Πόρτα για το ψευδοκράτος έφαγε ο Ερντογάν

Πριν ο Τούρκος πρόεδρος μας υπενθυμίσει και πάλι ότι “μπορεί να έρθει νύχτα” και πριν την αμερικανική (και όχι μόνο) πόρτα για το ψευδοκράτος που “έφαγε”, είχε συναντηθεί στο περιθώριο της Συνόδου της G20 στο Μπαλί, με τον Τζο Μπάιντεν. Σύμφωνα με την ανακοίνωση της τουρκικής Προεδρίας συζητήθηκαν οι διμερείς σχέσεις, μεταξύ των οποίων τα ζητήματα εμπορίου και ασφαλείας και η στήριξη της κυβέρνησης των ΗΠΑ στο τουρκικό αίτημα για τα πολεμικά αεροσκάφη F-16.

Όπως ανέφερε η τουρκική Προεδρία, χωρίς να έχει επιβεβαιωθεί από αμερικανικές πηγές ακόμη (αλλά ούτε και να έχει διαψευστεί) ο Μπάιντεν τόνισε στον Ερντογάν ότι η αμερικανική κυβέρνηση θα συνεχίσει να στηρίζει το αίτημα της Άγκυρας για προμήθεια νέων αεροσκαφών F-16 και αναβάθμιση των παλαιών. Στην επίσημη ενημέρωση από τον Λευκό Οίκο για τη συνάντηση των δύο ηγετών δεν αναφέρθηκε καθόλου το θέμα που “καίει” την Τουρκία. Τυχαίο;

Ο πρόεδρος Μπάιντεν, όπως αναμενόταν εξέφρασε τα συλλυπητήριά του απευθείας στον Ερντογάν, αναφορικά με την επίθεση στην Κωνσταντινούπολη την Κυριακή, για την οποία την Τρίτη η Άγκυρα, μέσω του Τούρκου υπουργού Εσωτερικών Σουλειμάν Σοϊλού εξαπέλυσε επίθεση κατά των ΗΠΑ, προκαλώντας και την αντίδραση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ.

Επιπλέον, σύμφωνα πάντα με την Άγκυρα στη συνάντηση αξιολογήθηκαν οι περιφερειακές εξελίξεις και «ο πρόεδρος των ΗΠΑ ευχαρίστησε τον Τούρκο ομόλογό του για τις προσπάθειές του να λύσει το πρόβλημα στον διάδρομο σιτηρών μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας και να ξαναρχίσει η ναυτιλία».

Από την τουρκική πλευρά παρόντες στη συνάντηση των δύο ηγετών ήταν ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου, ο υπουργός Άμυνας Χουλουσί Ακάρ, ο εκπρόσωπος του Τούρκου προέδρου Ιμπραχίμ Καλίν, ο υπεύθυνος επικοινωνίας της τουρκικής Προεδρίας Αλτούν, ο υπουργός Οικονομικών Νεμπατί και ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Βαχίτ Κιριστσί. Σύμφωνα με πηγές του Λευκού Οίκου που επικαλείται το Reuters οι δύο πρόεδροι συζήτησαν τη συνεχή στενή συνεργασία των χωρών τους σε θέματα του ΝΑΤΟ, αλλά και άλλα ζητήματα περιφερειακής και παγκόσμιας σημασίας και το θέμα της ένταξης στο ΝΑΤΟ της Σουηδίας και της Φινλανδίας, που μπλοκάρει η Άγκυρα.

Νέο “χαστούκι” των ΗΠΑ

Μόνο τυχαία δεν μπορεί να θεωρηθεί πάντως η ανακοίνωση “χαστούκι” του Στέιτ Ντιπάρτμεντ κατά της Τουρκίας για απόφαση του Οργανισμού των Τουρκογενών Κρατών στην παραχώρηση καθεστώς παρατηρητή στο τουρκοκυπριακό ψευδοκράτος. Εκπρόσωπος του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών σημείωσε ότι η απόφαση αυτή δεν συνάδει με την αρχή της εδαφικής ακεραιότητας ή τον Χάρτη του ΟΗΕ.

Όπως ανέφεραν, «οι Ηνωμένες Πολιτείες απορρίπτουν δηλώσεις που ζητούν την αναγνώριση της λεγόμενης “Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου”. Λυπούμαστε για την απόφαση του Οργανισμού των Τουρκογενών Κρατών να δεχθεί ως παρατηρητή μια οντότητα χωρίς διεθνή αναγνώριση. Η απόφαση αυτή δεν συνάδει με την αρχή της εδαφικής ακεραιότητας ή τον Χάρτη του ΟΗΕ. Οι Ηνωμένες Πολιτείες αναγνωρίζουν την κυβέρνηση της Κυπριακής Δημοκρατίας ως τη μοναδική νόμιμη κυβέρνηση του νησιού».

