Πως ο νεοοθωμανισμός μετατρέπει την Άλωση σε πολιτικό όπλο

Μπορεί η Τουρκία να βρίσκεται ενώπιον πτώχευσης, αλλά ο Ταγίπ Ερντογάν δεν τσιγκουνεύτηκε τα χρήματα για τους εορτασμούς των 567 χρόνων από την Άλωση. Αντιθέτως, προσέφερε πλουσιοπάροχα panem et circenses, ή αλλιώς “άρτον και θέαματα”  στο ακροατήριό του, εργαλειοποιώντας για ακόμα μία φορά την ιστορία. Σκοπός του να προωθήσει τη νεοοθωμανική ατζέντα του, αλλά και να στηρίξει την κλυδωνιζόμενη δημοφιλία του.

Δεν θα μπορούσε να βρει καταλληλότερη πλατφόρμα από αυτήν της Αγίας Σοφίας, το διαχρονικό σύμβολο και κέντρο της Ορθοδοξίας. Τίποτα δεν έλειπε από την φιέστα που έστησε: βιντεοπροβολείς, ψηφιακά εφέ, ανάγνωση του Κορανίου μέσα στο μνημείο, ζωντανή σύνδεση με τον Τούρκο πρόεδρο, πύρινο διάγγελμα, σόου με βεγγαλικά, αναπαράσταση της μάχης,  μουσική, τραγούδια και μία πομπή από δεκάδες πλοία.

Αυτά ήταν που πέρασαν πρωί, πρωί σημαιοστολισμένα μπροστά από το Προεδρικό Μέγαρο Χούμπερ, ενώ ο Ερντογάν χαιρετούσε συγκινημένος. Στο πλευρό του ήταν ο εγγονός του! Έτσι ξεκίνησαν οι εορτασμοί που διήρκησαν παραπάνω από 12 ώρες. Μεταξύ όλων των άλλων υπήρξε και αναπαράσταση της Άλωσης, με διάφορες δραματοποιημένες σκηνές που έλαβαν χώρα στο τείχος που είχε τοποθετηθεί μπροστά από το μνημείο. Έφιπποι τοξότες έριξαν τα βέλη τους και πυροτεχνήματα φώτισαν τον ουρανό.

Αποκορύφωμα, όμως, αποτέλεσε η ανάγνωση του Κορανίου εντός του ναού. Ιμάμης υπό το βλέμμα του Εντογάν, διάβασε το “Εδάφιο της Άλωσης” (Fetih Suresi) και προσευχή. «Η σημερινή ανάγνωση αποσπασμάτων του Κορανίου εντός της Αγίας Σοφίας, ενός οικουμενικού μνημείου που προστατεύεται από την UNESCO ως τμήμα της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς και λειτουργεί ως μουσείο από το 1935, συνιστά απαράδεκτη απόπειρα αλλοίωσης του μνημειακού χαρακτήρα της αλλά και πρόκληση στο θρησκευτικό συναίσθημα των απανταχού Χριστιανών» ανέφερε σε ανακοίνωσή του το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών.

Σε μία αναφορά με ιδιαίτερη σημειολογία προχώρησε ο Ερντογάν, χαιρετώντας το γεωτρύπανο Fatih από τον Βόσπορο. «Το Fatih πέρασε από τον Βόσπορο σε αυτή τη σημαντική ημέρα, την 567η επέτειο της κατάκτησης της Κωνσταντινούπολης», έγραψε στο Twitter.

Το σόου έφερε την υπογραφή του υπουργείου Τουρισμού και Πολιτισμού της Τουρκίας και είχε διττό σκοπό. Από τη μία, πρόκειται για επίδειξη δύναμης. Ένας ψυχολογικός προς το εξωτερικό, με κύριο στόχο την Ελλάδα. Ο σουλτάνος Ερντογάν μπορεί κατά βούληση να μετατρέπεται σε χαλίφη (αρχηγό των ανά τον κόσμο μουσουλμάνων) και να χρησιμοποιεί το χαρτί του ισλαμισμού για να χειραγωγεί πολιτικά και εκλογικά τη βαθιά συντηρητική και θρησκόληπτη Τουρκία.