Οι ανοικτές πληγές στα ελληνοτουρκικά

Ας κάνουμε μία αναδρομή στο παρελθόν ως προς τα σπουδαιότερα γεγονότα που σημάδεψαν τα εθνικά μας θέματα και για την διαχείριση-χειρισμό της κρίσης από την κυβέρνηση στην αντιμετώπιση των αλλεπάλληλων τουρκικών προκλήσεων. Παράλληλα να αξιολογήσουμε αντικειμενικά τα συμπεράσματα που προκύπτουν από τα γεγονότα που έζησε ο λαός μας αναφέροντας συγκεκριμένα στοιχεία.

Ένα πρώτο σημαντικό στοιχείο είναι η πλεύση του Oruc Reis στο Αιγαίο, συνοδευόμενο από πολεμικά πλοία του τουρκικού ναυτικού, πραγματοποιώντας έρευνες για ανεύρεση υδρογονανθράκων εντός των 12 ν.μ., που είναι αναμφισβήτητα θαλάσσια περιοχή των δικών μας κυριαρχικών δικαιωμάτων. Μάλιστα, το πλοίο έφτασε προ των πυλών των 6 ν.μ. από το Καστελλόριζο.

Η απάντηση της κυβέρνησης, όλο αυτό το διάστημα, έμεινε στη παρακολούθηση του πλοίου από τα αντίστοιχα δικά μας πλοία του Πολεμικού Ναυτικού. Ωστόσο, είχαμε το επεισόδιο που δημιουργήθηκε μεταξύ των δύο φρεγατών του ελληνικού και τουρκικού Πολεμικού Ναυτικού. Το γεγονός αυτό είχε ως αποτέλεσμα η Τουρκία να αμφισβητήσει εμπράκτως το δικαίωμά μας για επέκταση της αιγιαλίτιδας ζώνης μας στα 12 ναυτικά μίλια.

Τα στοιχεία σε σχέση με τις ΑΟΖ

Ένα δεύτερο σημαντικό στοιχείο είναι ο αιφνιδιασμός της κυβέρνησης από το τουρκολιβυκό μνημόνιο, η οποία ουσιαστικά εμβόλισε το Αιγαίο και έθεσε σε νάρκη τα κυριαρχικά μας δικαιώματα, στέλνοντας παράλληλα λανθασμένα μηνύματα στους συμμάχους μας. Έκτοτε το πρόβλημα παραμένει σε εκκρεμότητα και δεν έχει αποκατασταθεί η κανονικότητα. Η δε συμφωνία με την Αίγυπτο δεν έχει λύσει το θέμα, παρότι διεμβολίζει το τουρκολιβυκό μνημόνιο, αφού η Τουρκία επιμένει στην αρχική της θέση.

Ένα τρίτο στοιχείο είναι η ελληνοϊταλική συμφωνία της ΑΟΖ, και η επέκταση της αιγιαλίτιδας ζώνης δυτικά στα 12 ν.μ. Όμως αυτή δεν επεκτάθηκε, έτσι ώστε να συμπεριληφθούν τα Κύθηρα και τα Αντικύθηρα, καθώς και η περιοχή νοτίως της Κρήτης. Βρισκόμαστε εν αναμονή της εφαρμογής των δηλώσεων του κ. Δένδια, ότι η κυβέρνηση θα επεκτείνει σταδιακά στο επόμενο χρονικό διάστημα τα χωρικά της ύδατα στα 12 ν.μ. και σε άλλες θαλάσσιες περιοχές. Ίδωμεν…

Ένα τέταρτο σημείο είναι η μερική συμφωνία της ΑΟΖ με την Αίγυπτο, που ωστόσο αφήνει ακάλυπτο μέρος της Ρόδου, της Κάσου και ολόκληρο το σύμπλεγμα της Μεγίστης. Ένα μελανό σημείο της εν λόγω συμφωνίας, που θα μας δημιουργήσει σίγουρα μελλοντικά προβλήματα, ως προς την κατάληξη συμφωνίας με τους γείτονες στην χάραξη των ορίων της υφαλοκρηπίδας. Ας ληφθεί υπόψη ότι η Τουρκία δεν αποδέχεται ότι τα νησιά μας έχουν υφαλοκρηπίδα, που έρχεται σε αντίθεση με την σύμβαση του δικαίου της θάλασσας του 1982.

