Σε λίγο θα μας πούνε ότι το Κυπριακό οφείλεται σε ακραίο καιρικό φαινόμενο!

Ο Ειδικός Αντιπρόσωπος των Ηνωμένων Εθνών στην Κύπρο, Κόλιν Στιούαρτ, έχοντας ως δεδομένο το διορισμό Απεσταλμένου για το Κυπριακό, κάλεσε όλους να διπλασιάσουν τις προσπάθειες τους και να στηρίξουν τους «δυο ηγέτες στην αναζήτηση μιας διεξόδου από το υφιστάμενο αδιέξοδο. Τώρα περισσότερο από ποτέ είναι η ώρα να ενεργοποιηθούμε».

Ο Κόλιν Στιούαρτ, όπως και οι προκάτοχοι του, είτε υπήρχε σε εξέλιξη διαδικασία συνομιλιών είτε όχι, οι εκκλήσεις τους αφήνουν έξω από την εξίσωση τον παράγοντα, που προκαλεί το πρόβλημα. Καμία αναφορά στην κατοχική Τουρκία. Πουθενά δεν υπάρχει η Τουρκία έστω και πίσω από τις γραμμές. Ως και το ζήτημα στην Κύπρο να έχει προκύψει ξαφνικά, ως αποτέλεσμα “ακραίων καιρικών φαινομένων” και μοιράστηκε στα δυο το νησί! Η Τουρκία είναι εκτός της εξίσωσης, όχι τώρα αλλά έκπαλαι, επειδή ως γνωστό το θέμα σκοπίμως παρουσιάζεται να είναι “δικοινοτικό” και όχι ζήτημα εισβολής και συνεχιζόμενης κατοχής.

Ο Κόλιν Στιούαρτ, έχοντας μάθει και πάθει από το Κυπριακό, παρουσιάσθηκε στην ομιλία του συγκρατημένος. Είπε πως ο διορισμός του Απεσταλμένου δεν θα σηματοδοτήσει την έναρξη των διαπραγματεύσεων αλλά ένα σημαντικό βήμα για εξεύρεση εδάφους για το επόμενο βήμα στο Κυπριακό. Ο Εκπρόσωπος του ΟΗΕ αναφέρεται στην εξεύρεση εδάφους. Δηλαδή, να εξευρεθεί κοινή συνισταμένη μεταξύ της θέσης της ελληνικής πλευράς και εκείνη της τουρκικής για δυο κράτη; Ο κατοχικός ηγέτης, Ερσίν Τατάρ, ανέφερε αναχωρώντας από τη δεξίωση ότι «ελπίζουμε ότι θα μπορέσει η απεσταλμένη να μάθει εάν υπάρχει κοινό έδαφος για επανάληψη των συνομιλιών». Και πως θα προκύψει τούτο, όταν η κατοχική πλευρά επιμένει στα δυο κράτη;

Κατά τα λοιπά, ο εκπρόσωπος του ΟΗΕ, που δεν φταίει ο ίδιος καθώς ακολουθεί την γνωστή, επαναλαμβανόμενη συνταγή, μίλησε για την ανάγκη «βελτίωσης του κλίματος», ως μην γνωρίζουν οι Οηέδες τι γίνεται στην Πύλα και στον Άγιο Δομέτιο ή στο Λήδρας Πάλας. Περαιτέρω, ο Κόλιν Στιούαρτ, θέλοντας να παρουσιάσει μια εικόνα “κινητικότητας”, διαψεύδοντας τα περί ακινησίας, μίλησε για «άνευ προηγουμένου αύξηση» της δραστηριότητας στις διάφορες επιτροπές, σημειώνοντας ότι οι δύο πλευρές «έχουν συζητήσει σε επτά έργα». Μίλησε και για έρευνα βιωσιμότητας για το μεγάλο δικοινοτικό φωτοβολταϊκό πάρκο στην νεκρή ζώνη. Αυτό είναι το Κυπριακό! Η βελτίωση του κλίματος, οι δραστηριότητες στη νεκρή ζώνη, οι τεχνικές επιτροπές, οι οποίες κάποιες φορές τείνουν να λειτουργούν στη βάση μιας συνεργασίας μεταξύ δυο οντοτήτων. Και πώς θα βρεθεί λύση όταν είναι σκοπίμως εξαφανισμένος από την μεγάλη εικόνα ο πυρήνας του ζητήματος, που είναι η κατοχή.

