Σε δύο ταμπλό παίζει η Τουρκία στην κυπριακή ΑΟΖ

Με την Κυπριακή Δημοκρατία να έχει εισέλθει στην τελική ευθεία προς τις προεδρικές εκλογές, τα προεκλογικά λόγια φουσκώνουν. Αυτό ισχύει ειδικά για τον πρόεδρο Αναστασιάδη που ανακοίνωσε την οριοθέτηση της κυπριακής ΑΟΖ και στα βόρεια και στα δυτικά της Μεγαλονήσου. Από την άλλη πλευρά, όμως, κακώς τον κατηγορούν που αναφέρθηκε στην αντίφαση της τουρκικής πολιτικής. Την αντίφαση έχω επισημάνει εδώ και αρκετά χρόνια, υπογραμμίζοντας το γεγονός ότι η Λευκωσία και η Αθήνα δεν την έχουν αξιοποιήσει διπλωματικά. Παραθέτω αυτό που έχω γράψει στο βιβλίο “Μετά τον Ερντογάν τι” (εκδόσεις Πατάκη, άνοιξη 2013).

«Ας σημειωθεί ότι η Τουρκία δεν έχει κανένα δικαίωμα στη θαλάσσια περιοχή νοτίως της Κύπρου. Μια ματιά στον χάρτη το δείχνει. Ακόμα και οι πιο τραβηγμένες από τα μαλλιά ερμηνείες του διεθνούς δικαίου δεν μπορούν να της δώσουν νομικό έρεισμα. Γι’ αυτό και εμφανίζεται να δρα για λογαριασμό των Τουρκοκυπρίων. Για την ακρίβεια, προβάλλει δύο ισχυρισμούς:

• Πρώτον, ότι η κυπριακή κυβέρνηση δεν έχει δικαίωμα να συνάπτει καμία διεθνή συμφωνία (όπως η οριοθέτηση ΑΟΖ με την Αίγυπτο και το Ισραήλ) πριν λυθεί το Κυπριακό.
• Δεύτερον, ότι οι Τουρκοκύπριοι έχουν δικαιώματα σε ολόκληρη την Κύπρο (και στα κοιτάσματα του “οικοπέδου 12”) και δεν παραιτούνται απ’ αυτά.

Η κυπριακή κυβέρνηση αναγνωρίζεται από τον ΟΗΕ ως νόμιμη και έχει όλα τα σχετικά δικαιώματα. Η κατοχή του βόρειου τμήματος της Κύπρου από τουρκικά στρατεύματα δεν επιτρέπει στη Λευκωσία να ασκεί την εξουσία της εκεί, αλλά δεν της περιορίζει τα άλλα δικαιώματά της. Κατά συνέπεια, ο ισχυρισμός ότι δεν μπορεί να συνάπτει διεθνείς συμφωνίες είναι αυθαίρετος σε βαθμό γελοιότητας. Η επίλυση του Κυπριακού είναι μια τελείως ανεξάρτητη διαδικασία από την τρέχουσα άσκηση της κυριαρχίας.

Η διατύπωση “οι Τουρκοκύπριοι έχουν δικαιώματα σε ολόκληρη την Κύπρο” είναι παραπλανητική. Σε αντίθεση με τη διεθνή κοινότητα που αναγνωρίζει ένα κράτος στην Κύπρο, η Άγκυρα και οι Τουρκοκύπριοι ισχυρίζονται ότι από το 1983, οπότε ανακήρυξαν την “Τουρκική Δημοκρατία Βορείου Κύπρου”, στην Κύπρο υπάρχουν δύο κράτη. Σύμφωνα, λοιπόν, με την τουρκική θέση, οι Τουρκοκύπριοι έχουν πλήρη δικαιώματα στη βόρεια Κύπρο, άρα και στην ΑΟΖ που της αντιστοιχεί. Δεν έχουν, όμως, κανένα δικαίωμα στην ελεύθερη Κύπρο και κατ’ επέκτασιν στην ΑΟΖ που της αντιστοιχεί.

Η Άγκυρα και η τουρκοκυπριακή ηγεσία παίζουν σε δύο ταμπλό. Αναλόγως με το τι κάθε φορά τις βολεύει, άλλοτε επικαλούνται την δική τους επίσημη θέση για ύπαρξη δύο κρατών κι άλλοτε τις συμφωνίες Ζυρίχης-Λονδίνου (συμφωνίες ίδρυσης της συνεταιρικής Κυπριακής Δημοκρατίας), τις οποίες κατέλυσαν με την ανακήρυξη του ψευδοκράτους. Ας σημειωθεί ότι μπορούν και παίζουν αυτό το παιχνίδι, επειδή και η Λευκωσία και η Αθήνα αποφεύγουν να καταγγείλουν αυτή την αντίφαση της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής, φοβούμενες καθ’ υπερβολήν μήπως θεωρηθεί έμμεση αναγνώριση του ψευδοκράτους».