Πώς διαβάζουν Αθήνα και Άγκυρα την επίσκεψη Μπλίνκεν

Ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν, σπεύδει, για μία ακόμη φορά, στην τέταρτη κατά σειρά περιοδεία του από τον περασμένο Οκτώβριο. Ο επικεφαλής της αμερικάνικης διπλωματίας, θα πραγματοποιήσει περιοδεία στο Ισραήλ και τη Δυτική Όχθη,  στην Ιορδανία, στο Κατάρ, στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, στη Σαουδική Αραβία και στην Αίγυπτο. Βρέθηκε στην Τουρκία όπου συνάντησε τον ομόλογο του και τον πρόεδρο Ερντογάν, ενώ σε εξέλιξη είναι η συνάντηση του με τον Έλληνα πρωθυπουργό στα Χανιά.

Είναι η ύστατη προσπάθειά του Μπλίνκεν, προκειμένου να αποφευχθεί μια διάχυση της σύγκρουσης σε περιφερειακό επίπεδο και θα συζητήσει συγκεκριμένα βήματα που μπορούν να κάνουν οι διάφορες εμπλεκόμενες πλευρές, ώστε να αποφευχθεί μια γενίκευση της κρίσης. Θα επιχειρήσει η φωτιά που έχει ανάψει η ισραηλινό-παλαιστινιακή αιματηρή σύγκρουση και η πέραν πάσης λογικής κτηνώδης βίας του ισραηλινού στρατού στην Γάζα, να μην επεκταθεί και να μην αναφλεγεί ολόκληρη η περιοχή. Λίβανος, Ιράν, Υεμένη, Τουρκία, Συρία, Αίγυπτος, Ιορδανία και ακόμη, Χαμάς, Χεζμπολάχ, ISIS, αντάρτες Χούτι, είναι σε πολεμική ετοιμότητα και δράση.

Η αμερικανική κυβέρνηση, φαίνεται να αντιλαμβάνεται, ότι η αμέριστη υποστήριξη, πολιτική, οικονομική και στρατιωτική στο Ισραήλ και στις επιλογές της ισραηλινής κυβέρνησης υπό τον Βενιαμίν Νετανιάχου, είναι, όχι μόνο προβληματική έως και αδιέξοδη, αλλά, είναι κυρίως, το φυτίλι που θα πυροδοτήσει ανεξέλεγκτες και αδιανόητες καταστάσεις.

Το αποτύπωμα από την επίσκεψη Μπλίνκεν

Ιδιαίτερη βαρύτητα έχουν και οι επισκέψεις του Μπλίνκεν σε Τουρκία και Ελλάδα. Η Τουρκία, έχει σημαντικό παρεμβατικό ρόλο και στους δυο πολέμους, στην Ουκρανία και στη Γάζα και μάλιστα αποκλίνοντα, από την Δύση. Η αμερικανική διπλωματία, θα επιδιώξει να αμβλύνει τις διαφορές της Τουρκίας με τη Δύση, με δέλεαρ την αγορά αμερικανικών μαχητικών αεροσκαφών F-16, σε αντάλλαγμα η Τουρκία να επισπεύσει την επικύρωση της ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, μια δύσκολη απόφαση του Ερντογάν, αφού θα προκαλέσει στη δυσφορία του Ρώσου προέδρου, Πούτιν.

Μετά την Τουρκία, ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών επισκέπτεται την αεροναυτική βάση της Σούδας στην Κρήτη και είναι σε εξέλιξη η συνάντηση στα Χανιά με τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Η επίσκεψη του Μπλίνκεν αποκτά ιδιαίτερο ενδιαφέρον και λόγω της Σούδας που θα έχει καθοριστικό ρόλο στις μελλοντικές συμμαχικές επιχειρήσεις στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και ευρύτερα.

Ο Αμερικανός υψηλόβαθμος αξιωματούχος, ήρθε στα Χανιά, αμέσως μετά το ταξίδι του στην Τουρκία, επιβραβεύοντας έτσι και την πρόθεση των κυβερνήσεων Αθηνών και Άγκυρας για εξομάλυνση των ελληνοτουρκικών σχέσεων, όπως είναι άλλωστε η διαρκής επιθυμία της αμερικανικής διπλωματίας (αποκλιμάκωση με αμοιβαίες υποχωρήσεις), για λόγους, πλήρως κατονομαζόμενους, που σχετίζονται και με τα στρατηγικά συμφέροντα των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ. Η ελληνική κυβέρνηση, στηρίζει, τις επιλογές των ΗΠΑ στην Ουκρανία και συμπράττει με τις ΗΠΑ στην στήριξη του Ισραήλ, στην εθνοκάθαρση που διαπράττει ο στρατός και η αεροπορία του Ισραήλ στη Γάζα.

