Στην Άγκυρα είδαμε την εικόνα, στην Κάρπαθο την πραγματικότητα…

Οι εικόνες και οι αριθμοί, στην περίπτωση που τους παραθέτουν άνθρωποι, οι οποίοι ξέρουν να μετράνε, σπανίως λένε ψέματα. Σπανίως μεταπλάθουν το πραγματικό σε φανταστικό και το τεκμήριο σε διαχειρίσιμη πληροφορία. Βρίσκονται δηλαδή σε σκηνοθετική αντίθεση με τα εύκολα λόγια, στα οποία ενίοτε καταφεύγουν οι πολιτικοί και η πολιτική σε δύσκολες ή περίπλοκες καταστάσεις. Μία αξιοσημείωτη τέτοια εικόνα προέκυψε τις ημέρες ακριβώς που ακολούθησαν την δημόσια διαφωνία του Έλληνα υπουργού Εξωτερικών κ. Δένδια με τον Τούρκο ομόλογό του κ. Τσαβούσογλου στην Άγκυρα.

Πριν ακόμα καταλαγιάσει ο θόρυβος για τα “τολμηρά” λόγια που ακούστηκαν στην Άγκυρα, ένα γαλλικό ερευνητικό πλοίο που φέρει το ελληνικό όνομα “Αταλάντη” επιχείρησε να περάσει το στενό ανάμεσα στην Κάσο και στην Κρήτη για να πραγματοποιήσει επιστημονικές έρευνες στην θάλασσα προς τα ανατολικά. Προτού ακόμα περάσει το στενό και πολύ πριν ανοιχτεί στο πέλαγος ειδοποιήθηκε από τις τουρκικές αρχές ότι εισέρχεται σε θαλάσσιες περιοχές, όπου η Τουρκία έχει πλήρη κυριαρχικά δικαιώματα και ασκεί κάθε αρμοδιότητα που απορρέει από αυτά.

Για την πιστοποίηση της σοβαρότητας των λόγων εμφανίστηκε άμεσα στην πορεία του ερευνητικού πλοίου μια τουρκική φρεγάτα, έτοιμη να αναλάβει την κηδεμονία του και να του υπαγορεύσει τις αποφάσεις της Υψηλής Πύλης (ο ετεροχρονισμός προέρχεται από την ενασχόλησή μου με το 1821, πλην όμως υποδηλώνει με ακρίβεια και την σημερινή πραγματικότητα).

Η υπόθεση “Αταλάντη”

Ακολούθησε η γνωστή ανταλλαγή NAVTEX και αντι-NAVTEX ανάμεσα στους αντίστοιχους σταθμούς της Ελλάδας και της Τουρκίας. Κυκλοφόρησε μάλιστα και μια φήμη ότι στην περιοχή βρέθηκε και μια ελληνική φρεγάτα. Ίσως και να δηλώθηκε με τον τρόπο αυτό η όποια εθνική μας παρουσία, αν και είναι αμφίβολο εάν οι τρέχουσες “συμμαχικές υποχρεώσεις” στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα έχουν αφήσει μια όποια φρεγάτα διαθέσιμη για τέτοιου είδους αποστολές. Το επεισόδιο απασχόλησε ελάχιστα τα ΜΜΕ, έντυπα και ηλεκτρονικά, καθότι ο εντυπωσιασμός από την “γενναιότητα” του κ. Δένδια δεν είχε ακόμα κοπάσει και θεωρήθηκε κρίμα να πικραθούν οι αναγνώστες και οι “σερφάροντες” με κακές ειδήσεις.

Σε κάθε περίπτωση στην περιοχή όπου συνέβη το επεισόδιο επιβλήθηκε ταχύτατα ο “νόμος και η τάξη”. Όχι φυσικά η τάξη που προβλέπουν οι “νόμοι” του Διεθνούς Δικαίου, το οποίο μνημονεύουν οι Έλληνες αξιωματούχοι δις ημερησίως. Επιβλήθηκε η τάξη, όπως η Τουρκία τη θέλει και όπως η Τουρκία την διατυπώνει. Το γαλλικό ερευνητικό έκανε άμεσα μεταβολή και χώθηκε πίσω (δυτικά) από την Κάσο και την Κάρπαθο.

