Προοίμιο η βόλτα του Oruc Reis – O Ερντογάν θα επιστρέψει…

Η είδηση πως το τουρκικό ερευνητικό σκάφος “Oruc Reis” εισήλθε στην ελληνική υφαλοκρηπίδα, έμοιαζε με την απαρχή ενός θερμού επεισοδίου. Με μια σειρά προκλητικών δηλώσεων και ενεργειών, ο ίδιος ο πρόεδρος Ερντογάν και άλλοι Τούρκοι αξιωματούχοι, έχουν προαναγγείλει γεωτρήσεις και σεισμογραφικές έρευνες εντός των θαλάσσιων ζωνών της Ελλάδος.

Εξάλλου, η 24η επέτειος της κρίσης των Ιμίων, ήταν η απόδειξη πως το timing της εμφάνισης του “Oruc Reis” δεν ήταν καθόλου τυχαίο. Το 1996 η Τουρκία είχε καταφέρει να επιβάλει την θεωρία των “γκρίζων ζωνών” στο Αιγαίο. Με το “Oruc Reis” φαίνεται σαν  να ετοιμάζεται για το επόμενο βήμα εις βάρος των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων.

Αυτό δεν είναι άλλο από την υφαρπαγή της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, την οποία συνεχώς αμφισβητεί. Η αρχή έγινε με το παράνομο μνημόνιο οριοθέτησης των θαλάσσιων ζωνών, που η Τουρκία υπέγραψε με την κυβέρνηση της Τρίπολης. Με το μνημόνιο αυτό “εξαφανίζεται” η ΑΟΖ όλων των ελληνικών νησιών, ακόμα και της Κρήτης. Η ελληνική κυβέρνηση, μετά την χρόνια απουσία της Ελλάδος από τις εξελίξεις στην εμπόλεμη χώρα, αντέδρασε εκ’ των υστέρων.

Η Κρήτη έχει περίοπτη θέση στην ρητορική του Τούρκου προέδρου, ο οποίος από την στιγμή που υπέγραψε το μνημόνιο με την κυβέρνηση Σαράτζ, απειλεί πως θα προχωρήσει γεωτρήσεις εντός των θαλάσσιων υδάτων της. Πρέπει να σημειώσουμε πως, παρά τις επιμέρους διαφορές τους, με την θέση Ερντογάν συμφωνεί και η τουρκική αντιπολίτευση. Μάλιστα, σύμφωνα με τον επικεφαλής των κεμαλικών Κεμάλ Κιλιντσάρογλου, μόνο τα Χανιά ανήκουν στην ελληνική επικράτεια!

Ο εκνευρισμός του Ερντογάν

Τόσο ο Τούρκος πρόεδρος, αλλά και τα μέσα ενημέρωσης της γείτονος, τήρησαν “σιγή ιχθύος”, όσο το “Oruc Reis” παραβίαζε την ελληνική υφαλοκρηπίδα. Ο Ερντογάν προχώρησε σε δηλώσεις για τα άλλα μέτωπα που “καίνε” την Τουρκία, την Λιβύη και την Συρία. Για την Λιβύη ανέφερε πως δεν «δεν θα την εγκαταλείψει στα χέρια του στρατηγού Χαφτάρ, ενός πραξικοπηματία». Όσον αφορά την Συρία, ο Ερντογάν απείλησε με νέα εισβολή, αυτήν την φορά εις βάρος των δυνάμεων του καθεστώτος Άσαντ, λόγω των βομβαρδισμών της συριακής και της ρωσικής αεροπορίας στην επαρχία Ιντλίμπ.

Όμως για την Ελλάδα δεν χώρα εφησυχασμός, διότι τα μέτωπα που εμπλέκεται η Τουρκία συνδέονται. Στην Συρία είχαμε σχεδόν ένα remake της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο, με την στρατιωτική κατάληψη εδαφών της αραβικής χώρας από τον τουρκικό στρατό, υπό το πρόσχημα της «καταπολέμησης της τρομοκρατίας». Όπως προαναφέραμε, μέσω της εμπλοκής του στην Λιβύη, επιδιώκει να αποκτήσει “πάτημα” για να υπονομεύσει τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδος.