Η απεσταλμένη του Γκουτέρες

Δηλαδή, όταν γίνει φωτοβολταϊκό πάρκο, πραγματοποιηθούν καμιά δεκαριά δικοινοτικές συναντήσεις, με… προσοχή στο «λεκτικό και στο περιεχόμενο», για να αποφευχθούν «παρεξηγήσεις και αντιδράσεις», θα πάρει τον στρατό και τους εποίκους η Τουρκία και θα φύγει; Αναμένοντας την κ. Μαρία, όχι αυτήν με το σπίτι στη νεκρή ζώνη στον Άγιο Δομέτιο, αλλά την Κουεγιάρ από την Κολομβία, που θα είναι η Απεσταλμένη του κ. Γκουτέρες, θα παρακολουθήσουμε, το πιο πιθανόν, το ίδιο έργο. Γιατί ξέρουμε και τη συμπεριφορά της Άγκυρας και των εγκάθετων, φερέφωνών της, στα κατεχόμενα. Και δεν έχουν δώσει δείγματα ότι διαφοροποιούνται.

Να μην προσπαθούμε; Βεβαίως. Σχεδόν πενήντα χρόνια μετά την εισβολή και τη συνεχιζόμενη κατοχή, αυτό οφείλουμε να πράττουμε. Κι αυτό επειδή η μη λύση δεν είναι λύση. Αλλά αυτή δεν θα επιτευχθεί εάν το πρόβλημα αντιμετωπίζεται στα στενά όρια της “διακοινοτικής διαφοράς”. Και δεν θα επιτευχθεί συμφωνία όταν το “κοινό έδαφος” θα… μετακινηθεί προς την πλευρά των τουρκικών αξιώσεων, για να ξεκινήσουν απλά συνομιλίες.

Είναι παραδοχή αδυναμίας απέναντι στους υλοποιούμενους τουρκικούς σχεδιασμούς και απουσία στρατηγικού προσανατολισμού. «Καθώς ετοιμαζόμαστε να υποδεχθούμε ένα νέο απεσταλμένο στην ομάδα του ΟΗΕ, ακόμη και αν η κύρια ευθύνη για το μέλλον της Κύπρου βρίσκεται στον λαό της Κύπρου και τους ηγέτες του, όλοι οι υπόλοιποι έχουμε ρόλο να διαδραματίσουμε. Συνεπώς θα ήθελα να ενθαρρύνω έντονα όλους σε αυτό το δωμάτιο να επικεντρωθούμε και να διπλασιάσουμε τις προσπάθειες μας για να στηρίξουμε τους δύο ηγέτες στην αναζήτηση μιας διεξόδου από το υφιστάμενο αδιέξοδο. Τώρα περισσότερο από ποτέ είναι η ώρα να ενεργοποιηθούμε», κατέληξε.

Ο κ. Στιούαρτ υποδέχθη τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Νίκο Χριστοδουλίδη και τον Τ/κ ηγέτη Ερσίν Τατάρ μετά των συζύγων τους στην καθιερωμένη κοινωνική εκδήλωση ενόψει του τέλους της χρονιάς, που έλαβε χώρα στο Λήδρα Πάλας. Μετά τη δήλωση του κ. Στιούαρτ, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης και ο Ερσίν Τατάρ είχαν σύντομη συνομιλία. Στη δήλωσή του, ο κ. Στιούαρτ είπε ότι «έπειτα από αρκετά χρόνια χωρίς απεσταλμένο του ΟΗΕ έχουμε τώρα ομοφωνία επί ενός υποψηφίου και αναμένω ότι η επίσημη ανακοίνωση από τον ΓΓ του ΟΗΕ για γίνει σύντομα», προσθέτοντας ότι ο ΓΓ του ΟΗΕ θεωρεί τον διορισμό ως «κρίσιμο».

