Στου Σαλμάν την κελεμπία Μητσοτάκης και Ερντογάν….

Και όμως κάπου συμφωνούν ο Ρώσος πρόεδρος και ο Έλληνας πρωθυπουργός: Αμφότεροι απέφυγαν να φέρουν σε δύσκολη θέση τον πρίγκηπα διάδοχο Μοχάμεντ Μπιν Σαλμάν για την υπόθεση δολοφονίας του Τζαμάλ Κασόγκι και τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που μαίνονται στο βασίλειο.

Από όταν ο Σαλμάν αντιμετωπίζονταν ως παρίας από τους δυτικούς ηγέτες, έπειτα από την δολοφονία του αντιφρονούντα δημοσιογράφου στο προξενείο του Ριάντ στην Κωνσταντινούπολη το 2018, ο Ρώσος πρόεδρος επέλεξε να καλωσορίσει εκείνη την περίοδο τον πρίγκηπα διάδοχο στην Σύνοδο των G-20 στο Μπουένος Άιρες με τον χαρακτηριστικό χαιρετισμό “hi five”! Μεγάλη οικειότητα, με δεδομένο πως στα στα χρόνια του Ψυχρού Πολέμου Σαουδική Αραβία και ΕΣΣΔ δεν είχαν διπλωματικές σχέσεις…

Όσον αφορά την Ελλάδα, παρά τις παραδοσιακά καλές σχέσεις της χώρας μας με τον αραβικό κόσμο, η Σαουδική Αραβία ήταν για χρόνια “εκτός κάδρου” της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής, ακόμα και επί διακυβέρνησης του Ανδρέα Παπανδρέου, η θητεία του οποίου είχε σημαδευτεί από το μεγάλο “άνοιγμα” της χώρας μας στον αραβικό κόσμο. Βέβαια, το άνοιγμα ήταν κυρίως προς τα λεγόμενα “προοδευτικά” καθεστώτα του αραβικού εθνικισμού, πολλά από τα οποία ήταν “κόκκινο πανί” για το Ριάντ.

Για την ιστορία, ο Ανδρέας Παπανδρέου ήταν πολύ καλός φίλος του θείου του Τζαμάλ Κασόγκι, Αντνάν, ενός φημισμένου επιχειρηματία και εμπόρου όπλων, η ζωή του οποίου θα μπορούσε να εμπνεύσει δεκάδες σενάρια κατασκοπευτικών ταινιών. Ποτέ του, όμως, δεν είχε τις εγκάρδιες σχέσεις με τους Σαουδάραβες βασιλείς που είχε με τον Μοαμάρ Καντάφι της Λιβύης ή τον Γιασέρ Αραφάτ.

Ιστορική αλλαγή σελίδας

Σήμερα, μπορούμε να μιλήσουμε για ιστορική αλλαγή σελίδας στις σχέσεις Αθήνας-Ριάντ, σε σημείο που ο Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν να δηλώνει πως φιλοδοξεί, πέραν του project “East to Med data Corridor” (ένα νέο υποθαλάσσιο καλωδιακό σύστημα μεταφοράς δεδομένων που θα διασυνδέσει την Ευρώπη με την Ασία, μέσω Ελλάδας και Σαουδικής Αραβίας) να μετατρέψει την Ελλάδα και σε κόμβο για την μεταφορά υδρογόνου στην Ευρώπη.

Από την πόλη του μέλλοντος Neom (από την ελληνική λέξη “νέο”) μία μεγαλούπολη υψηλής τεχνολογίας που φιλοδοξεί να μετατρέψει την ερημώδη έκταση (στο μέγεθος του Βελγίου) στην Σαουδική Αραβία, ο Σαλμάν έχει δείξει πως είναι έτοιμος να αλλάξει άρδην την εικόνα του βασιλείου, προκειμένου να μην περιορίζεται στην εξαγωγή πετρελαίου. Βέβαια, πάντα με έναν μεγάλο (και ενίοτε αιματηρό) “αστερίσκο” στο ζήτημα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αν και επί των ημερών του, μπόρεσαν οι γυναίκες της Σαουδικής Αραβίας να πάρουν δίπλωμα και να πηγαίνουν σινεμά…

