“Πόντιος Πιλάτος” έκθεση του Κογκρέσου για την Τουρκία

Ενημερωτική έκθεση του Κογκρέσου –για την ακρίβεια της Υπηρεσίας Ερευνών του Κογκρέσου (CRS)– που αφορά στην επικαιροποίηση των ζητημάτων που αντιμετωπίζουν οι σχέσεις ΗΠΑ-Τουρκίας αποφεύγει σκανδαλωδώς οποιαδήποτε αναφορά στις τουρκικές ενέργειες σε βάρος της Ελλάδας, παρότι πρόκειται επίσης για χώρα-μέλος του ΝΑΤΟ. Το κείμενο-αναφορά αποδεσμεύτηκε στις 7 Απριλίου.

Η έκθεση που έχει τίτλο “Turkey’s strategic orientation and U.S.-NATO defense cooperation” υπογράφεται από τους Jim Zanotti (ειδικός στις Μεσανατολικές Υποθέσεις) και Clayton Thomas (Αναλυτής Μεσανατολικών Υποθέσεων). Σ’ αυτή αποτυπώνονται τρεις κατηγορίες ανησυχίας:

• Η πρώτη αφορά στον στρατηγικό προσανατολισμό της Τουρκίας και την αμυντική συνεργασία της με τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ.
• Η δεύτερη αφορά στην προμήθεια του ρωσικού αντιαεροπορικού συστήματος S-400 και την αμερικανική απάντηση με την ακύρωση της τουρκικής συμμετοχής στο πρόγραμμα του μαχητικού F-35. Επίσης, την πιθανή επιβολή αμερικανικών κυρώσεων στην Τουρκία.
• Η τρίτη αφορά στο μέτωπο της Συρίας, τις πολιτοφυλακές υπό κουρδική ηγεσία και τους πρόσφυγες.

Η έκθεση για λογαριασμό του Κογκρέσου δεν παρουσιάζει κάτι καινούργιο. Αναφέρεται στην ανησυχία που προκαλεί στην Ουάσιγκτον η αυταρχική διακυβέρνηση του Ερντογάν (φυσικά δεν διανοείται να χρησιμοποιήσει τον όρο “μη δημοκρατική”). Πηγή ανησυχίας είναι το ερώτημα πως θα μπορέσει να ισορροπήσει ανάμεσα στο πολωμένο εκλογικό σώμα και την ανάγκη “χειρισμού των ξένων δρώντων” που μπορούν να επηρεάσουν την ασφάλεια της Τουρκίας περιφερειακά, αλλά και την οικονομική της φερεγγυότητα, το αξιόχρεο της χώρας.

Τσιμουδιά για την τουρκική επιθετικότητα

Αυτή και μόνο η αναφορά δίνει την ευκαιρία για άσκηση κριτικής στους συντάκτες της έκθεσης. Η Ελλάδα είναι μια χώρα που συνορεύει με την Τουρκία, άρα εξ ορισμού ανήκει σε αυτές που επηρεάζουν την τουρκική ασφάλεια. Τα ίδια ισχύουν και για την Κυπριακή Δημοκρατία. Αυτή η γενικόλογη και ουδέτερη αναφορά, όμως, συγκαλύπτει την πραγματικότητα που οι ίδιοι οι Αμερικανοί αποδέχονται σε επίσημες δημόσιες παρεμβάσεις τους είτε με ανακοινώσεις του State Department, είτε με δηλώσεις αξιωματούχων. Επίσης, αποσιωπώντας την τουρκική επιθετικότητα, υπονομεύει την εθνική ασφάλεια και την οικονομική φερεγγυότητα μιας άλλης συμμάχου χώρας στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ.

Στην περίπτωση και της Ελλάδας και της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι οι επιθετικές ενέργειες της Τουρκίας που απειλούν την ασφάλεια και την οικονομική τους σταθερότητα, εξαντλώντας ανθρώπινους και οικονομικούς πόρους, αλλά και συστήματα του τομέα ασφάλειας και άμυνας. Η έκθεση ορθώς αναφέρεται στις επιπλοκές της πανδημίας όσον αφορά στις πολιτικές εξελίξεις στην Τουρκία και στα σημεία οικονομικής τρωτότητας της γειτονικής χώρας.

Διαστρεβλώνει, όμως, βάναυσα την αλήθεια, αποκρύπτοντας ότι οι επιθετικές ενέργειες της Τουρκίας εναντίον της Ελλάδας εν καιρώ πανδημίας εξάγει προβλήματα σε σύμμαχο των ΗΠΑ στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ. Έναν σύμμαχο, τον οποίο το τελευταίο διάστημα υμνούν οι Αμερικανοί αξιωματούχοι, από τον πρεσβευτή στην Αθήνα μέχρι τον ίδιο τον ένοικο του Λευκού Οίκου.

Η έκθεση του Κογκρέσου δεν ενοχλεί την “ευερέθιστη” Τουρκία

Αποθεώνουν σε κάθε ευκαιρία τη αυτοσυγκράτηση της ελληνικής ηγεσίας και την έμπρακτη συνεργασία της με τις ΗΠΑ που δεν αφορά αποκλειστικά και μόνο τον τομέα της άμυνας. Υπενθυμίζουμε ότι οι Αμερικανοί ποντάρουν στην Ελλάδα και αναφορικά με τα εναλλακτικά σχέδια φιλοξενίας ΝΑΤΟϊκών πυρηνικών όπλων που βρίσκονται σήμερα στην τουρκική βάση του Ιντσιρλίκ. Πρόκειται για ένα ζήτημα που επίσης δεν παραλείπουν να θέσουν οι συντάκτες στην επίμαχη ενημερωτική έκθεση.

Το γεγονός ότι οι συντάκτες επέλεξαν να αγνοήσουν την ελληνοτουρκική παράμετρο στην έκθεσή τους πιθανότατα οφείλεται στην επιθυμία τους να μην ενοχλήσουν την “ευερέθιστη” Τουρκία. Είναι γνωστό, εξάλλου,  πως η Άγκυρα έχει επενδύσει δεκάδες εκατομμύρια δολάρια στην προσπάθειά της να επηρεάσει τους πυλώνες εξουσίας στην Ουάσιγκτον, ενίοτε εκφεύγοντας και από το πλαίσιο της αμερικανικής νομιμότητας. Αυτό τουλάχιστον είχε προκύψει από τη διερεύνηση της “Υπόθεσης Φλιν”, των αμαρτωλών σχέσεων της Άγκυρας με τον αντιστράτηγο ε.α. Μάικλ Φλιν, πρώτο Σύμβουλο Εθνικής Ασφαλείας του προέδρου Τραμπ.

Η νοοτροπία αποσιώπησης εγείρει ένα πρόσθετο ζήτημα: τα μέλη του Κογκρέσου δεν οφείλουν να γνωρίζουν, έστω και διά της απλής αναφοράς, τα προβλήματα στο ελληνοτουρκικό μέτωπο, έτσι όπως εμφανίζονται στην παρούσα συγκυρία; Η μη αναφορά τους καθιστά την ενημερωτική αυτή έκθεση παραπλανητική και επί της ουσίας –δια της απόκρυψης στοιχείων– μεροληπτική.