Πάντως, ο Τούρκος πρόεδρος επέστρεψε στην γνώριμη ρητορική των απειλών, στη Συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε από τη σύνοδο της G20 στην οποία συμμετέχει. Ερωτηθείς για τις σχέσεις της Τουρκίας με την Ελλάδα και αν αυτό συζητήθηκε στη συνάντηση με τον πρόεδρο των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, ο Ερντογάν απάντησε ότι «η Ελλάδα δεν ξέρει τα όρια της. Αυτή τη στιγμή είμαστε γείτονες. Μην τα βάζετε μαζί μας».

«Στην Ελλάδα δυο-τρία ονόματα υπάρχουν που δεν κάθονται ήσυχα, κάνουν συνεχώς τέτοιες δηλώσεις, λένε συνεχώς τέτοια λόγια, δεν ξέρουν τα όριά τους» πρόσθεσε ο Ερντογάν. Ο Τούρκος πρόεδρος επανέλαβε, μάλιστα, την απειλή του με τη φράση «μπορεί ξαφνικά να έρθουμε μια νύχτα» προσθέτοντας ότι «αυτά για μένα είναι ευγενικά λόγια», ενώ αναφέρθηκε και πάλι στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου, εμμένοντας στην αποστρατικοποίηση τους.

Ο Τούρκος πρόεδρος ρωτήθηκε και για την αντίδραση της Ελλάδας όσον αφορά στην απόφαση του Οργανισμού των Τουρκογενών Κρατών για την παραχώρηση καθεστώτος παρατηρητή στο τουρκοκυπριακό ψευδοκράτος και απάντησε: «Η απόφαση που ελήφθη ήταν νόμιμη. Δεν χρειαζόμαστε την άδεια κανενός και καμίας χώρας. Θα δώσουμε την απαραίτητη απάντηση σε όσους χώρες προσεγγίζουν αρνητικά το θέμα», μία έμμεση αναφορά στην στάση των ΗΠΑ, της ΕΕ που καταδίκασαν την απόφαση, αλλά ακόμα και χωρών του Οργανισμού των Τουρκογενών Κρατών, που ανακοίνωσαν πως δεν εξετάζουν αναγνώριση του ψευδοκράτους.

Τί ζήτησε ο Μακρόν

Στη συνέχεια ο πρόεδρος Ερντογάν είχε συνάντηση και με τον Γάλλο ομόλογό του, Εμμανουέλ Μακρόν, από τον οποίο ο πρόεδρος της Τουρκίας ζήτησε (σύμφωνα με την ανακοίνωση της τουρκικής Προεδρίας), «η Ελλάδα να ενθαρρύνεται για ειλικρινή, έντιμο και ουσιαστικό διάλογο». Ήταν μια ξεκάθαρη προσπάθεια αντιστροφής του κλίματος, επιρρίπτοντας την ευθύνη της έντασης στην Ελλάδα.

Από τον πλευρά του ο πρόεδρος της Γαλλίας κάλεσε χτες τον Τούρκο ομόλογο του, να αποφευχθεί οποιαδήποτε αναθέρμανση των εντάσεων στην Aνατολική Μεσόγειο και να υπάρξει σε μόνιμη βάση η δυναμική αποκλιμάκωσης του προηγούμενου έτους. Όπως αναφέρει το Ελιζέ, κατά τη διάρκεια της συνάντησης συζητήθηκε το ουκρανικό, όπου ο Εμανουέλ Μακρόν εξέφρασε τη μεγάλη του ανησυχία αναφορικά με τις επιλογές της Ρωσίας, ενώ οι δύο πρόεδροι επανέλαβαν την ανάγκη σεβασμού της εδαφικής ακεραιότητας και κυριαρχίας της Ουκρανίας.

