Σε “πορτοκαλί συναγερμό” οι ένοπλες δυνάμεις στο Αιγαίο

Γράφει η Νεφέλη Λυγερού  – 

Το δόγμα της κυβέρνησης Τσίπρα έναντι της Τουρκίας, ειδικά αυτή την περίοδο, συμπυκνώνεται στην «πάση θυσία αυτοσυγκράτηση». Την ίδια στιγμή, όμως, οι ελληνικές ένοπλες δυνάμεις στο Αιγαίο βρίσκονται σε “πορτοκαλί συναγερμό”. Που και που ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Πάνος Καμμένος απαντάει ρητορικά στις τουρκικές προκλήσεις. Αυτό ακριβώς έκανε και στο πλαίσιο της επίσημης επίσκεψής του στην Αρμενία. Όταν βρέθηκε στη διεθνή έκθεση όπλων και αμυντικής τεχνολογίας, δεν παρέλειψε να στείλει ένα ιδιαίτερα αιχμηρό μήνυμα προς την Τουρκία.

Υπενθύμισε την ήττα της το 1821 από την Ελληνική Επανάσταση. «Θα συνεχίσουμε να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να εξηγήσουμε στην Τουρκία ότι θέλουμε την ειρήνη, αλλά πρέπει να της θυμίσουμε ότι σε πολλές στιγμές της ιστορίας της -και ιδίως τις στιγμές της ιστορίας που έχουν κατά νου, της μεγάλης Οθωμανικής Αυτοκρατορίας- ηττήθηκε, όπως το 1821 στην Ελλάδα», είπε χαρακτηριστικά, απαντώντας σε ερώτηση δημοσιογράφου.

Η παρέμβαση αυτή ήρθε αφότου επιβεβαιώθηκε πως οι ένοπλες δυνάμεις έχουν τεθεί σε «πορτοκαλί» συναγερμό στο Αιγαίο, τουλάχιστον μέχρι τα τέλη Απριλίου. Μία τέτοια εξέλιξη μεταφράζεται στο ότι η Ελλάδα βρίσκεται σε ιδιαίτερη ετοιμότητα, υπό τον φόβο ενός θερμού επεισοδίου. Από την πλευρά της, η Άγκυρα εμμένει στη θεωρία της περί «γκρίζων ζωνών» στο Αιγαίο, αν και πια μιλάει για τουρκικές νησίδες που βρίσκονται υπό ελληνική κατοχή! Παραλλήλως, δεσμεύει μεγάλες περιοχές με αιτιολογικό τη διεξαγωγή ασκήσεων, συχνά με πραγματικά πυρά.

Στο Γενικό Επιτελείο κάνουν σενάρια για το πώς η Άγκυρα θα μπορούσε να μεθοδεύσει ένα θερμό επεισόδιο. Δεν αποκλείουν ούτε μία πρόκληση τύπου «Ίμια 2». Στο Πεντάγωνο δεν αποκλείουν κλιμάκωση της έντασης την περίοδο γύρω από το Πάσχα, αλλά και μετά από αυτό, καθώς μπαίνουμε και επισήμως στην έναρξη της τουριστικής σεζόν. Η Ελλάδα στηρίζεται στον τουρισμό κι αυτό στην αντίπερα όχθη του Αιγαίου το γνωρίζουν. Η πρόκληση έντασης ενδέχεται να χρησιμοποιηθεί και σαν εργαλείο οικονομικής φθοράς.

Στα έσοδα από τον τουρισμό προσβλέπει, όμως, και η Τουρκία. Μπορεί να είναι μειωμένος συγκριτικά με παλαιότερα χρόνια, αλλά η αστάθεια της οικονομίας στη γειτονική χώρα καθιστά αυτά τα έσοδα πολύτιμα. Ως εκ τούτου, υπάρχει αντικειμενικά κοινό συμφέρον την ερχόμενη περίοδο να πέσει η θερμοκρασία στις διμερείς σχέσεις. Από την άλλη πλευρά, όμως, δεν είναι δεδομένο πως θα επικρατήσει στην Άγκυρα ο ορθολογισμός.

Αλλαγή “πίστας”

Από την άλλη, συνδέουν την υπόθεση των οκτώ Τούρκων αξιωματικών που έχουν ζητήσει άσυλο στην Ελλάδα και από την Άγκυρα κατηγορούνται ως πραξικοπηματίες με τυχόν κινήσεις αντιπερισπασμού, για τις οποίες απαιτείται η ύψιστη ετοιμότητα. Τόσο στο επίπεδο του πολιτικού συστήματος όσο και στο επίπεδο των αρμόδιων κρατικών μηχανισμών αρχίζει να γίνεται συνείδηση πως ο τουρκικός επεκτατισμός έχει αλλάξει «πίστα». Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι η Ελλάδα πρέπει να ελπίζει και να εργάζεται για το καλύτερο, αλλά ταυτόχρονα να προετοιμάζεται για το χειρότερο.

Η εξέλιξη της υπόθεσης των δύο Ελλήνων στρατιωτικών ενισχύει την απαισιοδοξία. Έχει εγκλωβιστεί στο κλίμα έντασης που καλλιεργεί συστηματικά η Άγκυρα και ως εκ τούτου είναι παράπλευρη απώλεια. Για ακόμα μία φορά η ένσταση που κατατέθηκε κατά της απόφασης για διατήρηση της προφυλάκισης τους στις φυλακές Αδριανούπολης απορρίφθηκε. Έτσι, παραμένουν υπό κράτηση μέχρι νεωτέρας.

Η εξέλιξη αυτή, αλλά και τα δημοσιεύματα στον τουρκικό Τύπο, που αναφέρουν ότι πλέον οι τουρκικές αρχές έχουν στη διάθεσή τους επαρκή “ύποπτα στοιχεία”, προοιωνίζονται μία μακράς διάρκειας ταλαιπωρία για τους ίδιους και τις οικογένειές τους, αλλά και μία μακρά περίοδο πολιτικής «ομηρείας» της Αθήνας.

Στον αντίποδα, η υπόθεση των οκτώ Τούρκων στρατιωτικών έχει αναχθεί από τον Ταγίπ Ερντογάν σε κεντρικό ζήτημα των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Ειδικά τώρα που παρέρχεται το 18μηνο και πλησιάζει η αναγκαστική αποφυλάκισή τους. Η κυβέρνηση εξετάζει κάθε σενάριο και λαμβάνει όλα τα μέτρα ασφαλείας για να αποτρέψει μία επίθεση εναντίον τους όταν θα αποφυλακιστούν. Επίθεση που θα έθιγε ευθέως και το κύρος της Ελλάδας και αναπόφευκτα θα προκαλούσε ένα περαιτέρω ρήγμα στις ήδη εύθραυστες διμερείς σχέσεις.