Συνάντηση Μητσοτάκη-Ερντογάν – Ο πάγος έσπασε, τα προβλήματα μένουν

Σε καλό κλίμα ολοκληρώθηκε, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές η συνάντηση Μητσοτάκη- Ερντογάν, στις Βρυξέλλες, μία ώρα πριν ο Τούρκος πρόεδρος συναντηθεί και με τον Αμερικανό ομόλογό του. Η συνάντηση του Έλληνα πρωθυπουργού με τον Ερντογάν έγινε με την ολοκλήρωση των εργασιών της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ και κράτησε περίπου μία ώρα.

Όπως αναφέρουν κυβερνητικές πηγές ο πάγος έσπασε και, παρά τις πολύ σημαντικές διαφορές που υπάρχουν, οι δύο άνδρες συμφώνησαν να αφήσουν πίσω τους την ένταση που επικράτησε την προηγούμενη χρονιά. Η συνάντηση των δύο ηγετών, που είναι η τρίτη μεταξύ τους, κράτησε περίπου μία ώρα, και όπως διαφαίνεται ο στόχος της ήταν να επιχειρηθεί μία σταθεροποίηση της εξομάλυνσης των σχέσεων των δύο χωρών, ακόμη και κρύβοντας τα ανοιχτά ζητήματα κάτω από το χαλί.

Οι ίδιες πηγές τόνισαν ότι η συνάντηση «αποτέλεσε ένα βήμα προς ένα πιο ήσυχο καλοκαίρι», καθώς όπως ανέφεραν «υπήρξε μία συμφωνία αμοιβαίας κατανόησης, ότι η ένταση του 2020 δεν μπορεί να επαναληφθεί». Συνεπώς,  συνεχίζουν οι κυβερνητικές πηγές, «θα πρέπει να γίνει μία προσπάθεια να αποφευχθούν οι προκλήσεις, που ενδέχεται να οδηγήσουν σε δύσκολα διαχειρίσιμες καταστάσεις».

Παραλλήλως, διευκρινίστηκε ότι εξακολουθούν να υπάρχουν πολύ μεγάλες διαφορές σε μία σειρά θεμάτων «με κυριότερο αυτό της οριοθέτησης των θαλάσσιων ζωνών στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο». Αυτές οι διαφορές όμως «θα πρέπει να αντιμετωπιστούν στο πλαίσιο του Διεθνούς Δικαίου και στο πλαίσιο συζητήσεων, όπως οι διερευνητικές επαφές, τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης και οι πολιτικές διαβουλεύσεις».

Το προσφυγικό μεταναστευτικό  τέθηκε επίσης στο τραπέζι, με την Ελλάδα να επαναλαμβάνει ότι μπορεί να υπάρξει συνεργασία με την Τουρκία «αρκεί να αποφεύγονται οι προκλήσεις, όπως αυτές, που βιώσαμε τον Μάρτιο του 2020». Κυβερνητικές πηγές σημειώνουν μάλιστα πως ο πρωθυπουργός κατέστησε σαφές, ότι θα ήταν μία κίνηση καλής θέλησης, να δεχθεί η Τουρκία να πάρει πίσω τους 1.450 παράνομους μετανάστες, των οποίων η αίτηση ασύλου έχει απορριφθεί τελεσίδικα. Κατά τις ίδιες πηγές, ο Μητσοτάκης τάχθηκε υπέρ της προώθησης της “θετικής ατζέντας” με την Τουρκία (εμπορική συμφωνία), όπως αυτή αποτυπώθηκε στη συμφωνία των δύο αρμόδιων υφυπουργών, μετά την συνάντηση στην Καβάλα.

Δεν θέλει “τρίτους” ο σουλτάνος 

Ο Ερντογάν αναφέρθηκε στην συνάντησή του με τον Μητσοτάκη στην συνέντευξη Τύπου που έδωσε μετά την συνάντησή του με τον Μπάιντεν. Προφανώς γνωρίζοντας ποιος δημιουργεί τις εντάσεις, ο Τούρκος πρόεδρος εκτίμησε ότι το 2021 θα είναι μια «ήσυχη» χρονιά. Πρόσθεσε επίσης ότι με τον Μητσοτάκη αποφάσισαν να συνεχίσουν «τον μηχανισμό διαλόγου» και να κάνουν «πιθανά βήματα για μια θετική ατζέντα».

Με την γνωστή υποκριτική τακτική, ο Ερντογάν, απαντώντας σε σχετική ερώτηση, δήλωσε ότι «συμμερίζεται απόλυτα την άποψη του Μητσοτάκη ότι θα πρέπει στο Αιγαίο και σε άλλες περιοχές να κυριαρχήσει η ειρήνη και να αποφευχθεί κάθε ένταση», προσθέτοντας ότι «οι συνομιλίες δεν θα πρέπει να γίνονται μέσω τρίτων».

