Πότε μπορεί να υπάρξει συνεκμετάλλευση κοιτασμάτων

Ο υπουργός Άμυνας της Τουρκίας Χολουσί Άκάρ πρότεινε στον Έλληνα ομόλογό του Νίκο Παναγιωτόπουλο, την συνεκμετάλλευση κοιτασμάτων, των ενεργειακών πόρων της Ανατολικής Μεσογείου και του Αιγαίου, χωρίς όμως να παραιτηθή από τις παράλογες και αντίθετες προς το διεθνές δίκαιο αξιώσεις της Τουρκίας. Τέτοια είναι και η απειλή πολέμου κατά της Ελλάδος, εάν αυτή επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα νομίμως.

Τέτοια αξίωση είναι και η διεκδίκηση νήσων με ελληνικό πληθυσμό, τις οποίες διασφαλίζει ο επανεξοπλισμός των από ενδεχομένη τουρκική εισβολή, όπως συνέβη στην Κύπρο το 1974 και στον Έβρο με διαφορετικό τρόπο προ διετίας. Τέτοια αξίωση είναι και η συνεχής καταπάτηση ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων στην θαλάσσια ζώνη των νήσων Ρόδου, Καρπάθου, Κάσσου και Κρήτης με το παράνομο τουρκολυβικό μνημόνιο.

Η πρόταση για συνεκμετάλλευση δεν είναι καινούργια. Έχει διατυπωθεί το πάλαι ποτέ από την Τουρκία στον μακαρίτη πρέσβη Βύρωνα Θεοδωρόπουλο, εκ τινών αριστερών πολιτικών, ακόμη και από Αμερικανούς διπλωμάτες – ευκόλους όταν πρόκειται για άλλους, ενώ οι ίδιοι είναι κατηγορηματικώς αντίθετοι όταν τίθεται ζήτημα συνεκμετάλλευσης υποθαλασσίων πόρων με την Κούβα, το Μεξικό ή τον Καναδά.

Η Ιδέα για συνεκμετάλλευση κοιτασμάτων

Η ιδέα είναι ελκυστική προκειμένου να αποφεύγονται συγκρούσεις, αλλά τί θα έλεγε ο Ακάρ-πασάς εάν οι Βούλγαροι ήγειραν αξίωση συνεκμετάλλευσης του κοιτάσματος φυσικού αερίου στην Μαύρη θάλασσα που ανεκάλυψε προσφάτως τουρκικό γεωτρύπανο; Και γιατί να εξαιρεθή η Αίγυπτος με τον τεράστιο πληθυσμό της από την από κοινού αξιοποίηση των κοιτασμάτων φυσικού αερίου στην Ανατολική Μέσόγειο; Και γιατί όχι οι Σέρβοι στο κοίτασμα της Επανωμής ή οι Ιταλοί στο Κατάκολο; Δεύτερες σκέψεις προς απάντηση υπό των καλοθελητών της συνεκμετάλλευσης.

Ο συνεταιρισμός –διότι περί αυτού στην ουσία πρόκειται– απαιτεί πρωτίστως καλήν πίστη. Αλλά πώς να εμπιστευθή κανείς τους Τούρκους που καταπάτησαν την Συνθήκη της Λωζάννης, η οποία προέβλεπε αυτονομία των Ελλήνων στην Ίμβρο και Τένεδο, τη λειτουργία της Σχολής της Χάλκης, τον σεβασμό των Ελληνορθοδόξων της Κωνσταντινουπόλεως, τους οποίους εξόντωσε η Τουρκία με τα πογκρόμ του 1955 και 1965 και πάνω από όλα όταν εισέβαλαν και κατέχουν το ήμισυ της Κύπρου επί 48ετία;

Η συνεργασία με την Τουρκία μπορεί να αρχίσει από χαμηλής εντάσεως θέματα, όπως ο τουρισμός, η αλιεία, η προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και η αντιμετώπιση του λαθρομεταναστευτικού κινήματος, που χρηματοδοτεί με έξι δισ. ευρώ κάθε χρόνο η ΕΕ από κοινοτικούς πόρους – άρα και η Ελλάς. Όταν επιδείξουν οι Τούρκοι καλή διαγωγή χωρίς αθετήσεις και πισωγυρίσματα, θα έλθη η στιγμή της συζητήσεως και για τη συνεκμετάλλευση των υποθαλασσίων πόρων με σεβασμό των κυριαρχικών δικαιωμάτων έκαστου.

Η Ελλάς έχει επιδείξει τεραστία αυτοσυγκράτηση, σχεδόν σκανδαλώδη στο ζήτημα της μη επεκτάσεως των χωρικών της υδάτων στα 12 μίλια εν αντιθεσει με την Τουρκία, η οποία τα έχει επεκτείνει και στον Εύξεινο Πόντο και στη Θάλασσα της Λυκίας (Ανατολική Μεσόγειος). Αυτό και μόνο αποδεικνύει την αναζήτηση ειρηνικής επιλύσεως των προβλημάτων που δημιουργεί η Τουρκία. Ας κάνει και εκείνη μία καλόπιστη κίνηση –ανέξοδη γι’ αυτήν– και μετά βλέπομεν. Επί του παρόντος η συνεκμετάλλευση στερείται νοήματος, παρά μόνο παραπλανητικού πυροτεχνήματος του Ακάρ-πασά.