Στην ατζέντα των Βρυξελλών η ειδική σχέση ΕΕ-Τουρκίας

Μια ειδική σχέση της ΕΕ και της Τουρκίας φαίνεται να εξετάζεται στα υψηλά κλιμάκια των Βρυξελλών, ως αποτέλεσμα της άρνησης της κατοχικής δύναμης να εναρμονιστεί με βασικές αρχές που διέπουν την λειτουργία της Ένωσης. Είναι σαφές, κι αυτό το γνωρίζουν τόσο στις Βρυξέλλες, όσο και στην Άγκυρα, το κεφάλαιο της πλήρους ένταξης της Τουρκία, έχει κλείσει προ πολλού και τώρα αναζητείται ο τρόπος, που θα επανακαθορισθεί εν πολλοίς η σχέση των δυο πλευρών.

Η έκθεση του Ευρωκοινοβουλίου, η οποία εγκρίθηκε από τον Ολομέλεια την περασμένη Τετάρτη, εγείρει το ζήτημα της ειδικής σχέσης, χωρίς να το αναφέρει ευθέως. Η έκθεση, μεταξύ άλλων, παροτρύνει την ΕΕ και την Τουρκία να άρουν το σημερινό αδιέξοδο και να βρουν ένα «παράλληλο και ρεαλιστικό πλαίσιο» για τις σχέσεις τους. Στη συνέχεια, στην έκθεση προστίθεται πως αν η τουρκική κυβέρνηση δεν αλλάξει δραστικά την πορεία της, η διαδικασία ένταξης της Τουρκίας στην Ένωση δεν μπορεί να συνεχιστεί υπό τις παρούσες συνθήκες. Τί εννοεί με αυτό το Ευρωκοινοβούλιο; Ότι η μακρά ενταξιακή πορεία, που πολλές φορές, όπως τώρα έχει “παγώσει”, δεν μπορεί να συνεχισθεί εσαεί.

Είναι προφανές πως η Άγκυρα, με τη συμπεριφορά της δείχνει ότι δεν θέλει να εναρμονιστεί με το κοινοτικό κεκτημένο. Από την αρχή, η κατοχική δύναμη, θεώρησε πως θα μπορεί να ακολουθήσει μια αλά καρτ διαδικασία. Κι αυτό ήταν αποτέλεσμα και της ανοχής, που έχουν επιδείξει εταίροι μας έναντι της Άγκυρας. Μια ανοχή, που έχει αποδεδειγμένα αποθρασύνει την Τουρκία. Και η αποθράσυνση θα συνεχιστεί, εάν για παράδειγμα, παρά την άρνηση του καθεστώτος Ερντογάν να συμμορφωθεί με τις υποχρεώσεις του, να αφεθεί ανοικτό το θέμα της αναβάθμισης της τελωνειακής ένωσης και της βίζας. Κι αυτό την ώρα κατά την οποία, σε σχέση και με την τελωνειακή ένωση, η κατοχική Τουρκία δεν έχει εκπληρώσει τις κυπρογενείς υποχρεώσεις της.

Είναι σαφές πως οι σχέσεις έχουν φθάσει σε ένα τέλμα κι όλοι οι εμπλεκόμενοι το αναγνωρίζουν. Το ενδεχόμενο να ενταφιαστεί η ενταξιακή πορεία είναι ορατό.
Μια ειδική σχέση ΕΕ και Τουρκίας σημαίνει, λίγο-πολύ, ότι η Τουρκία δεν θα είναι υποχρεωμένη να εφαρμόζει υποχρεώσεις έναντι της Ένωσης. Δεν θα είναι υπόλογη σε κανένα. Θα έχει οφέλη. Μπορεί όχι τόσα όσα θα μπορούσε να έχει εάν συνεχιστεί η ενταξιακή της πορεία. Αλλά θα έχει. Γι αυτό και θα πρέπει να μας απασχολήσει το ενδεχόμενο αυτό καθώς κάποια εργαλεία πίεσης προς την κατοχική Τουρκία προφανώς και θα χαθούν όταν στην ατζέντα μπει η ειδική σχέση.