Ψήφισαν οι Ελληνοαμερικανοί με γνώμονα τα εθνικά συμφέροντα;

Πριν πολλά χρόνια, ο Έλληνας πρέσβης στις ΗΠΑ, Γιώργος Παπούλιας είχε στείλει ένα πολύ δυσάρεστο μήνυμα στην Αθήνα. Κατά τη διάρκεια συζήτησης το 1985 στην επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων για την αμερικανική βοήθεια που θα προσφερόταν στην Ελλάδα, οι Έλληνες ομογενείς βουλευτές σιώπησαν! «Το δυσάρεστο είναι ότι βουλευτές που μέχρι τώρα ήταν δεδηλωμένοι φίλοι μας μεταστράφηκαν εναντίον μας» προσέθετε απογοητευμένα για άλλους ο Παπούλιας. Πως συνδέεται εκείνο το γεγονός με τις σημερινές αμερικανικές εκλογές όμως;

Λίγο πριν τις αμερικανικές εκλογές ο πρώην υφυπουργός Εξωτερικών για τον Απόδημο Ελληνισμό Αντώνης Διαματάρης είχε υποστηρίξει ότι «εάν η φωνή της Ελληνικής Διασποράς προς υποστήριξη της Ελλάδας και της Κύπρου ήταν πάντα αποτελεσματική και χρήσιμη, τώρα είναι η ώρα να ακουστεί». Ωστόσο, μάλλον απέχει από την αλήθεια.

Στην Καθημερινή διαβάζαμε «οι αμερικανικές εκλογές αφορούν προφανώς την ίδια την Αμερική και η εστίαση του κάθε υποψηφίου είναι κατανοητή σε εσωτερικά θέματα. Οι πολίτες δεν ενδιαφέρονται τόσο για τις εξωτερικές υποθέσεις, οπότε αυτό δεν κατατάσσεται επίσης στα προεκλογικά προγράμματα. Οι επόμενες δύο εβδομάδες θα είναι ζωτικής σημασίας για τη διαμόρφωση της κοινής γνώμης, συμπεριλαμβανομένης της ελληνοαμερικανικής κοινότητας. Δεν πρόκειται μόνο για τις ψήφους και την οικονομική υποστήριξη που θα δώσουν στους υποψηφίους, αλλά και για την κατάσταση όσον αφορά τη γεωπολιτική».

Ο τρόπος που ψηφίσαν οι Ελληνοαμερικανοί συμπυκνώνεται στα λόγια της Ρεπουμπικάνας Νικόλ Μαλιωτάκη που δήλωσε ότι «αυτός ο εκλογικός αγώνας ήταν πάντα για τον εργατικό της Νέας Υόρκης που υπακούει στον νόμο, πληρώνει τους φόρους του και σηκώνεται κάθε πρωί και πηγαίνει στη δουλειά. Η κοινότητά μου ψάχνει για κάποιον που θα σβήσει αυτές τις ριζοσπαστικές πολιτικές που μας έχουν κάνει λιγότερο ασφαλείς. Πυροβολισμοί, δολοφονίες, διαρρήξεις, κλοπές αυτοκινήτων, έχουν εκτοξευθεί όλα τα τελευταία χρόνια».

 Η Μαλιωτάκη λοιπόν ενδιαφέρεται να επιστρέψει «στη δεκαετία του 1980 και πρέπει να αποκαταστήσουμε τον νόμο και την τάξη στους δρόμους αυτής της πόλης». Η ελληνική κοινότητα στις ΗΠΑ φαίνεται να στηρίζει τον Ντόναλντ Τραμπ έλεγε ο κ. Διαματάρης. «Ο Τραμπ διατηρεί αξιοζήλευτη υποστήριξη από εμάς, η οποία πιθανότατα θα παραμείνει σταθερή από το 2016 – εάν δεν αυξηθεί».

Το γεγονός ότι εκλέχτηκε μια βουλευτής, όπως η δημοκρατική Ντίνα Τίτους, που ο πατέρας της ήταν Έλληνας, ότι εκείνη είναι χριστιανή Ορθόδοξη και ότι είναι γυναίκα δεν σημαίνει ότι είναι απαραίτητα καλό για την Ελλάδα. Οι ατζέντες τους είναι αδιάφορες των εθνικών ζητημάτων.

Από τις εκλογές του 1920 στο 1985

Όταν η ελληνικής καταγωγής πανίσχυρη Ρεπουμπλικάνα γερουσιαστίνα Ολυμπία Σνόου άκουγε τον υπουργό Εθνικής Άμυνας Caspar Weinberger και τον Α/ΓΕΕΘΑ στρατηγό Τζον Γουίλιαμ “Τζακ” Ο Βέσεϊ Τζούνιορ να καταθέτουν ουσιαστικά εναντίον της Ελλάδας στην επιτροπή εξωτερικών υποθέσεων το 1985, δεν έβγαλε τσιμουδιά! Είναι η ίδια, εξάλλου, που ήταν φανατικά υπέρ των αμερικανικών στρατιωτικών επεμβάσεων τις δεκαετίες του 1990-2000. Η πανίσχυρη γερουσιαστής Ολυμπία Σνόου, στο Μακεδονικό ήταν από εκείνες που υποστήριζαν σθεναρά το “Βόρεια Μακεδονία“. Βέβαια, για το τελευταίο, για να είμαστε δίκαιοι, δεν σημαίνει απαραίτητα υιοθέτηση ανθελληνικής στάσης καθώς πολλοί και στην Ελλάδα το υποστήριξαν ενώ ελληνική κυβέρνηση το υλοποίησε.

Μπορεί ο ελληνικής καταγωγής Gus Yatron, -το Κωνσταντίνος έγινε “Γκας”- να στήριξε την ελληνική πλευρά κατά την τουρκική εισβολή του 1974, αλλά ήταν επίσης από εκείνους τους ομογενείς που σιώπησε στη συζήτηση 7:10 Ελλάδας-Τουρκίας που προαναφέραμε.

Μα ακόμα και αν πάμε πιο πίσω, δεν υπήρχε εκείνη η συμπαγής στήριξη από πλευράς Ελληνοαμερικανών που θα μπορούσε να κεφαλαιοποιηθεί εθνικά. Μετά τις εκλογές του 1920, οι απογοητευμένοι φιλοβενιζελικοί Ελληνοαμερικανοί δεν καλοέβλεπαν την οικονομική ενίσχυση της Ελλάδας από τους Συμμάχους διότι έτσι θα επιδοκιμαζόταν η νέα κυβέρνηση των Βασιλοφρόνων.

Κατά τη διάρκεια της επταετίας 1967-1974, το χουντικό καθεστώς απολάμβανε ισχυρά ερείσματα στην ελληνική ομογένεια στις ΗΠΑ. Ενδεικτικά, η Εκκλησία της Αμερικής διέκειτο μάλλον ευμενώς προς το καθεστώς, όπως έχει σημειώσει ο Μπάμπης Μαρκέτος, εκδότης του Εθνικού Κήρυκα.

Δεν υπάρχει ταύτιση συμφερόντων

Οι Έλληνες ομογενείς ψηφίζουν με γνώμονα καθαρά την πολιτική τους καθημερινότητα και όχι τα εθνικά συμφέροντα της ολοένα και πιο μακρινής τους πατρίδας, την οποία πολλοί εξαυτών δεν έχουν δει ποτέ στη ζωή τους. Φαίνεται να αδιαφορούν για τα επιχειρηματικά συμφέροντα του Τραμπ με τον Ερντογάν και ότι ο «Ο Τραμπ δεν θεώρησε την αγορά των S-400 “αιτία πολέμου”, κυρίως επειδή βλέπει διαφορετικά τη Ρωσία, ως δυνάμει συνοδοιπόρο των ΗΠΑ στην προσπάθεια περικύκλωσης και ανάσχεσης του κινεζικού “Δράκου”». Συγκριτικά, οι αμερικανοεβραίοι δεν στήριζαν προέδρους οι οποίοι δεν τα πήγαιναν πολύ καλά με ισραηλινές κυβερνήσεις. Οι Κάρτερ, Μπους ο πρεσβύτερος και Ομπάμα δεν συγκέντρωσαν πολλές εβραϊκές ψήφους λόγω της ταραχώδους σχέσεις τους με το Τελ Αβίβ.

