Πως η ΕΕ ανέχεται τουρκικά τετελεσμένα

H πρόθεση της Τουρκίας περί ανάπτυξης μιας συνεργατικής σχέσης με την ΕΕ για την εμπέδωση σταθερότητας και ασφάλειας στην Ανατολική Μεσόγειο εκτιμάται ως επίπλαστη. H διακοπή των παράνομων γεωτρητικών δραστηριοτήτων στο Αιγαίο, η επανάληψη των διερευνητικών συνομιλιών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας και οι επικείμενες συνομιλίες για το Κυπριακό υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών εντάσσονται στο πλαίσιο των τακτικισμών της Άγκυρας.

Ο στόχος είναι ξεκάθαρος και συνίσταται στην αποφυγή κυρώσεων από την Ευρωπαϊκή Ένωση τη στιγμή που αφενός η τουρκική οικονομία κλυδωνίζεται επικίνδυνα και αφετέρου, η Ουάσιγκτον εμφανίζεται αποφασισμένη να ασκήσει έντονες πιέσεις προς την Άγκυρα. Οι αμερικανικές πιέσεις εστιάζουν στην απόσυρση του ρωσικού αντιπυραυλικού συστήματος S-400 και το σεβασμό του κράτους δικαίου, των δημοκρατικών θεσμών και των θεμελιωδών δικαιωμάτων.

Η διπλωματία των κανονιοφόρων (gunboat diplomacy) και οι εκβιασμοί της Τουρκίας έναντι της Ελλάδας και άλλων χωρών που είχαν κορυφωθεί κυρίως λόγω της ανοχής της διακυβέρνησης Τραμπ φαίνεται ότι δεν είναι ανεκτές από τη διακυβέρνηση Μπάιντεν. Εξ ου και η αλλαγή τακτικής της Τουρκίας, η οποία εστιάζει: Πρώτον, στην προσέγγιση της Αιγύπτου ασκώντας σοβαροφανή αλλά όχι ουσιαστική κριτική σε βάρος της ηγετικής ομάδας της αιγυπτιακής μουσουλμανικής αδελφότητας που εδρεύει στην Κωνσταντινούπολη.

Δεύτερον, στην προσπάθεια προσέγγισης του Ισραήλ με το διορισμό νέου πρέσβη, ο οποίος έχει σπουδάσει Εβραϊκή και Μεσανατολική Πολιτική στο Εβραϊκό πανεπιστήμιο της Ιερουσαλήμ. Τρίτον, η προσπάθεια για αποκατάσταση των σχέσεων με μεμονωμένες χώρες που αποτελούν μέλη του Φόρουμ Φυσικού Αερίου της Ανατολικής Μεσογείου (EMGF) με στόχο να δοκιμαστεί η συνεκτικότητα των μελών του οργανισμού. Στην πραγματικότητα, η Τουρκία αναβιώνει την εικόνα του κακού λύκου που ντύθηκε γιαγιά για να ξεγελάσει την κοκκινοσκουφίτσα, εν προκειμένω την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Και τούτο διότι η Τουρκία εξακολουθεί να ενεργεί υπονομευτικά για την περιφερειακή σταθερότητα. Στην Λιβύη, η τουρκική στρατιωτική παρουσία είναι ισχυρή με την μετατροπή του αεροδρομίου Αλ-Ουατίγια σε τουρκική στρατιωτική βάση. Η τουρκική εφημερίδα Σαμπάχ μάλιστα ανέδειξε ειδησεογραφικά την αντικατάσταση του λιμανιού της Τρίπολης από αυτό της παραλιακής πόλης Ζαουίαγια την παραλαβή στρατιωτικού υλικού και πυρομαχικών.

