Πουλάει ευελιξία η Τουρκία στο Κυπριακό για να εισπράξει από την ΕΕ

Χωρίς, βέβαια, να διαφοροποιείται από τις πάγιες διαχρονικές επιδιώξεις της στην Κύπρο, η Τουρκία ήταν παρούσα και δεν επιχείρησε να τουμπάρει την άτυπη αυτή σύναξη, την οποία συγκάλεσε ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών, Αντόνιο Γκουτέρες. Αυτό δείχνει το αποτέλεσμα της άτυπης Πενταμερούς Διάσκεψης. Είναι σαφές πως η Άγκυρα διαφοροποιεί την τακτική της καθώς αυτό την εξυπηρετεί ευρύτερα.

Το Κυπριακό βρισκόμενο στον “πάγο” εδώ και καιρό, βιώνοντας τη συστηματική προσπάθεια και τις τουρκικές μεθοδεύσεις εδραίωσης των κατοχικών δεδομένων, μπήκε ξανά στην εξίσωση, μέσα από γεωπολιτικής σημασίας ενέργειες, που γίνονται σε ένα ευρύτερο πλαίσιο τόσο στην περιοχή όσο και στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Μπήκε στην εξίσωση, λοιπόν, καθώς άλλες εξελίξεις και επιδιώξεις προκάλεσαν κινητικότητα.

Η άτυπη Πενταμερής Διάσκεψη αποφάσισε μικρά βήματα συντήρησης μιας κινητικότητας, χωρίς να σπάζει επί της ουσίας το αδιέξοδο. Θα δοκιμαστούν για μια άλλη φορά τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ). Στόχος των Ηνωμένων Εθνών, που έχουν εξαγγείλει νέα Πενταμερή για το τέλος Ιουλίου, είναι να προετοιμασθεί το έδαφος για την επανέναρξη διαπραγματεύσεων για το Κυπριακό ενώ παράλληλα θα προωθηθούν συγκεκριμένα ΜΟΕ. Αυτό είναι το στοίχημα του Διεθνούς Οργανισμού, που επανέφερε ΜΟΕ από τα παλιά. Ξαναζεσταμένες εν πολλοίς συνταγές.

Γιατί, όμως, η Τουρκία έχει συναινέσει; Η κατοχική δύναμη διεκδικεί ρόλο- κλειδί στη νέα αρχιτεκτονική ασφάλειας της Ευρώπης. Αυτή η επιδίωξη της βρίσκει έδαφος στη Γερμανία και τη Βρετανία. Η Άγκυρα έχει δυο στοχεύσεις: Την γεωπολιτική της αναβάθμιση και τη δημιουργία σχέσης εξάρτησης των Ευρωπαίων με την ίδια και η εμπλοκή της στα εξοπλιστικά προγράμματα. Θέλει την Ευρώπη να αγοράζει εξοπλισμό από την Τουρκία. Ήδη έχει συνεργασία μέσω εταιρειών με Ισπανία και Ιταλία. Η εμπλοκή της έχει και γεωπολιτική σημασία, αλλά και οικονομική διάσταση. Και δεν είναι μόνο στους μηχανισμούς άμυνας της Ευρώπης που στρέφεται αλλά ζητά διακαώς και επενδύσεις.

Η Τουρκία παίζει με τις συγκυρίες

Σε αυτό τον σχεδιασμό, η Άγκυρα δεν θέλει να ρισκάρει τα πολλά και σημαντικά. Χωρίς, όπως φαίνεται, να εγκαταλείπει επί της ουσίας την επεκτατική προσέγγισή της έναντι της Ελλάδος και της Κύπρου, θα κάνει “ανοίγματα”. Εξ ου και ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Χακάν Φιντάν, στη διάρκεια της άτυπης Πενταμερούς Διάσκεψης, δεν είχε καμία αναστολή να κάνει και υποδείξεις στον κατοχικό ηγέτη, τον εγκάθετο της Άγκυρας, Ερσίν Τατάρ. Θα “χαμογελά” ο Φιντάν, να παρουσιάζεται σκληρός και άτεγκτος ο Τατάρ. Αλλά προφανώς αυτό το παιχνίδι, της “καλής” Τουρκίας και του κακού κατοχικού ηγέτη, το έχουμε βιώσει πολλές φορές στο παρελθόν. Κυρίως όταν η Άγκυρα ήθελε να δείξει “καλό πρόσωπο” στις Βρυξέλλες.

Εάν η Άγκυρα πετύχει τους στόχους της χωρίς επί της ουσίας να δίνει οτιδήποτε σε Κυπριακό και ελληνοτουρκικά, τότε οι μεγάλοι χαμένοι θα είναι η Κύπρος και η Ελλάδα. Μπορεί κανείς να φανταστεί την Τουρκία να έχει ρόλο προστάτη και εγγυητή της ασφάλειας της Ευρώπης, της Ελλάδος και της Κύπρου; Πάντως στη Λευκωσία υποστηρίζουν ότι δεν πρόκειται να υπάρξει συναίνεση από μέρους της να πάρει δώρα η κατοχική Τουρκία εάν δεν προβεί σε ουσιαστικές κινήσεις στο Κυπριακό.

Στην αντίπερα όχθη, η Λευκωσία ήθελε την κινητικότητα στο Κυπριακό. Πρώτο, γιατί δημιουργεί προϋποθέσεις για να σπάσει το αδιέξοδο. Δεύτερο, γιατί η κινητικότητα λειτουργεί, σε κάποιο βαθμό, αποτρεπτικά για την επιβολή νέων τετελεσμένων επί του εδάφους από την κατοχική πλευρά. Η Κυπριακή Δημοκρατία είναι αυτή που επείγεται για λύση. Όχι, βέβαια, την όποια λύση, όπως κάποιοι στο εσωτερικό ζητούν.