Η ελληνική εξωτερική και αμυντική πολιτική είναι πλήρως ταυτισμένη με τα αμερικανικά στρατηγικά συμφέροντα. Πιθανολογώ μετά βεβαιότητας, ότι δεν υπάρχει εχέφρων άνθρωπος που να προτιμά την ένταση στο Αιγαίο, με ορατό το ενδεχόμενο στρατιωτικού επεισοδίου, από την ειρηνική συνύπαρξη των δύο λαών και τις σχέσεις καλής γειτονίας στη βάση της αμοιβαιότητας και του σεβασμού των κυριαρχικών δικαιωμάτων και των δύο συμμαχικών κρατών στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ. Η ειρήνη είναι η απάντηση σε κάθε ερώτηση.

Tί ζητά ο Ερντογάν 

Όμως και η ειρήνη και κάθε ειρηνευτική συμφωνία, έχει το δικό της κόστος, αν είναι ετεροβαρής. Παράγοντας ειρήνης είναι η σχετική ισορροπία στρατιωτικής ισχύος στις απέναντι όχθες του Αιγαίου, ενώ η υποχωρητικότητα και ο ενδοτισμός, οδηγεί αναπόφευκτα, είτε στον πόλεμο, είτε την απώλεια κυριαρχικών δικαιωμάτων χωρίς πόλεμο, αλλά μέσω της “εξαναγκαστικής διπλωματίας”. Η ελληνοτουρκική Συμφωνία των Αθηνών της 7ης Δεκεμβρίου 2023, παρότι διέπεται από αγαθές προθέσεις για αποκλιμάκωση της έντασης και συνεργασία στον οικονομικό τομέα, εντούτοις δεν είναι εντελώς “αθώα”. Ή μάλλον είναι τόσο αθώα, όσο και η άποψη του βουλευτή Άγγελου Συρίγου και άριστου γνώστη του Διεθνούς Δικαίου και των ελληνοτουρκικών, ότι η Συνθήκης της Λωζάνης σε ποσοστό 97% είναι “παρωχημένη”, άρα “υπάρχει θέμα”!

Ο Ερντογάν, ζητά την αναθεώρηση της Συνθήκης της Λωζάνης, ειδικά στα κεφάλαια που αναφέρονται στον μουσουλμανικό πληθυσμό της Θράκης, όπου ρητά χαρακτηρίζεται, ως θρησκευτική μουσουλμανική μειονότητα. Ο πρόεδρος της Τουρκίας, ακόμη και στο Μέγαρο Μαξίμου, κατά την ολιγόωρη επίσκεψή του στη χώρα μας, δεν δίστασε να προκαλέσει και να αναφερθεί και μάλιστα δύο φορές, σε τουρκική εθνότητα που κατοικεί στην ελληνική Θράκη. Για να αναγνωριστεί, όμως, η μουσουλμανική-θρησκευτική μειονότητα της Θράκης, ως εθνική-τουρκική, αλλά και για να αποκτήσουν υπόσταση τα νεοοθωμανικά σχέδια για την “Γαλάζια Πατρίδα”, θα πρέπει να αναθεωρηθεί η Συνθήκη της Λωζάνης , που είναι, από πολύ δύσκολο να γίνει, έως και αδύνατον. Προσθέτουμε και το οξύμωρο της τουρκικής διπλωματίας…

Κατά την τουρκική εκδοχή, η αποστρατιωτικοποίηση των ελληνικών νησιών του Ανατολικού Αιγαίου, δεν απαιτεί αναθεώρηση της Συνθήκης της Λωζάνης (1923), αλλά εφαρμογή της! Βεβαία, η τουρκική άποψη, συγκρούεται, νομικά και λογικά, με τη Σύμβαση του Μοντρέ ή Σύμβαση για το καθεστώς των Στενών (1936) και με το άρθρο 51 του καταστατικού χάρτη του ΟΗΕ (Νόμιμη άμυνα). Αλλά αυτά είναι για την Τουρκία του Ερντογάν, “λεπτομέρειες”…