Στο τραπέζι οι κυρώσεις στην Τουρκία – “Άλλαξε στάση”, το μήνυμα των Ευρωπαίων στον Ερντογάν

Στο μικροσκόπιο των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ βρέθηκαν και πάλι σήμερα οι προκλήσεις του Ερντογάν, όπου για άλλη μία φορά ακούστηκαν τα γερμανικά “θα” για τις κυρώσεις “αν” η Τουρκία συνεχίσει τις μονομερείς ενέργειες. Το Συμβούλιο των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ εξέτασε όλες τις διεθνείς και περιφερειακές εξελίξεις και εντάσεις, με την κατάσταση στην  Ανατολική Μεσόγειο να είναι στην ατζέντα, μετά από ελληνικό αίτημα.

Κατά την συνεδρίαση, η οποία έγινε με τηλεδιάσκεψη λόγω της πανδημίας, ο  Ύπατος Εκπρόσωπος Εξωτερικών Υποθέσεων και Πολιτικής Ασφάλειας της ΕΕ, Ζοζέπ Μπορέλ, ενημέρωσε τους υπουργούς για τις τελευταίες διεθνείς εξελίξεις. Το αποτέλεσμα των αμερικανικών εκλογών, η αποχώρηση των Αμερικανών από το Αφγανιστάν και οι συνέπειές της, η Λευκορωσία, το Ναγκόρνο Καραμπάχ και ο πόλεμος στην Αιθιοπία ήταν μεταξύ των θεμάτων.

Στο περιθώριο της τηλεδιάσκεψης, οι υπουργοί αντάλλαξαν απόψεις για το παλαιστινιακό με τον  Παλαιστίνιο υπουργό Εξωτερικών Ριάντ αλ-Μαλίκι. Οι υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ συζήτησαν επίσης για την πολυμερή προσέγγιση, ανταλλάσσοντας απόψεις σχετικά με το πώς η ΕΕ μπορεί να ενδυναμώσει το παγκόσμιο πολυμερές σύστημα με τον ΟΗΕ στον πυρήνα του.

Μήνυμα στον Ερντογάν 

Σε ό, τι αφορά την Ανατολική Μεσόγειο, μετά από αίτημα της Αθήνας, ο  Νίκος Δένδιας ενημέρωσε τους ομολόγους του για τις συνεχιζόμενες τουρκικές προκλήσεις και την παραβατικότητα της Τουρκίας στην ευρύτερη περιοχή. Τα μηνύματα του, άλλωστε, προς την Άγκυρα και τον Ερντογάν, έστειλε και ο πρωθυπουργός, επαναλαμβάνοντας (με την τοποθέτησή του στην κοινοβουλευτική σύνοδο του ΝΑΤΟ και την συνέντευξή του στο αραβικό Sky News) ότι πρέπει να σταματήσουν οι μονομερείς ενέργειες.

Με τις δηλώσεις του ο Κυριάκος Μητσοτάκης επανέλαβε τις ελληνικές θέσεις για διάλογο, καθώς και το πλαίσιο μέσα στο οποίο αυτός μπορεί να διεξαχθεί. Τόνισε παραλλήλως ότι, εάν η Τουρκία συνεχίσει τις προκλήσεις, η ΕΕ θα λάβει τα κατάλληλα μέτρα για την προστασία των συμφερόντων τους και των κυριαρχικών δικαιωμάτων των κρατών μελών της. Στην ΕΕ, εξάλλου, μετά το ντελίριο του Ερντογάν κατά του Μακρόν και την απόπειρά του να στρέψει τον μουσουλμανικό κόσμο κατά της Ευρώπης, επικρατεί βαρύ κλίμα για την Τουρκία.

Ευρωπαίος Αξιωματούχος σημείωσε, πριν το Συμβούλιο των υπουργών, πως «είναι γεγονός ότι μετά τη Σύνοδο Οκτωβρίου η Άγκυρα επέλεξε διαφορετική πορεία, προβαίνοντας σε ενέργειες, αντίθετες με αυτές που της ζητήθηκαν». Ο ίδιος τόνισε στην προσφορά διαλόγου από την ΕΕ, η μέχρι στιγμής απάντηση της Τουρκίας είναι «μη φιλικές δράσεις που αντιβαίνουν στο πνεύμα των προτάσεών μας».

Η επιστολή Μπορέλ 

Το ίδιο πνεύμα είχε και η επιστολή που απέστειλε τις προηγούμενες ημέρες ο Μπορέλ στον Νίκο Δένδια, υπογραμμίζοντας ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο έχει καταστήσει σαφές πως είναι έτοιμο να χρησιμοποιήσει όλα τα μέσα,  προκειμένου να προστατεύσει τα συμφέροντα της ΕΕ και των κρατών-μελών της. Διπλωματικές πηγές ανέφεραν επίσης ότι στην επιστολή του ο κορυφαίος Ευρωπαίος αξιωματούχος περιλάμβανε στον κατάλογο των τουρκικών μονομερών ενεργειών, εκτός από τις παράνομες δράσεις της Άγκυρας στην ελληνική και κυπριαακή ΑΟΖ, και τον τουρκικό μονομερή κανονισμό έρευνας και διάσωσης στο Αιγαίο.

Ακόμα και το Βερολίνο, το οποίο φροντίζει συνήθως να εξασφαλίζει χρόνο και χώρο στον Ερντογάν, δείχνει μια ελαφρά διαφοροποίηση, προτάσσοντας όμως πάντα τη θετική ατζέντα. Ο Μάας πάντως προσήλθε στο Συμβούλιο πάι μετα γνωστά “θα” για τις κυρώσεις, εάν η Τουρκία δεν θίξει θετικά σημάδια μέχρι τον Δεκέμβριο και επιμείνει στις «μονομερείς ενέργειες». Σε αυτήν την περίπτωση, όπως είπε, «σίγουρα θα προκύψει ξανά το ζήτημα επιβολής κυρώσεων». Αυτό που δεν είπε, ωστόσο, είναι το τι θα πράξει το Βερολίνο.

Ο Μπορέλ πάντως, στις δηλώσεις του μετά την ολοκλήρωση της τηλεδιάσκεψης των Ευρωπαίων Υπουργών Εξωτερικών, επανέλαβε ότι «μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν θετικά μηνύματα από την πλευρά της Τουρκίας». Πρόσθεσε επίσης ότι η ΕΕ επαναλαμβάνει «την αλληλεγγύη της στην Ελλάδα και την Κύπρο» και ότι «για να επιστρέψουμε στην θετική ατζέντα», κάτι που, όπως είπε, ευχόμαστε «θα απαιτήσουμε θεμελιώδη αλλαγή της τακτικής της Άγκυρας». Αναφερόμενος τέλος στη Σύνοδο Κορυφής του Δεκεμβρίου είπε ότι αυτό θα δώσει «τις κρίσιμες κατευθύνσεις» για την Τουρκία, ενώ χαρακτήρισε τις εξελίξεις στα Βαρώσια ως «πολύ αρνητικό γεγονός».