάνουν λόγο για έντονη ανασφάλεια της Τουρκίας. Πολλοί εξακολουθούν να ομιλούν για μια διχασμένη πολιτικά, κοινωνικά και πολιτισμικά χώρα. Και τον τελευταίο καιρό έχει προστεθεί η υφέρπουσα κρίση της τουρκικής οικονομίας.

Η διαπίστωση τέτοιων χαρακτηριστικών δεν σημαίνει ότι πρέπει να υποτιμήσουμε το εξής γεγονός: Οποιαδήποτε άλλη χώρα αντιμετώπιζε σωρευτικά τόσα ανοιχτά ζητήματα και προκλήσεις θα την χαρακτήριζα ανεπιφύλακτα ως χώρα ευάλωτη και αδύναμη. Η Νέα Τουρκία, αυτήν που έχουμε σήμερα απέναντί μας, είναι από μία άποψη ευάλωτη, αλλά από την άλλη δεν θεωρώ ότι αποτελεί χώρα με μειωμένη ισχύ και ακόμη λιγότερο ότι είναι μια αδύναμη χώρα.

Αλλαγή φάσης

Παρά τα θετικά βήματα που έγιναν στις διμερείς μας σχέσεις από το 1999 και εντεύθεν και παρά τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης με στόχο την αποφυγή εμπλοκής, εντούτοις διαπιστώνουμε ότι:

1. Η ορθή πορεία που δρομολογήθηκε τον Δεκέμβριο του 1999 στο Ελσίνκι έχει εξαντλήσει  τα όρια της.
2. Η μη εμπλοκή στο Αιγαίο οφείλεται αποκλειστικά και μόνο στις επιλογές της Ελλάδος.
3. Συνιστά ψευδαίσθηση η προσδοκία αναζήτησης λύσης στο Κυπριακό, η οποία δεν θα αντανακλά κυρίως τις θέσεις της Άγκυρας.
4. Ο παραμερισμός και η περιφρόνηση προς τους Διεθνείς Οργανισμούς και τους κανόνες του Διεθνούς Δικαίου αποτελεί γενικευμένη επιλογή των βασικών παραγόντων της Διεθνούς Κοινότητας.
5. Το πλαίσιο αυτό εξυπηρετεί ακόμη περισσότερο τις κινήσεις και τις αποφάσεις της Νέας Τουρκίας, καθόσον σε αυτό διαχρονικά νιώθει κατεξοχήν άνετα.

Το σημαντικότερο, όμως, για την Ελλάδα δεν είναι η ορθή διάγνωση της νέας τουρκικής πραγματικότητας. Πρέπει εμείς κυρίως να συνειδητοποιήσουμε ότι δεν έχουμε πλέον καθόλου χρόνο. Πρέπει να προσφύγουμε στο κυριότερο μέσον ανάκτησης των δικών μας δυνατοτήτων και ισχύος, λόγω της άνευ προηγουμένου βαθιάς πολιτικής, κοινωνικής και αξιακής κρίσης που μας έχει οδηγήσει στην κατάθλιψη, στην απαξίωση και στον οικονομικό μαρασμό.

Η πολιτική συνεννόηση

Το μέσον αυτό είναι η πολιτική συνεννόηση. Όσο οι πολιτικές δυνάμεις και παρατάξεις προκρίνουν το μέρος έναντι του όλου, το εφήμερο έναντι του μονίμου, το κομματικό έναντι του εθνικού, τόσο θα βρισκόμαστε σε μειονεκτική θέση. Για τον λόγο αυτό θεωρώ επιβεβλημένη την σύμπραξη του πολιτικού κόσμου. Η Εθνική Ασφάλεια δεν μπορεί να αποκοπεί από την ζοφερή εικόνα που χαρακτηρίζει την πραγματικότητα και τις επιπτώσεις στο ηθικό μας, λόγω  της οικονομικής μας αυτοκαταστροφής.

Η σημασία και ανάγκη επιστροφής της Ελλάδος στην κατηγορία των κανονικών χωρών δεν περιορίζεται στην οικονομία. Είναι η βασική προϋπόθεση για την ανάκτηση όλων των δυνατοτήτων μας στο σύνολο των ζητημάτων που περιλαμβάνονται και συναποτελούν την Εθνική Ασφάλεια. Όσο μεγαλύτερος είναι ο βαθμός συναίνεσης τόσο μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση αποκτά η κοινή γνώμη.

Υπάρχει κάποιος που πιστεύει ότι η ετοιμότητα είναι αποκλειστικά και μόνον επιχειρησιακού χαρακτήρα; Η συνεννόηση και συνεργασία των πολιτικών μας δυνάμεων ας ξεκινήσει από την Εθνική Ασφάλεια.  Θα συμβάλλουν έτσι στον πολλαπλασιασμό της πραγματικής ισχύος της χώρας, καθώς και στις δυνατότητες διπλωματικών πρωτοβουλιών και επιχειρησιακών που διαθέτουμε.