Για να μην προσβληθεί μάλλον η ελληνική πλευρά –εκκρεμεί η παραγγελία των φρεγατών βλέπετε και θα ήταν άκομψο για τη Γαλλία να δεχτεί “αμαχητί” τις τουρκικές θέσεις– το γαλλικό πλοίο συνέχισε για 2-3 ημέρες τις βόλτες του στην περιοχή, πλέοντας πάντα στα δυτικά των νησιών. Έκανε μάλιστα και μία επίδειξη “τόλμης”. Έπλευσε στο στενό μεταξύ Καρπάθου και Ρόδου, πλησίασε το νοτιότερο σημείο της τελευταίας από τα δυτικά και την ώρα που όλοι παρακολουθούσαν την τυχόν υπέρβαση των “τουρκο-λιβυκών ορίων”, έκανε μεταβολή.

Εντάξει, να το δεχτούμε, δεν έφυγε αμέσως. Διανυκτέρευσε προς τις ακτές της Καρπάθου, σταμάτησε για λίγο εκεί και, κατόπιν, ξεκίνησε για το Κρητικό πέλαγος. Την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές έχει σταματήσει μερικά μίλια βόρεια της Σητείας, στο ανοικτό πέλαγος. Ίσως (μας αρέσει να ονειρευόμαστε) περιμένει τον γαλλικό στόλο για να το συνοδέψει στα ανατολικά των ελληνικών νησιών… Λέμε τώρα…

Πήρε η Άγκυρα τον λόγο;

Αναφερθήκαμε αναλυτικά στο επεισόδιο αυτό διότι αποτυπώνει με τον καλύτερο τρόπο την πραγματικότητα που έχει διαμορφωθεί. Η Ελλάδα, εκ των πραγμάτων, δεν ασκεί κυριαρχικά δικαιώματα λίγα μίλια ανατολικά των ακτών της Κρήτης, της Κάσου, της Καρπάθου, της Ρόδου. Και φυσικά ούτε λόγος να γίνεται για το Καστελλόριζο. Το γεγονός ότι το πλοίο που αναμίχθηκε στο επεισόδιο ήταν γαλλικό, έχει οπωσδήποτε τη σημασία του.

Όχι επειδή η Γαλλία (μας αρέσει να νομίζουμε) είναι “πατροπαράδοτος εχθρός” της Τουρκίας και “φυσικός σύμμαχος” της Ελλάδας, αλλά επειδή η Γαλλία, αυτή τη στιγμή, έχει λεπτά όσο και κρίσιμα συμφέροντα στην Ελλάδα (τυχόν ελληνική παραγγελία γαλλικών φρεγατών μετά τα αεροσκάφη Rafale θα δώσει μεγάλη –όσο και αναγκαία– ώθηση στην γαλλική πολεμική βιομηχανία) και θα ήθελε να ενισχύσει το “φιλικό” προφίλ της προς την χώρα μας. Ανατολικά όμως της Καρπάθου και της Κρήτης η ίδια Γαλλία δεν μπορεί παρά να δεχτεί την τουρκική πλέον πραγματικότητα.

Αυτά που συνέβησαν στην Άγκυρα είναι η εικόνα. Αυτά που συνέβησαν στα στενά της Κρήτης και της Καρπάθου είναι η πραγματικότητα. Στις 19 Απριλίου, το απόγευμα, τα υπουργεία Άμυνας της Ελλάδας και της Τουρκίας ανακοίνωσαν την επικείμενη έναρξη του τέταρτου κύκλου των ΜΟΕ (Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης), κάτω από την αιγίδα του ΝΑΤΟ. Προφανώς οι Έλληνες ιθύνοντες επιδεικνύουν εξαιρετική δεκτικότητα στην όποια “εμπιστοσύνη” απορρέει από την τουρκική εκδοχή του Δικαίου των Θαλασσών. Οι δε ενδιάμεσες “θαρραλέες εκρήξεις” φαίνεται ότι δεν πείθουν ούτε αυτούς τους ίδιους.