«Βεβαίως (ο διορισμός) δεν σηματοδοτεί την έναρξη των διαπραγματεύσεων, αλλά είναι ένα σημαντικό βήμα για να προσπαθήσουμε να δούμε εάν μπορεί να εξευρεθεί το μονοπάτι για ένα κοινά αποδεκτό δρόμο προς τα εμπρός και σίγουρα θα αυξήσει την προσοχή στο κυπριακό ζήτημα τους επόμενους μήνες», πρόσθεσε. Σημείωσε πως στο μεσοδιάστημα τα Ηνωμένα Έθνη θα συνεχίσουν να εργάζονται με τις δύο πλευρές προκειμένου να αυξηθεί η συνεργασία και η βελτίωση του κλίματος, «η οποία είναι αναγκαία, μεταξύ άλλων, για να στηρίξει το έργο του απεσταλμένου», προσθέτοντας ότι η προετοιμασία του εδάφους είναι ακριβώς τι γινόταν κατά της εβδομαδιαίες συναντήσεις με τον ε/κ διαπραγματευτή Μενέλαο Μενελάου και τον νεοδιορισθέντα τ/κ ειδικό αντιπρόσωπο Γκιουνές Ονάρ.

Ο Στιούαρτ για τα ελληνοτουρκικά

Για το 2024, ο Καναδός διπλωμάτης είπε ότι αναμένεται η ολοκλήρωση της, προσθέτοντας ότι εργάζονται για αυξημένη συμμετοχή στις τεχνικές επιτροπές, ιδιαίτερα για νέους και γυναίκες. Σύμφωνα με τον κ. Στιούαρτ, την επόμενη χρονιά θα συμπληρωθούν 60 χρόνια παρουσίας του ΟΗΕ στην Κύπρο. «Αυτό βεβαίως δεν θα είναι εορτασμός αλλά μια νηφάλια υπενθύμιση ότι το χρονίζον κυπριακό πρόβλημα παραμένει άλυτο», είπε. Αναφέρθηκε και στις εξελίξεις στην περιοχή, λέγοντας ότι συγκρούσεις που θεωρούνταν παγωμένες έχουν μετατραπεί σε ευμετάβλητες.

«Στην Κύπρο», είπε, «οι άνθρωποι λένε ότι αυτό (το Κυπριακό) είναι μια παγωμένη σύγκρουση, αλλά εφόσον υπάρχει έλλειψη ικανοποίησης για το στάτους κβο, που πρέπει να υπάρχει, δεν μπορούμε να υποθέσουμε ότι τα πράγματα θα παραμένουν σταθερά».
Εξάλλου αναφέρθηκε στις πρόσφατες συναντήσεις μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, οι οποίες επιδιώκουν μια διμερή επαναπροσέγγιση λέγοντας ότι αυτό «είναι ενθαρρυντικό και πιστεύω ότι οι εξελίξεις όπως αυτές μπορούν να θέσουν ένα παράδειγμα και επίσης να βοηθήσουν στη δημιουργία ενός μομέντουμ στο νησί».

Όπως ανέφερε, «καθώς ετοιμαζόμαστε να υποδεχθούμε ένα νέο απεσταλμένο στην ομάδα του ΟΗΕ, ακόμη και αν η κύρια ευθύνη για το μέλλον της Κύπρου βρίσκεται στον λαό της Κύπρου και τους ηγέτες του, όλοι οι υπόλοιποι έχουμε ρόλο να διαδραματίσουμε. Συνεπώς θα ήθελα να ενθαρρύνω έντονα όλους σε αυτό το δωμάτιο να επικεντρωθούμε και να διπλασιάσουμε τις προσπάθειες μας για να στηρίξουμε τους δύο ηγέτες στην αναζήτηση μιας διεξόδου από το υφιστάμενο αδιέξοδο. Τώρα περισσότερο από ποτέ είναι η ώρα να ενεργοποιηθούμε», κατέληξε.