Προληπτικό πλέγμα αποτροπής, γιατί εκ των υστέρων…

Να μην περιμένουμε βοήθεια από κανένα σε περίπτωση κρίσης με την Τουρκία. Θα ήταν αυταπάτη εάν επενδύαμε στο ενδεχόμενο να αποτρέψουν στρατιωτικά, ή να αντιδράσουν στρατιωτικά άλλες χώρες, για να υπερασπιστούν ή προστατέψουν την Κύπρο από την επιθετικότητα του καθεστώτος της Άγκυρας. Θα έπρεπε εξαρχής, από τη στιγμή που γίνεται ένα τέτοιο στρατηγικό άνοιγμα με την προώθηση και υλοποίηση ενεργειακών σχεδιασμών, να είχε όχι μόνο προβλεφθεί τουρκική αντίδραση, αλλά και να είχαν ήδη διαμορφωθεί τρόποι αντιμετώπισης.

Κοντολογίς, δεν προχωρά μια χώρα στα κουτουρού, επενδύοντας στην προστασία της από τους ξένους. Προφανώς οι ΗΠΑ και η Γαλλία θα αντιδράσουν εάν επηρεασθεί το ενεργειακό πρόγραμμα των εταιρειών τους. Αλλά μέχρι εκεί. Τίποτε περισσότερο. Και είναι σαφές πως η Τουρκία δεν πρόκειται να παρενοχλήσει ούτε την ExxonMobil ούτε την Total. Θα προχωρήσει, όμως, σε προκλήσεις και επιβολή τετελεσμένων στην κυπριακή ΑΟΖ.

Και τότε τι θα γίνει; Θα αντιδράσουν οι ΗΠΑ του Τραμπ ή η Γαλλία του Μακρόν; Εάν έχουμε επενδύσει στην αντίδραση αυτών και μόνο, τότε δεν έγιναν καλοί υπολογισμοί. Τις επόμενες ημέρες ή λίγες εβδομάδες, όταν γίνουν γνωστά τα αποτελέσματα της δεύτερης γεώτρησης της ExxonMobil στον στόχο «Γλαύκος» του θαλασσοτεμαχίου 10, αναμένεται ότι θα υπάρξει τουρκική αντίδραση. Κυρίως, εάν επιβεβαιωθούν οι πληροφορίες ότι έχει εντοπισθεί κοίτασμα.

Γνωστές οι τουρκικές δυνατότητες

Είναι προφανές πως δεν μπορεί να ακολουθούμε πάντα τις εξελίξεις. Δεν μπορεί να παρακολουθούμε τις τουρκικές ενέργειες και να μη διαμορφώνονται τρόποι αντίδρασής μας εκ των προτέρων. Πρέπει να διαμορφωθεί ένα πλαίσιο αντιμετώπισης της τουρκικής επιθετικότητας. Γνωρίζουμε τις δυνατότητες που διαθέτουμε. Υπάρχουν, ωστόσο, εργαλεία που μπορούν να αξιοποιηθούν και να έχουν και αποτέλεσμα.

Συχνά-πυκνά γίνεται αναφορά στον περιφερειακό ρόλο της Κυπριακής Δημοκρατίας και στις τριμερείς συνεργασίες. Πρέπει να γίνει ξεκάθαρο πως δεν περιμένουμε από τους τρίτους να μας προστατεύσουν. Είναι, όμως, σημαντικό να μεταδοθεί σε αυτούς και να πεισθούν πως επηρεάζονται και τα δικά τους συμφέροντα από τη συμπεριφορά της Τουρκίας. Εάν αντιδράσει η Τουρκία και δημιουργήσει τετελεσμένα, θα επηρεασθούν και οι δικοί τους σχεδιασμοί.

Κοντολογίς, με την αμφισβήτηση της κυριαρχίας της Κυπριακής Δημοκρατίας, του δικαιώματός της να υλοποιήσει το ενεργειακό της πρόγραμμα, αμφισβητούνται ευθέως και οι συμφωνίες που έχουν υπογράψει με τη Λευκωσία. Είναι, λοιπόν, σημαντικό αυτό να αναδειχθεί. Το ζητούμενο είναι αυτές οι χώρες να λειτουργήσουν αποτρεπτικά προς την Τουρκία. Γιατί εάν αφεθεί η Άγκυρα να προβεί σε ενέργειες, το σίγουρο είναι πως δεν θα αντιδράσουν εκ των υστέρων. Συνεπώς, πρέπει να πεισθούν για να κινηθούν από τώρα προς την Άγκυρα.

Υπάρχουν κι άλλα εργαλεία τα οποία διαθέτει η Κυπριακή Δημοκρατία. Ένα είναι η δημιουργία κόστους στην Τουρκία, στο πεδίο της ΕΕ. Είναι γνωστό ότι η ευρωπαϊκή πορεία της Τουρκίας δεν προχωρά και σε αυτό δεν μπορούμε να κάνουμε πολλά. Γιατί, ούτως ή άλλως, δεν υπάρχουν προοπτικές. Μπορεί, όμως, η Κυπριακή Δημοκρατία να διασυνδέσει την τουρκική συμπεριφορά στην ΑΟΖ με την τελωνειακή ένωση Τουρκίας-ΕΕ, που θα επανέλθει στο προσκήνιο. Περαιτέρω, θα πρέπει να υπάρξουν και ενέργειες, μέτρα σε σχέση με τα κατεχόμενα. Όπως, για παράδειγμα, με το θέμα των ευρωπαϊκών κονδυλίων, και όχι μόνο. Θα πρέπει και εμείς να βρισκόμαστε σε εγρήγορση για την ασφάλεια της χώρας μας.