Ένα πέμπτο στοιχείο είναι η πολύ μεγάλη διάρκεια της καταπάτησης των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας από το τουρκικό Πολεμικό Ναυτικό με τις παράλληλες έρευνες για την εύρεση υδρογονανθράκων. Ουσιαστικά είχαμε την αιχμαλωσία της Μεγαλονήσου με την Ελλάδα απούσα. Ένα άλλο μελανό σημείο!

Παραβιάσεων συνέχεια

Ένα έκτο στοιχείο είναι η τραγωδία της διάσκεψης της Γενεύης, όπου η ελληνική και η λυπριακή διπλωματία ηττήθηκαν κατά κράτος. Δίνοντας το δικαίωμα στην τουρκοκυπριακή αντιπροσωπεία για πρώτη φορά να καταθέσει γραπτώς την τουρκική επιμονή για δύο ανεξάρτητα κράτη στη Κύπρο. Γεγονός που το γνώριζε η ελληνοκυπριακή αντιπροσωπεία πριν να καθίσει στο τραπέζι των συνομιλιών και όμως ακολούθησε ενδεχομένως τις υποδείξεις κάποιων τρίτων!

Έβδομο στοιχείο είναι ότι άνοιξε ο δρόμος για τον εποικισμό της Αμμοχώστου, σύμφωνα με τις πρόσφατες σχετικά δηλώσεις του Ταγίπ Ερντογάν και του Τουρκοκύπριου κατοχικού ηγέτη Ερσίν Τατάρ. Μία κατάσταση που έρχεται σε αντίθεση με τις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών. Ένα θέμα που θα μας προβληματίσει στο επόμενο χρονικό διάστημα.

Όγδοο στοιχείο είναι η μη υπογραφή διακρατικής αμυντικής συμφωνίας με την Γαλλία με ρήτρα στρατιωτικής συνδρομής. Μία λανθασμένη απόφαση της κυβέρνησης που προφανώς επηρεάστηκε από άλλους εξωτερικούς παράγοντες, και που έρχεται σε αντίθεση με τα εθνικά μας συμφέροντα.

Ένατο στοιχείο είναι οι συνομιλίες που πραγματοποιήθηκαν μεταξύ των υπουργών Εξωτερικών της Ελλάδας και της Τουρκίας, οι οποίες όπως είδατε κατέληξαν στο πουθενά. Άφησα τελευταία να σχολιάσω τη στάση της ελληνικής κυβέρνησης η οποία παρέσυρε και την κυπριακή στις διαδοχικές συνόδους κορυφής της ΕΕ. Ήταν μία στάση υποχωρητικότητας στα “θέλω” της κυρίας Μέρκελ. Συγκεκριμένα: Όταν είχαμε το Oruc Reis να αλωνίζει στο Αιγαίο, η κυβέρνηση συμβιβάστηκε με τη λογική ότι οι κυρώσεις θα εφαρμοστούν αν η Τουρκία συνεχίσει την αναθεωρητική της τακτική.

Η στάση των ΗΠΑ απέναντι στην Τουρκία

Η Τουρκία βλέποντας επανειλημμένα ότι δεν την αγγίζουν οι οικονομικές κυρώσεις ακολουθούσε την επιθετική της τακτική, είτε με δηλώσεις που προσέβαλαν την Ελλάδα, είτε με την παραβίαση των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων, τόσο στη θάλασσα όσο και στον αέρα. Βλέπαμε σταδιακά σε κάθε σύνοδο κορυφής ότι οι υποτιθέμενες οικονομικές κυρώσεις σε βάρος της Τουρκίας θα συζητούνταν στην επόμενη σύνοδο, και αυτό το έργο είδαμε να συνεχίζεται από σύνοδο σε σύνοδο, μέχρι του σημείου που αυτές τελικά τέθηκαν και σφραγίστηκαν στο καλάθι των αχρήστων.

Έκτοτε πλέον κανείς δεν ομιλεί για κυρώσεις. Εδώ όπως αντιλαμβάνεστε παίχτηκε μία κωμωδία σε βάρος της Ελλάδας και της Κύπρου, με την ανοχή της ελληνικής και κυπριακής κυβέρνησης. Οι Ηνωμένες Πολιτείες επί προέδρου Ντόναλντ Τραμπ λόγω της ιδιαίτερης σχέσης που είχε ο ίδιος με τον Τούρκο πρόεδρο, δεν ήταν σε θέση να τραβήξουν τα “αυτιά” του Ερντογάν για να σταματήσει τα επικίνδυνα παιχνίδια του στο Αιγαίο και την αιχμαλωσία της Κύπρου από τον τουρκικό στόλο.

