Προσύμφωνο για εκτόνωση με μπόνους στην Τουρκία

Ένα είδος προσύμφωνου μεταξύ των δύο πλευρών πριν από μια νέα προσπάθεια στο Κυπριακό που, ειρήσθω εν παρόδω, δεν είναι ορατή στο άμεσο μέλλον, βλέπει το Λονδίνο ως ένα από τα εργαλεία για τα επόμενα βήματα. Μια ιδέα η οποία κινείται στη γνωστή λογική του κατευνασμού, το Φόρεϊν Όφις, επιχειρεί “εκτόνωση της έντασης”, στέλνοντας εν πολλοίς τον λογαριασμό στη Λευκωσία. Κι όλα αυτά, την ώρα κατά την οποία η Τουρκία προελαύνει στην περίκλειστη περιοχή της Αμμοχώστου, επιβάλλοντας νέα τετελεσμένα επί του εδάφους.

Γνωστά τα όσα διαδραματίσθηκαν στην έδρα των Ηνωμένων Εθνών σχετικά με τη διαμόρφωση κειμένου για προεδρική δήλωση του Συμβουλίου Ασφαλείας. Γίναμε μάρτυρες μιας απροκάλυπτης προσπάθειας κάλυψης της Τουρκίας, με την μη αναφορά της κατοχικής δύναμης στα προσχέδια που κατατέθηκαν. Αυτό, όμως, αφορούσε μόνο τον τρόπο της διεθνούς αντίδρασης στα νέα τετελεσμένα της κατοχικής Τουρκίας.

Παράλληλα με τα όσα διαδραματίζονταν στη Νέα Υόρκη υπήρξαν και κινήσεις σε διπλωματικό επίπεδο σε ό,τι αφορά το Κυπριακό. Από τις κινήσεις που γίνονται, είναι σαφές ότι, το Λονδίνο θεωρεί πως για να εκτονωθεί η ένταση και να διαμορφωθούν προοπτικές για επανέναρξη των συνομιλιών στο Κυπριακό, θα πρέπει πρωτίστως να διασκεδαστούν οι ανησυχίες των Τουρκοκυπρίων.

Βρετανική φόρμουλα προσυμφώνου

Θα πρέπει, κατά το Φόρεϊν Όφις, να καθησυχαστούν οι ανασφάλειες της τουρκικής πλευράς και τούτο μπορεί να γίνει εάν δοθούν από την ελληνική πλευρά εκ των προτέρων διαβεβαιώσεις -και μάλιστα γραπτώς- για το θέμα της πολιτικής ισότητας κι άλλων θεμάτων, να αναδειχθεί το θέμα των “αυτοδιοικούμενων περιοχών”. Δίνεται δε ως μεθοδολογία για να υλοποιηθεί η ιδέα τους αυτή το ενδεχόμενο να ανταλλάξουν επιστολές ο Πρόεδρος Αναστασιάδης και ο κατοχικός ηγέτης Ερσί Τατάρ, ή ακόμη να περιληφθούν τα ζητήματα αυτά στην ατζέντα μιας πρόσκλησης που θα στείλει ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών.

Συναφείς πληροφορίες αναφέρουν πως το Λονδίνο θεωρεί πως, εάν εκ προοιμίου υπάρξουν δεσμεύσεις, μπορούν να ξεπεραστούν οι δυσκολίες. Στις επιστολές, που θα έχουν χαρακτήρα άτυπου προσύμφωνου/υποσχετικού, θα δίνονται διαβεβαιώσεις αναφορικά με τις ανησυχίες, που εκφράζονται εκατέρωθεν.

Οι βρετανικές ιδέες παραπέμπουν στην γνωστή λογική ότι Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι είναι “συνιδρυτές” της Κυπριακής Δημοκρατίας ενώ κατά τους ίδιους, εάν συναινέσει η Λευκωσία σε αυτή τη μεθοδολογία, θα δημιουργηθεί κλίμα για να συζητήσουν οι Τούρκοι τόσο το θέμα των εγγυήσεων όσο και των στρατευμάτων. Υπενθυμίζεται συναφώς ότι στη φόρμουλα, που υπέβαλαν προ μηνών οι Βρετανοί, σημείωναν μεταξύ άλλων πως στην Κύπρο υπάρχουν από το 1960 δύο κοινότητες οι οποίες σήμερα ως κοινοτικά κυρίαρχα κρατίδια (Community States) θα ιδρύσουν την Κυπριακή Ομοσπονδιακή Δημοκρατία, με τον ίδιο τρόπο που ιδρύθηκε και η Κυπριακή Δημοκρατία το 1960, δηλαδή από τις δύο κοινότητες.

Στο ράφι

Περαιτέρω, όπως αναφέρουν πληροφορίες, οι Βρετανοί θεωρούν, σε σχέση με τις κινήσεις της Τουρκίας στην περίκλειστη περιοχή της Αμμοχώστου, πως εάν η Λευκωσία αντιδράσει έντονα στις τουρκικές παραβιάσεις, τότε θα κλιμακωθεί η ένταση και ότι αυτό είναι που θέλει ο Ερντογάν. Να παρασύρει, δηλαδή, την ελληνική πλευρά στο γήπεδο της έντασης.
Στη Λευκωσία δυσκολεύονται να αντιληφθούν την λογική του Λονδίνου και όπως συναφώς πληροφορούμαστε υπάρχει έντονη δυσαρέσκεια για τη στάση του Φόρεϊν Όφις και την όλη συμπεριφορά του αναφορικά με τις τελευταίες εξελίξεις στην περίκλειστη περιοχή της Αμμοχώστου.