Το μνημόνιο που υπέγραψε με την καταρρέουσα κυβέρνηση Σαράτζ του δίνει αυτό το “πάτημα”, για αυτό και εξηγείται ο εκνευρισμός του Τούρκου προέδρου με τον Άσαντ αλλά και με την Ρωσία. Όσο Ρώσοι και Σύροι βομβαρδίζουν την Ιντλίμπ, τον τελευταίο θύλακα που ελέγχει η συριακή αντιπολίτευση, τόσο ο Ερντογάν θα δυσκολεύεται να μεταφέρει Σύρους τζιχαντιστές προς υπεράσπιση της, πολιορκούμενης από τις δυνάμεις του στρατηγού Χαφτάρ, τουρκόφιλης κυβέρνησης Σαράτζ.

Λάθος μηνύματα της Αθήνας

Επομένως η αποστολή του “Oruc Reis” έμοιαζε περισσότερο με μία “πειραματική” διερεύνηση των προθέσεων της ελληνικής πλευράς, εξ’ ου και οι χαμηλοί τόνοι της Άγκυρας. Για αυτό και το ερευνητικό πλοίο παραβίασε μεν την ελληνική υφαλοκρηπίδα, αλλά έμεινε σε απόσταση από ελληνικά νησιά, όπως το Καστελόριζο.

Η ελληνική κυβέρνηση, από την πλευρά της, έστειλε μηνύματα ότι επιθυμεί αποκλιμάκωση, αν και μάλλον λανθασμένα. Έλληνες υπουργοί υιοθέτησαν τον εξωφρενικό ισχυρισμό, πως το “Oruc Reis” βρέθηκε στην ελληνική υφαλοκρηπίδα, λόγω κακοκαιρίας! Όμως προφανώς και δεν ήταν ο καιρός που έκανε το τουρκικό πλοιάριο να αποχωρήσει, αλλά η φρεγάτα “Νικηφόρος Φωκάς”, η οποία συνεχώς το παρακολουθούσε.

Διότι, αν η Τουρκία ήθελε όντως αποκλιμάκωση, δεν θα έστελνε το “Oruc Reis” εντός της κυπριακής υφαλοκρηπίδας! Στην ουσία είναι η δυνατότητα αποτροπής που η Ελλάδα διατηρεί, η οποία έδιωξε τελικά το πλοιάριο. Αυτήν την δυνατότητα αποτροπής δεν διαθέτει η Κυπριακή Δημοκρατία, για αυτό και είναι περισσότερο ευάλωτη στους εκβιασμούς του Ερντογάν.

Πως θα κινηθεί ο Ερντογάν

Το επεισόδιο με το “Oruc Reis” περισσότερο θύμιζε το πείραμα για ένα θερμό επεισόδιο που ο Ερντογάν έχει πάντα στον νου του, για την επιβολή τετελεσμένων. Δεν θα κινηθεί όμως εν θερμώ. Θα κινηθεί αφού προηγουμένως εξασφαλίσει παρασκηνιακά ανταλλάγματα από τους μεγάλους παίκτες. Εξάλλου, η Άγκυρα θεωρεί πως ο χρόνος είναι με το μέρος της.

Ακόμα και αν τελικά δεν προχωρήσει σε θερμό επεισόδιο, θα συντηρήσει το πολεμικό κλίμα, για να “κανονικοποιήσει” τις παράνομες διεκδικήσεις της. Υπολογίζει πως μακροπρόθεσμα θα καταφέρει, οι πολεμικές απειλές της μην εκλαμβάνονται από την διεθνή κοινότητα ως παραβίαση του διεθνούς δικαίου, αλλά ως ένα φυσιολογικό αποτέλεσμα “διμερών” ελληνοτουρκικών διαφορών. Το έχει πετύχει σε σημαντικό βαθμό, εάν προσέξουμε ορισμένες ανησυχητικές ανακοινώσεις του ΟΗΕ και ορισμένων “συμμάχων” μας.

Ο Ερντογάν υπολογίζει πως θα καταφέρει να σύρει την Ελλάδα, υπό καθεστώς αδυναμίας και πολεμικού εκβιασμού, σε διμερείς διαπραγματεύσεις στις οποίες θα έχει το πάνω χέρι. Έχει πάντοτε στον νου του, πως ένα θερμό επεισόδιο, παρά τους κινδύνους που παρουσιάζει ακόμα και για τον ίδιο, θα λειτουργήσει ως καταλύτης προς αυτήν την κατεύθυνση. Οι επόμενοι μήνες είναι κρίσιμοι, για αυτό η Ελλάδα πρέπει να είναι σε επιφυλακή και, κυρίως, να μην υποτιμά την σοβαρότητα της κατάστασης.