Σήριαλ έγινε το καλώδιο

Είχαμε τον Έλληνα υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας να προσπαθεί να καλύψει την ασυνεννοησία μεταξύ των δύο πλευρών, αφήνοντας υπονοούμενα ως προς την ανάγκη κάλυψης των συμφωνηθέντων, τουλάχιστον σε πρώτη φάση των 25 εκ. ευρώ στον ΑΔΜΗΕ, μέχρι το τέλους του έτους.

Έχουμε τον Έλληνα Υπουργό των Εξωτερικών να δηλώνει ότι δεν υφίσταται καμία παρεξήγηση μεταξύ των δύο μερών, γιατί όλα έχουν συμφωνηθεί μεταξύ Μητσοτάκη-Χριστοδουλίδη, και συνέχισε ότι «η δική μας επιθυμία και βούληση είναι η πόντιση του καλωδίου να συνεχιστεί κανονικά. Έως ότου στην πραγματικότητα αρθούν οι εκκρεμότητες και υπάρξει μία ενιαία στάση και δέσμευση, θα παραμείνουμε στην σημερινή κατάσταση».

Όπως αντιλαμβάνεστε, οι δηλώσεις του Γιώργου Γεραπετρίτη είναι καταλυτικές ως προς το πάγωμα του έργου, μέχρι να εξευρεθεί λύση. Μία δήλωση που υποδηλώνει ότι οριστική απόφαση δεν έχει ληφθεί (oπότε πολλά μπορούμε να υποθέσουμε).

Τελευταία εξέλιξη η επίσημη δημοσίευση στην Εφημερίδα της Κυπριακής Δημοκρατίας των αποφάσεων 302 και 303/2025 της ΡΑΕΚ. Με τις εν λόγω αποφάσεις, μεταβιβάζονται στον ΑΔΜΗΕ οι άδειες Ιδιοκτήτη και Διαχειριστή Γραμμής Διασύνδεσης, οι οποίες έως τώρα ανήκαν στην εταιρεία EuroAsia Interconnector. Το ζήτημα είχε τεθεί επί τάπητος στη συνάντηση της Πέμπτης, μεταξύ των υπουργών Ενέργειας Ελλάδας και Κύπρου (Σταύρου Παπασταύρου και Γιώργου Παπαναστασίου) σε μία προσπάθεια να βρεθεί κοινός τόπος και να κρατηθεί ζωντανό το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης.

Το περίεργο με το καλώδιο

Πάντως, το περίεργο της υπόθεσης είναι ότι και οι δύο πλευρές έχουν δεχτεί την αναγκαιότητα του έργου, ότι είναι κρίσιμος γεωστρατηγικός παράγοντας για τα ελληνοκυπριακά και ευρωπαϊκά συμφέροντα, πέρα των οικονομικών ωφελειών των καταναλωτών και ιδιαίτερα των Κυπρίων ως προς το κόστος του ηλεκτρικού ρεύματος, όταν το έργο GSI θα έχει υλοποιηθεί.

Ας προσπαθήσουμε να βάλουμε τα πράγματα σε μία λογική, γιατί τα αμφιλεγόμενα και από τις δύο πλευρές μας έχουν μπερδέψει ως προς τα αίτια της πολύ μεγάλης καθυστέρησης της έναρξης των εργασιών του έργου. Δηλαδή, ποιος είναι ο βαθύτερος λόγος που το “σίριαλ” συνεχίζεται. Είναι τα κυπριακά σκοτεινά οικονομικά συμφέροντα, που ασκούν πιέσεις στην κυπριακή κυβέρνηση και βρίσκουν κάθε φορά διάφορες δικαιολογίες ως προς τα οικονομοτεχνικά θέματα;

