Σενάρια για “γέφυρες” Τουρκίας-Ισραήλ – Περιπλέκεται το ενεργειακό πόκερ

Το σενάριο για μεταφορά φυσικού αερίου από την ανατολική Μεσόγειο με αγωγό μέσω Τουρκίας έχει προ πολλού μπει στο ράφι, λόγω της τουρκικής επιθετικότητας και της συμπεριφοράς της κατοχικής δύναμης. Το σενάριο αυτό επανέρχεται στο προσκήνιο συχνά-πυκνά, συντηρώντας μια επιλογή, που είναι υψηλού ρίσκου καθώς κανείς -κατά την άποψη μας- δεν μπορεί να επενδύσει στην κατοχική Τουρκία.

Κανείς δεν μπορεί να στηριχθεί σε μια χώρα που δημιουργεί με τις ενέργειες της κλίμα αποσταθεροποίησης. Προ ημερών μεταδόθηκε από το Ισραήλ -για την ακρίβεια μέσα από ανάρτηση Ισραηλινού δημοσιογράφου- ότι αξιωματούχοι του Ισραήλ αναφέρουν ότι είναι έτοιμοι να διαπραγματευτούν την πρόταση της Τουρκίας για την δημιουργία ενός αγωγού φυσικού αερίου από το Ισραήλ μέσω Τουρκίας προς την Ευρώπη.

Σύμφωνα με τον δημοσιογράφο Amichai Tein, προϋπόθεση για να επιτευχθεί αυτό, είναι «οι Τούρκοι να είναι σοβαροί». Επισημαίνεται περαιτέρω ότι το ενδεχόμενο αυτό σε καμιά περίπτωση δεν θα αντικαταστήσει τον αγωγό μεταξύ Ελλάδας, Κύπρου και Ιταλίας. Βεβαίως η κατασκευή και των δυο αγωγών φαντάζει απομακρυσμένο ενδεχόμενο. Σημειώνεται πως πριν από την κρίση στις σχέσεις Τουρκίας-Ισραήλ, το θέμα του αγωγού θεωρείτο δεδομένο και τότε καταγράφηκε και έντονη αντίδραση της Λευκωσίας προς το Τελ Αβίβ.

Το Ισραήλ ως μεσολαβητής

Υπάρχουν σήμερα προϋποθέσεις για να επανέλθει το σενάριο αυτό; Αν και αυτό δεν αφορά ευθέως την Κύπρο, αλλά το Ισραήλ και την Τουρκία, είναι προφανές πως η Λευκωσία δεν μπορεί να συμμετέχει σε μια τέτοια επιλογή, με τις σημερινές συνθήκες και με αυτή την Τουρκία. Ενδεχομένως, όμως, κάτι να έχει αλλάξει και να μην το γνωρίζουμε.

Τουλάχιστον αυτό προκύπτει από τα όσα είπε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Κυριάκος Κούσιος. Μιλώντας στην εκπομπή “Πρωτοσέλιδο” του Σίγμα και απαντώντας σε ερώτηση του δημοσιογράφου Ανδρέα Δημητρόπουλου σχετικά με τις πληροφορίες ότι η Τουρκία ρίχνει γέφυρες προς το Ισραήλ, προκειμένου να δημιουργήσουν κοινό αγωγό φυσικού αερίου, ο κ. Κούσιος είπε τα εξής:

«Θέλω να ξεκαθαρίσω κάτι. Εμείς θα ήμασταν πολύ ευτυχείς αν υπήρχε δυνατότητα να συζητήσουμε με την Τουρκία για να βρούμε ένα τρόπο συνεννόησης. Δυστυχώς η Τουρκία δεν μας αναγνωρίζει και δεν προτίθεται να το κάνει αυτό. Αν αυτό μπορεί να επιτευχθεί μέσω τρίτων χωρών και μέσω διαδικασιών, οι οποίες θα έχουν σχέση με τις διμερείς ή τριμερείς σχέσεις που έχουμε εμείς. Απ’ εκεί και πέρα η πολιτική της Τουρκίας για προσέγγιση άλλων χωρών, π.χ. του Ισραήλ, σίγουρα δεν μας ανησυχεί. Αντίθετα, βλέπουμε ότι θα μπορούμε μέσω του Ισραήλ να μιλήσουμε με την Τουρκία, πιθανώς».

Μια πρώτη ανάγνωση των δηλώσεων του Κύπριου κυβερνητικού εκπροσώπου είναι πως αυτό το σενάριο δεν αποκλείεται. Ότι ενδεχομένως μπορεί το Ισραήλ να διαδραματίσει και ρόλο μεσολαβητή από τη στιγμή που η Τουρκία δεν συζητά απευθείας με την Κυπριακή Δημοκρατία, την οποία δεν αναγνωρίζει. Ομιχλώδεις τοποθετήσεις δεν μπορούν να γίνονται σε αυτή τη φάση. Ούτε κινήσεις που να αφήνουν ζητήματα να αιωρούνται. Το τι δείχνουν τέτοιες δηλώσεις είναι ένα μεγάλο κεφάλαιο, που δεν είναι του παρόντος κειμένου.