Πως η Ουκρανία ανακατεύει την τράπουλα και στα ελληνοτουρκικά

Οι εξελίξεις στην Ουκρανία και οι ενέργειες παραστρατιωτικών μισθοφορικών οργανώσεων σε αφρικανικές χώρες, όπως στο Σαχέλ, καθώς επίσης και το σχέδιο της “Στρατηγικής Πυξίδας” της ΕΕ (που ερμηνεύεται ως προσπάθεια να αποκτήσει αμυντική “ταυτότητα” η Ένωση), ήταν τα θέματα που απασχόλησαν τους Υπουργούς Άμυνας της ΕΕ, κατά την διήμερη (12-13 Ιανουαρίου 2022) Άτυπη Συνάντησή τους, η οποία πραγματοποιήθηκε στη Βρέστη της Γαλλίας, όπου συμμετείχε και ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Νίκος Παναγιωτόπουλος.

Για τις, πολύ σημαντικές εξελίξεις στην Ουκρανία, ο κ. Παναγιωτόπουλος, στην παρέμβασή του επεσήμανε «ότι η Ελλάδα υποστηρίζει τη διττή προσέγγιση με τη Ρωσία, υπό την προϋπόθεση ότι ο διάλογος θα είναι απόλυτα ευθυγραμμισμένος με τις αρχές του Διεθνούς Δικαίου και θα διεξαχθεί σε περιβάλλον αποκλιμάκωσης. Η Ελλάδα λαμβάνει σοβαρά υπ’ όψιν τις προκλήσεις και τις απειλές που αντιμετωπίζει η Ουκρανία και οι υπόλοιποι εταίροι και σύμμαχοι της ευρύτερης περιοχής της Βόρειας και Ανατολικής Ευρώπης και υποστηρίζει τις ενέργειες, για την προάσπιση της εδαφικής τους ακεραιότητας, της κυριαρχίας τους και των κυριαρχικών τους δικαιωμάτων».

Η παρέμβαση του Έλληνα υπουργού Εθνικής Άμυνας αποτελεί και δήλωση συμμαχικής νομιμοφροσύνης προς το ΝΑΤΟ και ενεργό στήριξη των αποφάσεων της συμμαχίας σε μέτρα, οιουδήποτε χαρακτήρα, σε βάρος της Ρωσίας, παρά τις διπλωματικές επιφυλάξεις του Νίκου Παναγιωτόπουλου.

Τα “άπταιστα διπλωματικά” του Λαβρόφ

Ο υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας Σεργκέι Λαβρόφ, σε πρόσφατη συνέντευξή του, ερωτηθείς σχετικά με τις αναφορές του εκπροσώπου του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ, για μεταφορά εξοπλισμού στην Ουκρανία μέσω και της βάσης της Αλεξανδρούπολης, δεν έκρυψε τη δυσφορία της Ρωσίας, για την αξιοποίηση του λιμένα της Αλεξανδρούπολης, για τις ανάγκες του αμερικανικού πολεμικού ναυτικού.

« Η Ελλάδα δεν θέλει να ακολουθήσει την οδό της επιδείνωσης των αντιρωσικών κυρώσεων, η Ελλάδα καταρχήν δεν αισθάνεται ικανοποίηση από όσα τώρα συμβαίνουν μεταξύ Δύσης και Ρωσικής Ομοσπονδίας. Εμπιστευόμαστε τους Έλληνες φίλους μας ότι με τη σοφία τους θα κάνουν την επιλογή που ανταποκρίνεται στις πεποιθήσεις τους. Με τους Έλληνες συναδέλφους μας, τον ελληνικό λαό, με την Ελλάδα ως χώρα έχουμε πολύ παλαιές σχέσεις, ιστορικές ρίζες. Θυμόμαστε τον Καποδίστρια, που έγινε πρώτος κυβερνήτης της σύγχρονης Ελλάδας, μετά τη θητεία του στη Ρωσία, στο μέτωπο της εξωτερικής διπλωματίας μάλιστα», δήλωσε ο Λαβρόφ σε “άπταιστα διπλωματικά”. Οι εξελίξεις στο μέτωπο Ρωσίας-Ουκρανίας, δηλαδή ΝΑΤΟ-Ρωσίας , αφορούν άμεσα και την Ελλάδα, διότι:

• Η Ελλάδα ως μέλος του ΝΑΤΟ συντάσσεται με την πολιτική της Ατλαντικής Συμμαχίας, σε βάρος της Ρωσίας.
• Η Ελλάδα, βάση της υφιστάμενης ελληνοαμερικανικής αμυντικής συμφωνίας, έχει εκχωρήσει στρατιωτικές βάσεις, που αξιοποιούνται ως βάσεις εφορμήσεως των αμερικανικών ενόπλων δυνάμεων προς την Ευρασία.
• Η Ελλάδα, επιχειρεί να αναθερμάνει τις σχέσεις της με τη Ρωσία. Η ελληνική διπλωματία εκτιμά, ότι εξυπηρετούνται τα συμφέροντα της χώρας μας, εφόσον οι ελληνορωσικές σχέσεις ομαλοποιηθούν. Η Ελλάδα, παρότι δηλώνει υπέρ του διαλόγου και της συμφωνίας του ΝΑΤΟ με τη Ρωσία, στο τέλος συμμετέχει στις στρατιωτικές πρωτοβουλίες της Ατλαντικής Συμμαχίας σε βάρος της Ρωσίας, επειδή αυτό αποτελεί ανελαστική συμμαχική υποχρέωση ης χώρας μας, προς το ΝΑΤΟ.
• Οι σχέσεις ΗΠΑ-Ρωσίας, στο φλέγον Ουκρανικό ζήτημα, ρίχνουν βαριά “σκιά” και στις ελληνοτουρκικές σχέσεις.

Το τρίγωνο Τουρκία-ΗΠΑ-Ουκρανία

Στις εξελίξεις στην Ουκρανία, στο Καζακστάν, στον Καύκασο, στη Μαύρη Θάλασσα και στην Ανατολική Μεσόγειο, που θα προσδιορίσουν και τις στρατηγικές σχέσεις της Δύσης (ΗΠΑ, ΝΑΤΟ, ΕΕ, Καναδάς, Αυστραλία) με τη Ρωσία και προοπτικά με την Κίνα, ενεργό ρόλο έχουν και ισχυρές περιφερειακές δυνάμεις, όπως η Τουρκία, το Ιράν, η Αίγυπτος και το Ισραήλ. Το διεθνές περιβάλλον, που προσδιορίζεται με όρους γεωστρατηγικούς, γεωοικονομικούς, ενεργειακούς και στρατιωτικούς, είναι εξαιρετικά πολύπλοκο, ασταθές και συγκρουσιακό.

Η Τουρκία παρεμβαίνει και στην ρωσο-ουκρανική κρίση. Σύμφωνα με το Bloomberg, η Ουκρανία αγόρασε UAV Bayraktar TB2 (μη επανδρωμένα μαχητικά αεροσκάφη) από την Τουρκία. Το πρακτορείο ισχυρίζεται ότι από το 2019, η τουρκική πλευρά έχει πουλήσει «πολλά» βομβαρδιστικά drones στο Κίεβο, μαζί με πυραύλους, καθώς και σταθμούς ελέγχου. Το Κρεμλίνο εξέφρασε την έντονη δυσαρέσκειά του προς την Άγκυρα, παράλληλα όμως, η Ουάσιγκτον δήλωσε την ικανοποίησή της προς την Τουρκία, για το ίδιο θέμα (πώληση drones στην Ουκρανία)!

Επίσης, οι ΗΠΑ σε μια κίνηση ιδιαίτερης πολιτικής βαρύτητας, ακύρωσαν την κατασκευή του αγωγού μεταφοράς φυσικού αερίου του EastMed, που θα αναδείκνυε την Ελλάδα ως σημαντικό διαμετακομιστικό ενεργειακό κόμβο. Η ακύρωση του EastMed ήταν πιεστικό αίτημα της Τουρκίας, που ικανοποίησαν οι ΗΠΑ και πιθανόν να σηματοδοτήσει την αφετηρία πολιτικής επαναπροσέγγισης Ουάσιγκτον-Άγκυρας, που εκ των πραγμάτων, θα “βαρύνει” τις πολύ καλές ρωσο-τουρκικές σχέσεις. Παράλληλα όμως, η ακύρωση του EastMed είναι βλαπτική εξέλιξη για τα ελληνικά συμφέροντα και αποτελεί πλήγμα για το διεθνές κύρος της χώρας μας.  Είναι και η επιβεβαίωση του κανόνα, ότι τα εθνικά συμφέρονται διαμορφώνουν, ισχυροποιούν ή διαλύουν διακρατικές συμμαχίες.

Είναι σαφές, ότι οι εν εξελίξει σοβαρές εστίες έντασης και στρατηγικής αντιπαράθεσης , αλλά και σύγκρουσης συμφερόντων, μεγάλων και περιφερειακών δυνάμεων στην ευρύτερη γεωγραφική περιοχή μας, θα επηρεάσουν καταλυτικά και την εξελικτική πορεία των ελληνοτουρκικών σχέσεων.