Είναι το κόστος του έργου, που εκτιμάται συνολικά στο 1.9 δισ. ευρώ, εκ των οποίων το ήμισυ του υπολοίπου, αν αφαιρέσουμε τα 657 εκατομμύρια ευρώ που χρηματοδοτεί η ΕΕ, θα κοστολογηθεί μεταξύ των δύο πλευρών, που θα πληρώσουν ενδεχομένως προκαταβολικά οι καταναλωτές; Αν συντρέχουν οι ανωτέρω λόγοι θα ήταν προτιμότερο η κυπριακή κυβέρνηση να ξεκαθαρίσει την θέση της προς την ελληνική και ευρωπαϊκή πλευρά – το έργο είναι ευρωπαϊκό και έχει χρηματοδοτηθεί με 657 εκ. ευρώ – ότι δεν συμφωνεί με την υλοποίηση του έργου, για να τελειώσει το “σήριαλ” με τις αμφισβητούμενες δηλώσεις εκατέρωθεν.

Μήπως είναι θέμα εμπιστοσύνης;

Είναι θέμα εμπιστοσύνης ως προς την βιωσιμότητα του έργου της κυπριακής πλευράς προς την ελληνική λόγω Τουρκίας, έχοντας υπόψη της τα τετελεσμένα γεγονότα της Κάσου, που όντως έχουν αρνητικό αποτέλεσμα; Οπότε, αν η κυπριακή κυβέρνηση πληρώσει τώρα τα 25 εκ. ευρώ, ενδεχομένως τα χρήματά τους να χαθούν. Αν συμβαίνει αυτό, τότε η Αθήνα έχει μεγάλη ευθύνη, γιατί αυτή έδωσε την αφορμή της μη εμπιστοσύνης, λόγω των αστοχιών της με τα γεγονότα της Κάσου.

Και όταν χάνεται η εμπιστοσύνη, τότε λογικά προκύπτουν σκόπιμα και άλλα προβλήματα, για να δικαιολογήσουν μία ασύμβατη κατάσταση. Σε αυτή την περίπτωση, η ελληνική κυβέρνηση, αν έχει τα “κότσια”, μπορεί να προχωρήσει στην πόντιση του καλωδίου άμεσα, εμβολίζοντας το τουρκολυβικό μνημόνιο, μη περιμένοντας την κυπριακή οικονομική εισφορά.

Με αυτό τον τρόπο, η Ελλάδα θα δείξει ότι έχει την πολιτική βούληση να ολοκληρώσει το έργο, με οποιεσδήποτε συνθήκες και αν παρουσιαστούν. Στη συνέχεια η κυπριακή πλευρά αφού θα διαπιστώσει ότι λύθηκαν τα προβλήματα με την τουρκική γεωπολιτική αδιαλλαξία, είμαι βέβαιος ότι θα πληρώσει τις δικές της οικονομικές υποχρεώσεις στον ΑΔΜΗΕ. Όπως διαπιστώνεται, το πρόβλημα έχει λύση, εφόσον η ελληνική κυβέρνηση έχει την βούληση να ολοκληρώσει το έργο. Ωστόσο, αν συντρέχουν άλλοι λόγοι, αμυντικοί ή πολιτικές πιέσεις από ξένα δυναμικά κέντρα, τότε έχουμε ένα άλλο παρασκήνιο, που ενδεχομένως σε κάποιο βαθμό δικαιολογούν το πάγωμα του έργου.

Όμως δεν είναι η ορθή λύση, γιατί θα καταστήσουμε σταδιακά τη χώρα αιχμάλωτη στον τουρκικό αναθεωρητισμό. Και ας προσέξουμε γιατί τα ίδια εμπόδια πιθανόν να παρουσιαστούν στην ηλεκτρική σύνδεση με τα ακριτικά νησιά μας. Σε κάθε περίπτωση, ας γνωρίζει η ελληνική κυβέρνηση ότι ο λαός μας παρακολουθεί και ανησυχεί με τα τεκταινόμενα αυτού του “σίριαλ” και καταλαβαίνει τι κρύβεται “πίσω από τις κουρτίνες”.