Είναι σαφές πως τα προαπαιτούμενα που θέτει η τουρκική πλευρά για επανέναρξη των συνομιλιών, όπως η αναγνώριση της κυριαρχικής ισότητας, αλλά και οι κινήσεις στην περίκλειστη περιοχή της Αμμοχώστου, θέτουν με τουρκική απόφαση, το Κυπριακό στο ράφι. Άλλωστε, η κίνηση στην Αμμόχωστο έχει ουσιαστικά κλείσει το εδαφικό, προσπαθούν να κάνουν παράλληλα το ίδιο με το περιουσιακό ενώ στόχος παραμένει η αναβάθμιση του ψευδοκράτους.

Στο μεταξύ, όπως έγινε γνωστό, την περασμένη εβδομάδα βρισκόταν για μια ακόμη φορά στην Κύπρο ο Συντονιστής της Διαδικασίας Επίλυσης του Κυπριακού του υπουργείου Εξωτερικών του Ηνωμένου Βασιλείου, Ajay Sharma. Ο αξιωματούχος του Φόρεϊν Όφις- που επισκέπτεται το νησί μια φορά περίπου τον μήνα- είχε σειρά επαφών τόσο στις ελεύθερες περιοχές όσο και στα κατεχόμενα. Έφθασε την επομένη των ανακοινώσεων Ερντογάν και Τατάρ ενώ προηγουμένως είχε ταξιδεύσει σε Νέα Υόρκη, Ουάσινγκτον και Άγκυρα.

Θέλουν να αγοράσουν περιουσίες

Την τακτική της σαλαμοποίησης υιοθετούν για μια ακόμη φορά οι Τούρκοι. Αυτή τη φορά εφαρμόζουν την πολιτική αυτή στην περίκλειστη περιοχή της Αμμοχώστου και πιο συγκεκριμένα στο 3,5% της έκτασης. Μετά, που θα τελειώσουν με εκείνο το τμήμα, θα προχωρήσουν στα επόμενα βήματα, ενώ στο θέμα των υποδομών γίνονται εργασίες για να είναι έτοιμοι για την ολοκλήρωση των σχεδιασμών τους.

Ενδιαφέρον, πάντως, έχει τα όσα είπε ο Ερντογάν για τις ελληνοκυπριακές περιουσίες. Ο Τούρκος Πρόεδρος, λοιπόν, σε σχέση με τα επόμενα βήματα, στο θέμα πάντα των περιουσιών που βρίσκονται στην πιλοτική περιοχή, σε τμήμα της περίκλειστης περιοχής της κατεχόμενης Αμμοχώστου, ήταν ξεκάθαρος. Είναι δε αποκαλυπτικός ως προς τις τελικές επιδιώξεις της Άγκυρας, που είναι ο εποικισμός της περιοχής και η πλήρης τουρκοποίησή της. Είπε πως το ιδανικό για τις περιουσίες στο Βαρώσι θα ήταν να υποβάλουν αίτηση και Τουρκοκύπριοι και Τούρκοι να τις αποκτήσουν και να τις αγοράσουν.

Έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στους εκ Τουρκίας, που θα μπορούσαν να αποκτήσουν τις περιουσίες, ενώ προεξόφλησε πως «ο νότος φαίνεται πως σε κάθε περίπτωση δεν θα διεκδικήσει και πολύ αυτές τις υποθέσεις». Η πιο πάνω τοποθέτηση συνδέεται με το γεγονός ότι πολλοί φίλοι του Ερντογάν, με δική του υπόδειξη δραστηριοποιούνται επιχειρηματικά στα κατεχόμενα, έχοντας καθεστώς προνομιούχων.

Διάβημα στο Μπακού

Εντωμεταξύ, έντονο διάβημα προς την κυβέρνηση του Μπακού έκανε η Αθήνα, όπως συναφώς πληροφορούμαστε, για το γεγονός ότι στα κατεχόμενα, με αφορμή τα πανηγύρια για την επέτειο της εισβολής, συμμετείχε και κοινοβουλευτική αντιπροσωπεία από το Αζερμπαϊτζάν. Οι Αζέροι επιφυλάχθηκαν να απαντήσουν στο διάβημα μετά το τέλος της γιορτής του Μπαϊραμιού!

Ανάλογο διάβημα έκανε και η Λευκωσία προς την ΕΕ, με την οποία το Μπακού έχει οικονομικές κι άλλες σχέσεις. Οι Αζέροι προφανώς και έχουν υποχρεώσεις προς τους Τούρκους λόγω της βοήθειας που τους παρέχουν, πλην όμως σε σχέση με ενδεχόμενη αναγνώριση του ψευδοκράτους έχουν τουλάχιστον δύο δυσκολίες.

Από τη μια το προηγούμενο που θα δημιουργηθεί με κίνδυνο να βιώσουν κάτι παρόμοιο με το Ναγκόρνο Καραμπάχ και από την άλλη το γεγονός ότι χρειάζονται τις σχέσεις με την Ένωση. Αν και τίποτε δεν μπορεί να θεωρηθεί δεδομένο, εκτιμάται πως οι Αζέροι ξόφλησαν επί του παρόντος προς τους Τούρκους με την αποστολή της κοινοβουλευτικής αντιπροσωπείας.