Σκληρό πόκερ από Ερντογάν στην κυπριακή ΑΟΖ – Αδύναμες οι αντιδράσεις

Δεν έφτασε ακόμα η ώρα της πλήρους και οριστικής αποτίμησης της επίσκεψης του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών στην Αθήνα. Και αυτό, καθώς το διπλωματικό τοπίο χαρακτηρίζεται εξαιρετικά ρευστό. Αθήνα και Λευκωσία βρίσκονται ενώπιον σημαντικών εθνικών προκλήσεων, με δεδομένο ότι το «Γιαβούζ» από σήμερα πιάνει δουλειά στην κυπριακή ΑΟΖ. «Θα αρχίσει γεωτρήσεις νοτιοδυτικά της Κύπρου», δήλωσε ο Τούρκος υπουργός Ενέργειας Φατίχ Ντονμέζ.

Η εσπευσμένη αναχώρηση του Νίκου Δένδια για την Λευκωσία αποδεικνύει ότι η κλιμακούμενη ένταση που προκαλεί η Άγκυρα με την εισβολή στην κυπριακή ΑΟΖ και η κρίση που μπορεί να παροξυνθεί στην Ανατολική Μεσόγειο, επηρεάζει τις γεωπολιτικές ισορροπίες στην ευρύτερη περιοχή κατά τρόπο που υπερβαίνει τη Λευκωσία και την Αθήνα.

Ενδεικτικό είναι ότι ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες, εξέφρασε την ανησυχία του για την κατάσταση, όπως αυτή εξελίσσεται. Στα «κάρβουνα» κάθεται και το Κάιρο, αλλά κυρίως το Παρίσι και η Ρώμη, δεδομένου ότι οι δικές τους εταιρείες (ΕΝΙ και Total αντίστοιχα) έχουν τα δικαιώματα για το θαλάσσιο οικόπεδο 7 της κυπριακής ΑΟΖ, όπου προτίθεται να τρυπήσει το «Γιαβούζ». Ας σημειωθεί ότι το συγκεκριμένο θαλάσσιο οικόπεδο είναι πολλά υποσχόμενο, σύμφωνα με τις σεισμικές έρευνες.

Η πρόκληση είναι μείζονος σημασίας ειδικά για τη Γαλλία, η οποία πρέπει να αποδείξει ότι μπορεί να κρατήσει τους Τούρκους μακριά όχι μόνο λόγω της Total, αλλά και λόγω του γεγονότος ότι με βάσεις στην Κύπρο ανακτά προνομιακό ρόλο στην Ανατολική Μεσόγειο, από την οποία είχε εξοριστεί πολλές δεκαετίες.

Συναντήσεις για εξελίξεις στην κυπριακή ΑΟΖ

Ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών θα έχει συναντήσεις με τον ομόλογό του Νίκο Χριστοδουλίδη και τον Πρόεδρο Νίκο Αναστασιάδη (στις 16:30’ με τον Κύπριο ομόλογό του και στις 18:30’ στο προεδρικό μέγαρο), ενόψει του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις 14 του Οκτώβρη. Εν μέσω όλων αυτών, δεν έχει αμβλυνθεί η πίεση για επανέναρξη των συνομιλιών για το Κυπριακό, προκειμένου «να επιτευχθεί μια σταθερή, βιώσιμη και δίκαιη λύση», σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη.

Ο Τούρκος πρόεδρος μοιάζει να παίζει ένα ιδιαίτερα σκληρό διπλωματικό πόκερ. Στην παράτολμη αυτή παρτίδα δεν διστάζει να εκβιάζει τους Αμερικανούς στη Συρία και τους Ευρωπαίους με το μεταναστευτικό. Μέχρι στιγμής, πάντως, η στάση του αυτή ως ένα βαθμό δικαιώνεται.

Ενώ ο Ταγίπ Ερντογάν ανεβάζει του τόνους και απειλεί, η Ουάσιγκτον δεν φαίνεται διατεθειμένη να διακινδυνεύσει ρήξη, που θα κόψει τις γέφυρες. Ας σημειωθεί ότι ο Τούρκος πρόεδρος ανακοίνωσε πως διαπραγματεύεται την αγορά και τρίτου γεωτρύπανου για να επεκτείνει τις παράνομες τουρκικές γεωτρήσεις.

Ηχηρό το μήνυμα Πομπέο

Παρ’ όλα αυτά, το μήνυμα αποδοκιμασίας του Μάικ Πομπέο από την Αθήνα για τις τουρκικές ενέργειες στην Ανατολική Μεσόγειο ήταν ηχηρό. Για την ακρίβεια, η Ουάσινγκτον πρώτη φορά εκφράζει τόσο καθαρά και σε τόσο υψηλό επίπεδο τη στήριξή της στην Λευκωσία, αλλά και στην Αθήνα.

Ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, απαντώντας σε ερώτηση τι να περιμένει από τις ΗΠΑ η Ελλάδα σε περίπτωση που τουρκικές δυνάμεις κάνουν απόβαση σε ελληνικό νησί, έστειλε το εξής μήνυμα: «να είστε βέβαιοι ότι θα δράσουμε για να προστατεύσουμε και να διατηρήσουμε τις βασικές αξίες της κυριαρχίας ενός κράτους, του κράτους Δικαίου και της προστασίας της ιδιωτικής περιουσίας».

Ας ελπίσουμε ότι δεν θα φτάσουμε εκεί, αν και πρέπει να κρατάμε μικρό καλάθι, δεδομένου ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες αρνούνται να ανταποκριθούν στο επίμονο ελληνικό αίτημα για παροχή αμερικανικών εγγυήσεων σε περίπτωση τουρκικής επίθεσης. Στην Άγκυρα, πάντως, τα ΜΜΕ δεν έδωσαν σημασία μόνο στις συναντήσεις και στις δηλώσεις του Αμερικανού υπουργού. Δυσφορία φαίνεται ότι προκάλεσε και η τελευταία του ημέρα στην Αθήνα και η πρωτοβουλία του να επισκεφθεί τη Μητρόπολη Αθηνών.

Τα φιλοκυβερνητικά ΜΜΕ στην Τουρκία «ανακάλυψαν» ότι ο Αμερικανός υπουργός, αν και γεννήθηκε στο Όραντζ της Καλιφόρνιας, έχει καταγωγή από την Ιταλία και ασπάζεται την Ευαγγελική Πρεσβυτεριανή Εκκλησία. Βρίσκεται, όμως, ιδιαίτερα κοντά στην Ορθοδοξία, καθώς η σύζυγός του Σούζαν, λιβανικής καταγωγής, είναι ορθόδοξη και ιδιαίτερα πιστή. Εντυπωσίασε μάλιστα τους παρευρισκόμενους με τις γνώσεις της επί του τελετουργικού της Θείας Λειτουργίας.