Ως προς το ζήτημα της εξαγωγής των ουκρανικών σιτηρών οι δύο πρόεδροι συμφώνησαν πως, προς το συμφέρον της παγκόσμιας επισιτιστικής ασφάλειας, οι εξαγωγές θα πρέπει να συνεχιστούν, τόσο μέσω της Μαύρης Θάλασσας, όσο και μέσω των ευρωπαϊκών ποταμών. Ο Γάλλος πρόεδρος τόνισε επίσης ότι υπολογίζει στη βοήθεια της Τουρκίας σε σχέση με την αντιμετώπιση κάθε απόπειρας αποφυγής των κυρώσεων που έχει επιβάλει η ΕΕ κατά της Ρωσίας και της Λευκορωσίας. Συζητήθηκε επίσης το θέμα των υποψηφιοτήτων της Φινλανδίας και της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, με τον Γάλλο πρόεδρο να τονίζει πως ελπίζει ότι το ζήτημα θα λήξει σύντομα, κάτι που, όπως είπε, θα συμβάλει σημαντικά στην ενίσχυση της Ατλαντικής Συμμαχίας.

Ως προς τα θέματα του Καυκάσου που επίσης αποτέλεσαν σύμφωνα με το Ελιζέ αντικείμενο διαβούλευσης, ο Γάλλος πρόεδρος κάλεσε τον Τούρκο πρόεδρο να εργαστεί προς την κατεύθυνση της επανάληψης των διαπραγματεύσεων ανάμεσα στην Αρμενία και το Αζερμπαϊτζάν, ενώ εκ παραλλήλου τάχθηκε και υπέρ της διαδικασίας εξομάλυνσης των σχέσεων ανάμεσα στην Τουρκία και την Αρμενία. Τέλος, ο Γάλλος πρόεδρος συλλυπήθηκε τον Ερντογάν και όλο το τουρκικό λαό αναφορικά με την τρομοκρατική επίθεση στην Κωνσταντινούπολη και διαβεβαίωσε την τουρκική πλευρά ότι η Γαλλία της συμπαραστέκεται στον αγώνα της ενάντια στην τρομοκρατία.

Αμερικανική αντίδραση για τον Σοϊλού

Προηγουμένως, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ εξέφρασε την απογοήτευση του και απέρριψε, χαρακτηρίζοντας ανεύθυνες, τις κατηγορίες που εξαπέλυσε ο Τούρκος υπουργός Εσωτερικών Σουλεϊμάν Σοϊλού εναντίον των ΗΠΑ. Ο Σοϊλού ανέφερε ότι η Τουρκία δεν αποδέχεται τα συλλυπητήρια της αμερικανικής πρεσβείας για την βομβιστική επίθεση που σημειώθηκε στην Κωνσταντινούπολη. Εξαπέλυσε επίθεση στην Ουάσιγκτον με κατηγορίες ότι στηρίζουν την τρομοκρατία, αλλά έμμεσα πήγε να εμπλέξει και την Αθήνα, λέγοντας ότι εάν δεν είχε συλληφθεί η ύποπτη θα είχε διαφύγει στην Ελλάδα. Ένα 24ωρο αργότερα, ο Ερντογάν έκανε στροφή 180 μοιρών, ευχαριστώντας Αμερική και Ελλάδα.

Η συνεργασία της Ουάσιγκτον με τις Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις βασική συνιστώσα των οποίων είναι το YPG, στον πόλεμο κατά της τρομοκρατίας προκαλεί μεγάλες τριβές στις αμερικανοτουρκικές σχέσεις τα τελευταία χρόνια. Η Τουρκία συνεχίζει να υποστηρίζει ότι η κουρδική οργάνωση Μονάδες Προστασίας του Λαού (YPG), που δρα στη βόρεια Συρία, βρίσκεται πίσω από την επίθεση στην Κωνσταντινούπολη. Πάντως, νεότερες πληροφορίες από την γείτονα, θέλουν την ύποπτη να έχει πραγματοποιήσει τηλεφωνικές κλήσεις, όχι προς το PKK (όπως είχε αρχικά υποστηριχθεί) αλλά σε κινητό που έχει καταχωρηθεί σε όνομα στελέχους των Γκρίζων Λύκων, του κυβερνητικού εταίρου του Ερντογάν!

Για να επιστρέψουμε στις δηλώσεις Σοϊλού, ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ επισήμανε ότι «οι Ηνωμένες Πολιτείες καταδικάζουν απερίφραστα την τρομοκρατία σε όλες τις μορφές της και στέκονται αλληλέγγυες με την Τουρκία, πολύτιμο σύμμαχό τους στο ΝΑΤΟ. Απορρίπτουμε και είμαστε βαθιά απογοητευμένοι από οποιαδήποτε ανεύθυνα σχόλια που υποδηλώνουν ότι οι ΗΠΑ είχαν οποιονδήποτε ρόλο ή ευθύνη σε αυτήν την απεχθή επίθεση εναντίον Τούρκων πολιτών. Είμαστε έτοιμοι να βοηθήσουμε τις τουρκικές αρχές στην έρευνά τους».