Πώς ο Σημίτης δικαιώνει την εξαναγκαστική πολιτική της Τουρκίας

"Χαμένη ευκαιρία" ή παγίδα; – Ο Σημίτης ψάχνει δικαίωση, Σταύρος Λυγερός

Περιμένοντας την «επόμενη» μέρα, αλλά και αξιολογώντας τις «τρέχουσες» εξαγγελίες της Άγκυρας ή τα στρατηγικά της σχέδια για το Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, επισημαίνουμε τα εξής: Το καθεστώς του Ταγίπ Ερντογάν σχεδιάζει, για το προσεχές διάστημα:

  1. Υποθαλάσσιες έρευνες, όχι μόνο στην ΑΟΖ της Κύπρου, αλλά και εντός των χωρικών υδάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας.
  2. Ομοίως, έρευνες για τον εντοπισμό υδρογονανθράκων, εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας και στην θαλάσσια περιοχή του Καστελόριζου και ευρύτερα, στην περιοχή όπου χαρακτηρίζεται, ως συνορεύουσα ή εφαπτόμενες θαλάσσιες ζώνες τριών κυρίαρχων κρατών, της Ελλάδας της Κύπρου και της Αιγύπτου.
  3. Έχει εκδώσει παράνομες NAVTEX, τόσο για έρευνες, όσο και για αεροναυτικές ασκήσεις, στην ΑΟΖ της Κύπρου και στο νοτιοανατολικό Αιγαίο.
  4. Ενημερώνει τη διεθνή κοινότητα, ότι τα ερευνητικά πλοία της, θα συνοδεύονται από μονάδες (κορβέτες, υποβρύχια), του τουρκικού Στόλου, που θα διεξάγουν παράλληλα και στρατιωτικές ασκήσεις. Ουσιαστικά, η Τουρκία, κάνει επίδειξη στρατιωτικής ισχύος και δηλώνει ετοιμότητα να απαντήσει στρατιωτικά, εφόσον τα ερευνητικά πλοία της εμποδιστούν να υλοποιήσουν τα επιστημονικά σχέδιά τους, από κράτη που προσβάλλονται κυριαρχικά ή έννομα συμφέροντά τους.

Η έντονη κινητικότητα της Τουρκίας στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, συνιστά εξ αντικειμένου και κλιμάκωση της επιθετικής συμπεριφοράς της σε βάρος της Ελλάδος και της Κύπρου. Το σημαντικό είναι ότι η Άγκυρα δεν αντιμετωπίζει τα ελληνοτουρκικά και το Κυπριακό σε διμερές επίπεδο, αλλά τα έχει ενταγμένα στην εθνική στρατηγική της μαζί, με τις αμερικανοτουρκικές σχέσεις, τους Κούρδους, τη Συρία, τις σχέσεις της με τη Ρωσία, το Ιράν και την ΕΕ, την ενίσχυση των Ενόπλων της Δυνάμεων, την διπλωματία των στρατιωτικών εξοπλισμών και φυσικά, με θέματα γεωοικονομίας (εκμετάλλευση ενεργειακών κοιτασμάτων και με τους αγωγούς μεταφοράς ενέργειας και την ασφάλειά τους).

Η τουρκική εξωτερική πολιτική, διεκδικητική και προκλητική, είναι ένας συνδυασμός διπλωματικών και στρατιωτικών πρωτοβουλιών, που κινούνται συνήθως εκτός του πλαισίου της διεθνούς νομιμότητας, με στόχο τη δημιουργία τετελεσμένων σε βάρος των κυριαρχικών δικαιωμάτων γειτονικών κρατών (Ελλάδα, Κύπρος, Συρία, Ιράκ). Ουσιαστικά πρόκειται για μία ολιστική πολιτική με μηδενικό άθροισμα.

Δηλαδή, το άθροισμα κόστους–οφέλους θα είναι μηδενικό, αφού αν κάπου κάτι χάσει (υποχώρηση, για παράδειγμα, στις απαιτήσεις των Αμερικανών στη Συρία), θα το αναπληρώσει με κάποιο όφελος (ΑΟΖ Κύπρου). Για αυτό ακριβώς, δεν είναι και πολύ πειστικό το επιχείρημα, ότι η Ελλάδα και η Κύπρος είναι κάτω από την αμερικανική ομπρέλα, ειδικά μάλιστα στην περίπτωση που η Τουρκία επιλέξει στρατιωτική λύση σε πολιτικο-διπλωματικά διμερή ζητήματα, εξασφαλίζοντας μέσω ανταλλαγμάτων την ανοχή της Δύσης.

Η Άγκυρα δεν μπλοφάρει

Η Τουρκία, όπως έχει διαμορφωθεί η κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο, δεν φαίνεται να «μπλοφάρει» και το πιθανότερο είναι να κάνει πράξη, αν όχι όλες, αλλά τουλάχιστον κάποιες από τις απειλές της, επιλέγοντας προσεχτικά, τον πιο αδύναμο αντίπαλο (π.χ. Κύπρος). Διότι, αν περιοριστεί μόνο σε φραστικές απειλές ή σε στρατιωτικές επιδείξεις και αναδιπλωθεί, ασφαλώς, θα πληγεί το διεθνές κύρος της, σε μία περίοδο που το καθεστώς Ερντογάν είναι «στριμωγμένο» από τη Δύση.

Επίσης, η Άγκυρα με τις ενέργειες της, θεωρεί μάλλον ξεπερασμένη την πολιτική της «εξαναγκαστικής» διπλωματίας, που μόνο με την απειλή χρήσης στρατιωτικής βίας, υποχρέωνε τους αντιπάλους της, να δέχονται ακόμη και τις εξόφθαλμα παράνομες απαιτήσεις της. Αν και με αυτή την παρωχημένη πολιτική, φαίνεται ότι ακόμη πείθει κάποιους πολιτικούς, όπως τον πρωθυπουργό των Ιμίων Κ. Σημίτη, που σε άρθρο του έγραψε: «Ο κίνδυνος επεισοδίων με αρνητικές επιπτώσεις θα είναι υπαρκτός, εάν δεν προσπαθήσουμε να βρούμε λύσεις, όχι πάντα ευχάριστες ίσως, αλλά που κατοχυρώνουν την ειρήνη στην περιοχή»!

Πάντως, αδυνατώ να φανταστώ στα ελληνοτουρκικά, «λύσεις, όχι πάντα ευχάριστες», όπως υποστηρίζει ο πρώην πρωθυπουργός, που να μην σχετίζονται με την μερική έστω, ανατροπή του υφιστάμενου νομικού και κυριαρχικού καθεστώτος στο Αιγαίο, ικανοποιώντας πάγια αιτήματα της αναθεωρητικής πολιτικής της Τουρκίας.

Ισχυρό μέσο, που ενδεχομένως να συγκρατήσει την τουρκική επεκτατικότητα, είναι η αποτρεπτική ισχύς των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων και η αναβίωση του Δόγματος του Ενιαίου Αμυντικού Χώρου Ελλάδας- Κύπρου. Και φυσικά, εφόσον η πολιτική ηγεσία (κυβέρνηση-αντιπολίτευση), ξεπεράσουν την τουρκοφοβία και διαμορφώσουν μια ρεαλιστή εθνική στρατηγική, που θα διασφαλίζει πλήρως τα εθνικά κυριαρχικά μας δικαιώματα και ταυτόχρονα όμως, θα συμβάλει αποφασιστικά στην εμπέδωση της Ειρήνης και της σταθερότητας στην ευρύτερη γεωγραφική περιοχή.