Μέση Ανατολή και Αφρική

Την ίδια στιγμή, μαχητές της παραστρατιωτικής οργάνωσης “Σουλτάνος Σουλεϊμάν Σάχ” που υποστηρίζεται από την Τουρκία αναμένεται να αντικαταστήσουν Σύριους μισθοφόρους διατηρώντας εις το ακέραιο την παρουσία ελεγχόμενων από την Άγκυρα ξένων μαχητών επί λιβυκού εδάφους. Στο Ιράκ, η Άγκυρα διευρύνει τη στρατιωτική της παρουσία στο βόρειο τμήμα της αραβικής χώρας με το επιχείρημα καταπολέμησης της τρομοκρατίας.

Η επέκταση της Τουρκίας στην περιοχή Σιντζάρ στα κοινά σύνορα Ιράκ-Συρίας κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για τις αμερικανικά υποστηριζόμενες Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις, για τις οποίες η εν λόγω περιοχή συνιστά κρίσιμη λογιστική βάση. Στο Κέρας της Αφρικής που αποτελεί μία από τις πιο σημαντικές εμπορικές αρτηρίες παγκοσμίως, ο τουρκικός επεκτατισμός έχει λάβει σάρκα και οστά στο Τζιμπουτί, τη Σομαλία και το Σουδάν.

Η Άγκυρα διαπραγματεύεται την απόκτηση στρατιωτικής βάσης στο Τζιμπουτί, ενώ η τουρκική διεύθυνση θρησκευτικών υποθέσεων κατασκευάζει τζαμιά στοχεύοντας στην επέκταση της επιρροής του τουρκικού-σουνιτικού Ισλάμ. Στη Σομαλία, η Άγκυρα λειτουργεί τη μεγαλύτερη στρατιωτική βάση αξίας 50 εκατομμυρίων δολαρίων που διατηρεί στο εξωτερικό εμπεδώνοντας την παρουσία της στην Ανατολική Αφρική.

Στάχτη στα μάτια

Ταυτόχρονα, η Τουρκία ασκεί ήπια δύναμη στην αφρικανική χώρα αποσκοπώντας στη μεγιστοποίηση της επιρροής μέσω της κατασκευής τζαμιών, θρησκευτικών εκπαιδευτικών ιδρυμάτων και σχολείων Ιμάμ-Χατίπ που έλκουν την παρουσία τους από την εποχή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας για την “ανατροφή καλών μουσουλμάνων”. Στο Σουδάν, η Τουρκία εξασφάλισε την παραχώρηση 99ετούς μίσθωσης της νήσου Σουακίν στην Ερυθρά Θάλασσα με στόχο τον έλεγχο της ναυτικής οδού μεταξύ του Κόλπου του Άντεν, της Ερυθράς Θάλασσας και της διώρυγας του Σουέζ.

Ο κατάλογος του τουρκικού επεκτατικού αναθεωρητισμού είναι μακρύς και περιλαμβάνει τις στρατιωτικές επιχειρήσεις στη Συρία, τη στρατιωτική ανάμιξη στην πρόσφατη σύγκρουση του Ναγκόρνο-Καραμπάχ, και αλλού. H Τουρκία είναι προφανές ότι υλοποιεί τις επεκτατικές της φιλοδοξίες μεθοδικά και στοχευμένα. Η τουρκική προσήλωση στις ευρωπαϊκές αξίες είναι καθαρά προσχηματική.

Ζητούμενο όχι μόνο η αποφυγή επιβολής ευρωπαϊκών κυρώσεων αλλά κυρίως η απόσπαση ανταλλαγμάτων με κυριότερα την ενίσχυση της οικονομικής και εμπορικής εταιρικής σχέσης, τον εκσυγχρονισμό της Τελωνειακής Ένωσης και τη συνέχιση της χρηματοδότησης για τους Σύριους πρόσφυγες που διαμένουν στην Τουρκία. Η Άγκυρα για μία ακόμη φορά ρίχνει στάχτη στα μάτια των Ευρωπαίων ενεργώντας πάντα προς το συμφέρον της έχοντας τους ευρωπαίους συνομιλητές σε ελάχιστη υπόληψη.