Ο δεύτερος “αστερίσκος” έχει να κάνει με τον πόλεμο της Υεμένης, την μεγαλύτερη ανθρωπιστική καταστροφή του 21ου αιώνα σύμφωνα με τον ΟΗΕ. Ο πρίγκηπας διάδοχος δεν δείχνει διάθεση να υποχωρήσει έναντι των σιιτών ανταρτών Χούτι, αν και είναι πρόθυμος για “ανοίγματα” προς το σιιτικό Ιράν. Αποστέλλοντας συστοιχίες Patriot προς το οπλοστάσιο της Σαουδικής Αραβίας, η ελληνική κυβέρνηση θεωρεί πως στην “σωστή πλευρά της ιστορίας” βρίσκεται το Ριάντ, παρόλο που ο στρατιωτικός συνασπισμός που υποστηρίζει το βασίλειο ξεπερνά κατά πολύ σε βιαιότητα τους Ρώσους εισβολείς στην Ουκρανία.

Ξεχάστηκε η υπόθεση Κασόγκι…

Να σημειωθεί πως είναι η πρώτη επίσκεψη του πρίγκηπα διαδόχου Σαλμάν σε ευρωπαϊκό έδαφος από την φρικτή υπόθεση Κασόγκι, καθώς ουδείς Ευρωπαίος ηγέτης “βιάζεται” να σφίξει το χέρι του πρίγκηπα διαδόχου. Ο Τζο Μπάιντεν έκανε την ανάγκη φιλοτιμία, επισκεπτόμενος την Σαουδική Αραβία τον Ιούλιο και προχωρώντας σε “Covid χαιρετισμό” με τον πρίγκηπα-διάδοχο, τον οποίο προηγουμένως χαρακτήριζε “παρία”, λόγω της εμπλοκής του στην δολοφονία Κασόγκι.

Ο Αμερικανός πρόεδρος, που δήλωσε πως είπε στον Σαλμάν πως τον θεωρεί «προσωπικά υπεύθυνο» για την δολοφονία του Κασόγκι, επεδίωξε να πείσει το βασίλειο να αυξήσει την παραγωγή πετρελαίου, προκειμένου να σταματήσει το ράλι των τιμών του μαύρου χρυσού. Βέβαια, η ανακοίνωση του Λευκού Οίκου πως ενεργοποιούνται ξανά τα αμερικανικά στρατηγικά αποθέματα πετρελαίου, είναι μία ένδειξη πως ο Σαλμάν ουδόλως βιάζεται να κάνει το “χατίρι” του Μπάιντεν, με τον οποίο λίγο πριν απέφευγε ακόμα και να συνομιλήσει στο τηλέφωνο!

Το Ριάντ δεν έκανε το “χατίρι” του Μπάιντεν ούτε στον πόλεμο στην Ουκρανία, αρνούμενο να συμμετάσχει στην εκστρατεία απομόνωσης της Μόσχας και απέχοντας από τις κρίσιμες ψηφοφορίες του ΟΗΕ που καταδίκαζαν την ρωσική εισβολή. Είναι χαρακτηριστικό πως της επίσκεψης Μπάιντεν ακολούθησε τηλεφωνική επικοινωνία Σαλμάν-Πούτιν, εν μέσω και των δημοσιευμάτων για την επικείμενη ένταξη του βασιλείου στο κλαμπ των BRICS.

Όσον αφορά την Τουρκία, ο Ενρντογάν είχε πολλά ανοιχτά μέτωπα με τον Σαλμάν, κυρίως λόγω της στάσης του στην υπόθεση Κασόγκι, όπου σχεδόν εκβίαζε τον πρίγκηπα διάδοχο.  Υπόθεση, την οποία “ξέχασε” ο Ερντογάν, προκειμένου να προσεγγίσει και πάλι το πάμπλουτο βασίλειο και να “στρώσει κόκκινο χαλί” στον Σαλμάν, τον περασμένο Ιούνιο. Βέβαια ο Τούρκος πρόεδρος έχει ακόμα πολύ δρόμο να διανύσει, προκειμένου να φτάσουν οι σχέσεις του με την Σαουδική Αραβία στο επίπεδο που έχει καταφέρει η ελληνική κυβέρνηση, επίπεδο που ενίοτε τον “στεναχωρεί”, όπως έχει δηλώσει στο πρόσφατο παρελθόν.