Σε ότι αφορά το αντικείμενο των συνομιλιών, εξέφρασε την άποψη ότι αυτά θα πρέπει να επιλύονται «ένα-ένα». «Να αρχίσουμε να καθαρίζουμε το τραπέζι» είπε, προσθέτοντας ότι «δεν πρέπει να είναι τραπέζι προβλημάτων, αλλά λύσεων». Σημείωσε επίσης ότι «όταν υπάρχουν θέματα που μας απασχολούν, που σίγουρα υπάρχουν, θα πρέπει αυτά να τεθούν υπόψιν των επιτροπών εμπειρογνωμόνων, έτσι ώστε να διερευνηθούν οι ενδεχόμενες λύσεις». Και κατέληξε λέγοντας ότι «βρίσκοντας λύσεις για το κάθε επιμέρους θέμα θα μπορέσουμε να πετύχουμε αυτόν τον στόχο».

Την ίδια ώρα, ο Μητσοτάκης, τοποθετήθηκε για την συνάντηση με ανάρτησή του στο twitter, η οποία σημειωτέον έγινε στα αγγλικά. «Συνάντηση με τον πρόεδρο Ερντογάν στη σύνοδο του ΝΑΤΟ σήμερα. Αν και παραμένουν οι διαφορές μεταξύ των δύο χωρών μας, η Ελλάδα και η Τουρκία είναι γείτονες και η συνεργασία σε θέματα κοινού ενδιαφέροντος είναι προς όφελος όλων. Συνεπώς, ο διάλογος είναι πάντα σημαντικός», έγραψε ο πρωθυπουργός.

Το κρίσιμο τετ α τετ Μητσοτάκη-Ερντογάν 

Ο Ερντογάν προσήλθε άλλωστε στην συνάντηση με τον Μητσοτάκη, έχοντας το βλέμμα στραμμένο στην συνάντησή του με τον Μπάιντεν. Μια συνάντηση που θα δώσει το στίγμα για την πορεία των αμερικανοτουρκικών σχέσεων. Ήδη πάντως, με την συμπεριφορά του στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ, ο Ερντογάν επιχείρησε να παγιώσει την εικόνα ότι είναι “καλό παιδί”, αλλά και ότι οι ενέργειες της Άγκυρας λαμβάνουν υπόψη το διεθνές δίκαιο και τις καλές προθέσεις με όλους τους γείτονες.

Ο Τούρκος πρόεδρος, μιλώντας μάλιστα στο Φόρουμ των Βρυξελλών, που συνδιοργανώνουν το ΝΑΤΟ και το Γερμανικό Ταμείο Μάρσαλ των Ηνωμένων Πολιτειών (GMF), τόνισε ότι «η αναζωογόνηση των διαύλων διαλόγου με τη γείτονα και Σύμμαχό μας Ελλάδα εξυπηρετεί τη σταθερότητα και την ευημερία της περιοχής».

Συγκεκριμένα, ο Ερντογάν δήλωσε: «Λαμβάνουμε υπόψη μας το διεθνές δίκαιο, τη δικαιοσύνη και την ισότητα, καθώς και τον σεβασμό των αμοιβαίων δικαιωμάτων και συμφερόντων, στις αλληλεπιδράσεις μας με τους γείτονές μας. Πιστεύω ότι η αναζωογόνηση των διαύλων διαλόγου μεταξύ μας και του γείτονά μας και συμμάχου μας, της Ελλάδας, εξυπηρετεί τη σταθερότητα και την ευημερία της περιοχής μας καθώς και την επίλυση διμερών ζητημάτων».

Επικοινωνία με Αναστασιάδη

Πριν την συνάντηση με τον Ερντογάν, τηλεφωνική επικοινωνία με τον Κυριάκο Μητσοτάκη είχε ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας. Όπως μάλιστα μετέδωσε το Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων, ο Νίκος Αναστασιάδης του ζήτησε να μεταφέρει στον Τούρκο Πρόεδρο τη θέση της κυπριακής πλευράς, ότι θα πρέπει να σταματήσουν οι ενέργειες της Τουρκία στο Βαρώσι, οι οποίες παραβιάζουν τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.

Ο Κύπριος πρόεδρος ζήτησε επίσης από τον πρωθυπουργό να μεταφέρει στον Ερντογάν ότι δεν είναι αποδεκτή καμιά λύση για το Κυπριακό πέρα από τη λύση της διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας και ότι αυτό θα πρέπει να ληφθεί υπόψη σε περίπτωση νέας άτυπης πενταμερούς διάσκεψης. Τέλος ζήτησε από τον Κυριάκο Μητσοτάκη να μεταφέρει στον Ερντογάν την θέση ότι η συμπεριφορά της Άγκυρας δεν αφήνει περιθώρια στην Κυπριακή Δημοκρατία να τηρήσει θετική στάση έναντι της Τουρκίας στο επερχόμενο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.