Ωστόσο, λόγω της προμήθειας της Τουρκίας των S-400 από την Ρωσία, αναγκάστηκε ο πρόεδρος Τραμπ από την αμερικανική νομοθεσία να ακυρώσει την προμήθεια των αεροσκαφών F-35 στη Τουρκία, μαζί με το πρόγραμμα της συμπαραγωγής κάποιων “apartments” του εν λόγω αεροσκάφους που είχε αναλάβει η τουρκική αεροπορική βιομηχανία. Αυτό ήταν ένα πολύ θετικό στοιχείο για τη χώρα μας που δεν πρέπει να αγνοούμε.

Ωστόσο η ενεργοποίηση των S-400 από την Τουρκία θα μας δημιουργήσει αμυντικά προβλήματα. Τα πρόσφατα γεγονότα στο Αφγανιστάν, που συνδέονται με την εγκατάλειψη ενός ολόκληρου λαού στο έλεος των Ταλιμπάν, είναι γεγονός ότι θα ταράξουν τα νερά της γεωπολιτικής σκακιέρας. Το έλλειμμα εμπιστοσύνης που αφήνουν πίσω τους οι Ηνωμένες Πολιτείες, πέρα από την ανθρωπιστική κρίση, δημιουργεί αλυσιδωτές αντιδράσεις εμπιστοσύνης στους συμμάχους της.

ΣΕΑ και ελληνική γεωστρατηγική

Αν σκεφτούμε και με πόση ευκολία οι Αμερικανοί πούλησαν πρόσφατα και τους Κούρδους στο έλεος του Ερντογάν, τότε ίσως επιβάλλεται να επανεξετάσουμε το γεωστρατηγικό κλίμα που θα διαμορφωθεί μελλοντικά. Η γεωστρατηγική αναβάθμιση της Τουρκίας μετά από τα γεγονότα στο Αφγανιστάν είναι ένα γεγονός που δεν θα πρέπει να το αγνοήσουμε και που ενδεχομένως θα επηρεάσει τις σχέσεις μας το φθινόπωρο.

Παρατηρούμε ότι ζούμε σε ένα συνεχές μεταβλητό πεδίο παρεμβολών, όπου η χώρα είναι υποχρεωμένη να έχει τη δυνατότητα να διαβάσει τι κρύβεται πίσω από τις εξελίξεις και κατά πόσο αυτές μας επηρεάζουν. Κάποτε, τον παλιό καιρό, μιλούσαμε για ένα Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας στελεχωμένο από τα κατάλληλα άτομα, το οποίο θα είχε τη δυνατότητα τουλάχιστον να προσεγγίσει τις εξελίξεις που είναι δυνατόν να μας επηρεάσουν έμμεσα ή άμεσα.

Ωστόσο, αυτό παραμένει στα χαρτιά, γιατί φαίνεται ότι ο πρωθυπουργός τα γνωρίζει όλα! Το συμπέρασμα από όλο το χρονικό που ανέφερα, είναι ότι υπάρχουν πολλές ανοιχτές πληγές που επηρεάζουν τα εθνικά μας συμφέροντα και για τα οποία η Τουρκία θα επανέλθει δριμύτερη, γιατί αυτή είναι η διαχρονική της εθνική στρατηγική.

Η κυβέρνηση δυστυχώς κινείται χωρίς οργανωμένο εθνικό σχέδιο, εγκεκριμένο από την πλειονότητα των κοινοβουλευτικών κομμάτων, με αποτέλεσμα να τρέχουμε κάθε φορά πίσω από τις εξελίξεις και να παραπαίουμε ως προς τις ενδεδειγμένες κινήσεις και αποφάσεις μας. Η δημιουργία Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας, έστω και καθυστερημένα, θα ήταν προς την θετική κατεύθυνση αξιολόγησης των εξελίξεων και των πεπραγμένων θεμάτων, για την διαφύλαξη των εθνικών συμφερόντων τόσο της Ελλάδας όσο και της Κυπριακής Δημοκρατίας.