Πως “υποδέχεται” ο Τατάρ τον Μητσοτάκη στην Κύπρο

Σε επίπεδο κορυφής αναβαθμίζονται οι επαφές Ελλάδας-Κύπρου, ενόψει της Πενταμερούς Διάσκεψης, με την επίσκεψη του Κυριάκου Μητσοτάκη στη Λευκωσία και την συνάντησή του με τον πρόεδρο Αναστασιάδη. Τις τελευταίες ημέρες, άλλωστε, η κινητικότητα γύρω από το Κυπριακό έχει ενταθεί, όπως και οι τουρκικές προκλήσεις σχετικά με την θεματική της Διάσκεψης του Μαρτίου.

Μετά τις δηλώσεις του Τσαβούσογλου για την “Θυγατέρα Πατρίδα”, όπως αποκάλεσε την κατεχόμενη Κύπρο, και την ανοιχτή υποστήριξη της Άγκυρας στην “λύση των δύο κρατών”, ο εκλεγμένος με τις ευλογίες και τις απειλές του Ερντογάν τουρκοκύπριος ηγέτης Ερσίν Τατάρ έθεσε και θέμα αναγνώρισης του “ψευδοκράτους”. Έβαλε μάλιστα ως όρο αυτήν την αναγνώριση για να σκεφτεί η τουρκοκυπριακή πλευρά αν θα συζητήσει λύση τύπου συνομοσπονδίας.

«Εάν ξεκινήσουν επίσημες διαπραγματεύσεις, θέλουμε την αποδοχή της κυριαρχίας μας. Εάν γίνει θα το εξετάσουμε, αλλά δεν θέλουμε να του δώσουμε όνομα τώρα» είπε ο Ερσίν Τατάρ, όταν ρωτήθηκε από Τούρκους δημοσιογράφους, εάν μπορεί να υπάρξει συνομοσπονδία στην Κύπρο. Ο ίδιος δήλωσε έτοιμος να πάει στη Νέα Υόρκη ή στη Γενεύη, όπου γίνουν τελικά οι συνομιλίες του Μαρτίου, προκειμένου να εξηγήσει τα αιτήματα και τις προτάσεις των Τουρκοκυπρίων. Δεν παρέλειψε βέβαια να τονίσει, ότι αν δεν υπάρξει συμφωνία, η “τδβκ”, δηλαδή το ψευδοκράτος, «θα συνεχίσει τον δρόμο της και κάποια ώρα θα έρθει στην ατζέντα και η αναγνώρισή της από κάποια κράτη».

Η επίσκεψη Μητσοτάκη

Οι δηλώσεις του τουρκοκύπριου ηγέτη έγιναν λίγες ώρες πριν την επίσκεψη του έλληνα πρωθυπουργού στη Λευκωσία, ο οποίος τη Δευτέρα θα συναντηθεί με τον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, πριν αναχωρήσει για το Ισραήλ, όπου επίσης έχει προγραμματισμένη συνάντηση με τον πρωθυπουργό Νετανιάχου. Οι συναντήσεις αυτές γίνονται ενόψει της Πενταμερούς Διάσκεψης, που πλέον τοποθετείται στις αρχές Μαρτίου, και ενώ έχει ήδη καταγραφεί απόκλιση των δύο βασικών μερών σχετικά με την επιδιωκόμενη λύση.

Η ελληνοκυπριακή πλευρά επιμένει στη Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία, όπως αυτή αναφέρεται στα Ψηφίσματα του ΟΗΕ, ενώ η τουρκοκυπριακή, με την υποδαύλιση της Άγκυρας, κάνει λόγο για λύση δύο κρατών. Ωστόσο, παρά αυτή την βασική διαφορά, ο ΓΓ του ΟΗΕ έχει δηλώσει πρόθυμος και επιμένει στο να δοθεί άλλη μία ευκαιρία στις δύο πλευρές να προσπαθήσουν να την γεφυρώσουν. Φέρεται δε να εκτιμά ότι μπορεί να βρεθεί “κοινός τόπος”.

Την ίδια εκτίμηση φαίνεται πως έχει και ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών Ντομινίκ Ράαμπ, ο οποίος στις συναντήσεις που είχε τις προηγούμενες ημέρες με τον Νίκο Δένδια στο Λονδίνο, τον πρόεδρο Αναστασιαδή και τον Κύπριο υπουργό Εξωτερικών στη Λευκωσία και με τον Ερσίν Τατάρ στα “Κατεχόμενα”, έθιξε ιδιαίτερα το θέμα της «ευελιξίας» που θα πρέπει να επιδείξουν οι δύο πλευρές.

Η “ευελιξία” Ράαμπ

Η Μεγάλη Βρετανία είναι άλλωστε εγγυήτρια δύναμη, μαζί με την Ελλάδα και την Τουρκία, κάτι που η ελληνική πλευρά έθιξε στις συναντήσεις. Ο Ράαμπ πάντως απέφυγε να αναφερθεί ευθέως στην “Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία”, ενώ αναφερόμενος στον εγγυητικό ρόλο του Λονδίνου μίλησε για «μακροχρόνια φιλία με την Κύπρο». Ο ίδιος κάλεσε τις δύο πλευρές να δείξουν συμβιβαστική διάθεση, υπογραμμίζοντας ότι η λύση θα πρέπει να είναι στη βάση του συμφωνημένου πλαισίου, αλλά και ότι το Ηνωμένο Βασίλειο δεν επιθυμεί να διαταραχθεί το καθεστώς των βάσεων που διατηρεί στην Κύπρο.

Η τουρκοκυπριακή πλευρά, όπως φάνηκε από τις σημερινές δηλώσεις Τατάρ, αλλά και από τις συνομιλίες που είχε στα “Κατεχόμενα” ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών επιδιώκει την εξασφάλιση της πολιτικής ισότητας των δύο κοινοτήτων. «Εάν δεν υπάρξει πολιτική ισότητα, πρέπει να υπάρξει κυριαρχική ισότητα» είχε πει χαρακτηριστικά ο Τσαβούσογλου, μετά την εισαγωγή του περί “Θυγατέρας Πατρίδας”.

Την ίδια ώρα η ελληνοκυπριακή πλευρά επαναλαμβάνει ότι οι συζητήσεις πρέπει να ξεκινήσουν από εκεί που σταμάτησαν οι διαπραγματεύσεις στο Κρανς Μοντανά, δηλαδή εντός του συμφωνημένου πλαισίου. Συζητά ωστόσο και την πρόταση για μια «αποκεντρωμένη ομοσπονδία», την παραχώρηση δηλαδή διευρυμένων εξουσιών στις δύο κοινότητες, εφόσον βέβαια διασφαλιστεί ενιαία κυριαρχία, ενιαία ιθαγένεια και κυρίως ενιαία διεθνής υπόσταση.

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, οι συζητήσεις του Έλληνα πρωθυπουργού με τον Κύπριο πρόεδρο θεωρούνται κρίσιμες, όπως άλλωστε και οι γενικότερες επαφές για το Κυπριακό στην πορεία προς την Πενταμερή Διάσκεψη του Μαρτίου. Ο επόμενος μήνας είναι άλλωστε ένας καθοριστικός μήνας, καθώς εκτός από τις εξελίξεις στο Κυπριακό περιλαμβάνει και την επανάληψη των διερευνητικών επαφών στην Αθήνα. Είναι επίσης ο μήνας, όπου αναμένεται και η αξιολόγηση των ευρωτουρκικών σχέσεων στην Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ.