“Διαφημίζοντας” το Oruc Reis προσέρχεται η Τουρκία στις διαπραγματεύσεις

Υπάρχει έτοιμος οδικός χάρτης για το Κυπριακό από τα Ηνωμένα Έθνη, πολλά ωστόσο εξαρτώνται από την τακτική που θα υιοθετήσει η Άγκυρα τις επόμενες εβδομάδες. Την ίδια ώρα, ο σχεδιασμός της ΕΕ περιλαμβάνει πρωτοβουλίες, μαζί με το ΝΑΤΟ, για την έναρξη του ελληνοτουρκικού διαλόγου, ο οποίος, ειρήσθω εν παρόδω, σκοντάφτει στις συνεχιζόμενες τουρκικές προκλήσεις (αποστολή Oruc Reis στο Καστελόριζο).

Περαιτέρω, από την Ένωση προωθείται η σύγκληση της ερντογανικής εμπνεύσεως πολυμερούς διάσκεψης, με τη συμμετοχή των χωρών της περιοχής, για το φυσικό αέριο και τις θαλάσσιες ζώνες. Το κλίμα που διαμορφώνεται στην ΕΕ, αλλά και στα Ηνωμένα Έθνη, είναι πως οι εντάσεις με την Τουρκία έχουν “κουράσει” και πως θα πρέπει να βρεθεί τρόπος να τελειώνει το όλο θέμα.

Στην προκειμένη περίπτωση, βέβαια, δεν στρέφονται προς την κατοχική Τουρκία, που προκαλεί τις εντάσεις, αλλά η πίεση είναι προς την Αθήνα και την Λευκωσία. Και αυτό επειδή τα δυο κράτη απευθύνονται προς τους οργανισμούς αυτούς, ζητώντας στήριξη και αλληλεγγύη. Εκείνο που χαρακτηρίζει τις κινήσεις στο παρασκήνιο είναι η απόφαση των τρίτων, διεθνών παραγόντων, να αρχίσουν παράλληλες διαδικασίες, θεωρώντας πως μέσω αυτών θα υπάρξει πλήρης αποκλιμάκωση. Και αυτό ενώ η Άγκυρα τους έχει πολλές φορές “κρεμάσει”!

Πρόκληση Τσαβούσογλου

Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών, Χάικο Μάας, διεμήνυσε προς τον Τούρκο ομόλογο του Μεβλούτ Τσαβούσογλου, πως ενώ αυτός προσπαθεί να τον βοηθήσει, εκείνος δεν τον διευκολύνει με τις ενέργειες του. Το μήνυμα Μάας κάθε άλλο παρά επηρέασε τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών.

Είναι δε ίδιον της τουρκικής αλαζονείας, το γεγονός ότι ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου, την ημέρα που η Τουρκία αποφάσισε να στείλει το ερευνητικό σκάφος Oruc Reis στην ελληνική υφαλοκρηπίδα, έσπευσε να προετοιμάσει τους ομολόγους του με “αινιγματικό” τρόπο. Πώς; Έστελνε μηνύματα προς υπουργούς χωρών, με τις οποίες έχει σχέσεις, μια φωτογραφία του ερευνητικού σκάφους, με μια μόνο αναφορά: Oruc Reis.

Και όποιος κατάλαβε το μήνυμα το κατάλαβε! Οι υπόλοιποι το πληροφορήθηκαν από την… Ελλάδα, που άρχισε να διαμαρτύρεται. Πολλοί θεώρησαν πως το μήνυμα του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών, ήταν η απάντηση στις υποδείξεις και τις παροτρύνσεις τρίτων χωρών προς την Άγκυρα, να ρίξει τους τόνους και να σταματήσει τις προκλήσεις.

Προχωρά στην Πενταμερή ο ΟΗΕ

Τα Ηνωμένα Έθνη, ανεξαρτήτως αποτελέσματος στις σημερινές παράνομες εκλογές στα Κατεχόμενα, θα προχωρήσουν στη σύγκληση Πενταμερούς Διάσκεψης για το Κυπριακό. Αρχικά άτυπη, για να διερευνήσει τις προθέσεις των εμπλεκομένων, κυρίως ως προς την αποδοχή ή όχι του Πλαισίου Γκουτιέρες. Με βάση τα αποτελέσματα, θα αποφασίσει να προχωρήσει στη σύγκληση επίσημης Πενταμερούς Διάσκεψης με συμμετοχή και της ΕΕ.

Δεν αποκλείεται ο Γενικός Γραμματέας του παγκόσμιου οργανισμού να στείλει προηγουμένως την άτυπη την απεσταλμένη του, Τζέιν Χολ Λούτ, ή αντικαταστάτη της. Δεν αποκλείεται εάν υπάρξουν εξελίξεις και να διοριστεί μόνιμος απεσταλμένος.
Όπως είναι γνωστό, το θέμα των προκλήσεων της Τουρκίας στην κυπριακή ΑΟΖ δεν απασχόλησε τα Ηνωμένα Έθνη. Επέδειξαν αδιαφορία και αποποιήθηκαν κάθε ευθύνης να ασχοληθούν με μια πειρατική ενέργεια σε βάρος ενός κυρίαρχου κράτους.

Σε ό,τι αφορά το θέμα της Αμμοχώστου, το μόνο που μπορεί να αναφερθεί είναι πως «ο ΟΗΕ παρακολουθεί το θέμα από κοντά». Τόσο κοντά, που παρά τις εκκλήσεις της Λευκωσίας δεν κινήθηκε αποτρεπτικά. Ούτε πριν, ούτε μετά το άνοιγμα μέρους της περίκλειστης περιοχής της Αμμοχώστου. Ενημερωμένες πηγές σημείωναν πως ο Οργανισμός αναμένει «τα επόμενα βήματα της Άγκυρας στο θέμα της Αμμοχώστου», σημειώνοντας πως ενδεχομένως τότε να είναι και αργά για να γίνει οτιδήποτε.

Πάντως, ούτε οι παραβιάσεις στην κυπριακή θάλασσα, ούτε στην Αμμόχωστο συνιστούν για τη Λευκωσία αιτία για να μην επιτρέψει την έναρξη διαλόγου, ή την σύγκληση Πενταμερούς, γεγονός που λαμβάνεται υπόψη από τον ΟΗΕ. Συνεπώς, στη Νέα Υόρκη σύμφωνα και με την ενημέρωση που έχουν από τους εκπροσώπους τους στην Κύπρο, δεν επικεντρώνουν την προσοχή τους στην άρση των νέων τετελεσμένων, αλλά στην πραγματοποίηση των δυο διασκέψεων.

Ο διασυρμός της Κυπριακής Δημοκρατίας

Η πρόταση για την πραγματοποίηση πολυμερούς διάσκεψης προωθείται από τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, αλλά και από το Βερολίνο. Σύμφωνα με πληροφορίες, κατά την επίσκεψη-αστραπή του Γερμανού υπουργού Εξωτερικών Χάικο Μάας, ο τελευταίος βολιδοσκόπησε τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας για τις προθέσεις του.

Ο Πρόεδρος ανέφερε στον Γερμανό αξιωματούχο πως είναι έτοιμος να συμμετάσχει, έθεσε, ωστόσο, θέμα σύνθεσης και ειδικά το θέμα των Τουρκοκυπρίων. Θέμα, που όπως εξηγήθηκε, δεν θεωρείται διαδικαστικό ζήτημα, αλλά ουσίας. Η θέση του Προέδρου είναι πως οι Τουρκοκύπριοι μπορούν να συμμετάσχουν στην κυπριακή αποστολή. Μετά το (νέο) ρεζίλεμα της Κυπριακής Δημοκρατίας, με την προβολή του γνωστού βίντεο του Αλ Τζαζίρα, η θέση της διεθνώς έχει επηρεασθεί.

Είναι προφανές πως η παρουσίαση, σε βίντεο, προσπάθειας πολιτογράφησης με εκτροπή από τις νόμιμες διαδικασίες, έχει δημιουργήσει μία άκρως αρνητική εικόνα για τη χώρα μας. Είναι σαφές πως έχει αδυνατίσει σημαντικά τις δυνατότητες της Λευκωσίας να προωθήσει τις διεκδικήσεις της και να θέσει τις απόψεις της. Αυτό θεωρείται κρίσιμο καθώς βρισκόμαστε παραμονές εξελίξεων στο Κυπριακό.

Στον αέρα οι διερευνητικές

Στο μεταξύ, η έναρξη των διερευνητικών επαφών, Ελλάδος και Τουρκίας είναι στον αέρα, μετά την αποστολή του Oruc Reis στην περιοχή του Καστελόριζου. Είναι σαφές πως η κίνηση αυτή έγινε από τουρκικής πλευράς για να προκληθεί αντίδραση της Αθήνας και να μην αρχίσει ο διάλογος. Ωστόσο, τόσο η καγκελάριος Μέρκελ όσο και το ΝΑΤΟ, φαίνεται ότι θα επιμένουν στη διαδικασία αυτή, καθώς τη θεωρούν ως «διέξοδο για αποκλιμάκωση».

Η Άγκυρα, στη διάρκεια των συζητήσεων της με την Αθήνα για την έναρξη των διερευνητικών επαφών, ζήτησε την παρέμβαση της ελλαδικής πλευράς προς την Κυπριακή Δημοκρατία. Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, στις προκαταρκτικές συζητήσεις προετοιμασίας του διαλόγου, τον οποίον τορπίλισε η κατοχική Τουρκία με την αποστολή του ερευνητικού σκάφους Oruc Reis, η Άγκυρα έχει θέσει και το
εξής:

Να ενθαρρύνει η Αθήνα τους Ελληνοκύπριους να παρακαθίσουν σε συνομιλίες με τους Τουρκοκύπριους για το θέμα του διαμοιρασμού του φυσικού αερίου και την συνεκμετάλλευση. Το περίεργο είναι πως η κατοχική Τουρκία θέτει το ζήτημα τούτο μαζί με τα άλλα, που αφορούν τα ελληνοτουρκικά, όπως για παράδειγμα, την αποστρατικοποίηση των νησιών.

Η Άγκυρα, όπως αναφέρουν ενημερωμένες πηγές, ζητά από την Αθήνα να κάνει βήματα «καλής θέλησης», σημειώνοντας ότι «δεν είναι δικοί της όροι». Αυτή τη στιγμή, παρά τις προσπάθειες των εν δυνάμει μεσολαβητών, θέμα διαλόγου Ελλάδος και Τουρκίας δεν υπάρχει, καθώς δεν το επιτρέπει τούτο η τουρκική συμπεριφορά. Μια συμπεριφορά που δεν έχει κόστος, από τη στιγμή που οι Γερμανοί, για παράδειγμα, ναι μεν δυσφορούν, αλλά δεν είναι διατεθειμένοι να συναινέσουν ώστε η ΕΕ να τιμωρήσει την Άγκυρα.