Το εντυπωσιακό όμως είναι ότι βλέπουμε ότι Ελληνοαμερικανοί υποστηρικτές του Τραμπ –και αντίστοιχα εκείνοι των Δημοκρατικών– προσπαθούν να παρουσιάζουν την πολιτική Τραμπ ότι ταυτίζεται απόλυτα με την Ελλάδα. Επιχειρούν, δηλαδή, να πείσουν ότι η επιλογή τους στις εκλογές –που στηρίζεται σε οικονομικά/κοινωνικά κριτήρια– είναι αυτόματα και επωφελής για τους Έλληνες της Καλαμάτας, του Καστελόριζου και της Ηπείρου, δηλαδή για την Ελλάδα.

Ο Πρόεδρος του Ελληνικού Παραρτήματος του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος Ιωνάθαν Κωνσταντίνου δήλωσε σε ελληνικό ραδιόφωνο ότι η επανεκλογή Τραμπ αποτελεί ιστορική ευκαιρία για την Ελλάδα καθώς ο Τραμπ έχει σκοπό να δώσει στην Ελλάδα “ηγετικό ρόλο” ενώ αυτά που κάνει με τον Ερντογάν είναι απλά στο πλαίσιο της “διπλωματικής αβροφροσύνης”.

Πολιτική ιδεολογία και εθνικά συμφέροντα

Ο δε κ. Διαματάρης, που τον είχε υπουργοποιήσει ο κ. Μητσοτάκης, είναι πεπεισμένος ότι τα συμφέροντα της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής είναι ίδια με τα εθνικά συμφέροντα της Ελλάδας και της Κύπρου. Πως είναι δυνατόν να εξυπηρετούνται τα ελληνικά εθνικά συμφέροντα όταν ισχυρά μέλη της ελληνικής κοινότητας στις ΗΠΑ εκφράζουν τέτοιες θέσεις που απέχουν από την πραγματικότητα; H υποστήριξη του ελληνικής καταγωγής ναυάρχου Τζέημς Σταυρίδη προς τον Ερντογάν πως είναι δυνατόν να εναρμονίζεται με τα ελληνικά συμφέροντα; Ο συγκεκριμένος Αμερικανός αξιωματούχος έχει βραβευτεί μάλιστα από μέλη της ελληνικής κοινότητας.

Οι Ελληνοαμερικανοί δεν βλέπουν βέβαια εχθρικά ή αντίθετα τα συμφέροντα της Ελλάδας. Μεγάλο τμήμα εξ αυτών νιώθουν νοσταλγία και στηρίζουν έμπρακτα την πρώτη πατρίδα τους. Ωστόσο, οι ανάγκες και η καθημερινότητά τους δεν τους επιτρέπει να υιοθετήσουν συχνά φιλελληνικές θέσεις στην κάλπη. Μα εκατομμύρια Έλληνες του εξωτερικού μπορούν να διαμορφώνουν εκλογικά αποτελέσματα στην Ελλάδα, και έτσι οι διαμένοντες στην Ελλάδα Έλληνες να δέχονται τις συνέπειες και των πολιτικών επιλογών των απόδημων χάρη στη διπλή τους υπηκοότητα.

Δυστυχώς, η ελληνική κοινότητα στις ΗΠΑ δεν έχει τις οργανωτικές δομές της εβραϊκής ή του αντίστοιχου λόμπι της, χωρίς να σημαίνει ότι και αυτή δεν έχει ζητήματα. Έχει, λοιπόν, υιοθετήσει πολιτικές που κάποιες φορές αντιστρατεύονται τα συμφέροντα της μητέρας πατρίδας. Είναι διαφορετικό η θεμιτή υποστήριξη ενός υποψήφιου που ανταποκρίνεται στις εσωτερικές προσδοκίες από το παραπλανητικό καμουφλάζ της ατζέντας του εκάστοτε υποψήφιου με τη γαλανόλευκη από μέλη της ελληνικής ομογένειας.