Τα απόνερα της συνομιλίας Μητσοτάκη-Ερντογάν
30/06/2020Η τηλεφωνική επικοινωνία, του πρωθυπουργού Μητσοτάκη με τον Πρόεδρο Ερντογάν, ενώ μαίνεται η κρίση στην λεκάνη της Μεσογείου, αποτελεί καταρχήν μια θετική εξέλιξη. Ασφαλώς, ο διάλογος και μάλιστα σε ισότιμη βάση υπεύθυνων ηγετών, είναι καλοδεχούμενος, όταν πρόκειται για γειτονικές χώρες ειδικά μάλιστα, όταν οι διμερείς σχέσεις ακολουθούν μια πορεία κλιμακούμενης έντασης.
Η επικοινωνία τους, άλλωστε, αποτελεί πάγια επιθυμία των ΗΠΑ, του ΝΑΤΟ και της ΕΕ, που διατείνονται, ότι θα πρέπει να εκτονωθεί η ένταση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, μέσω διμερούς διαλόγου. Πιέζουν οι εταίροι μας για διάλογο Αθηνών-Άγκυρας, που από τη φύση του είναι ανισομερής. Ουσιαστικά, πιέζουν τον αδύναμο εταίρο, να υποχωρήσει και να δεχτεί, κάποιες από τις αξιώσεις του ισχυρότερου.
Βέβαια, η ημίωρη συνομιλία των δύο ηγετών, δεν μπορεί να εκληφθεί ως λύση της δύσκολης εξίσωσης των ελληνοτουρκικών σχέσεων, ούτε καν αφετηρία προς την κατεύθυνση της εξομάλυνσης της κατάστασης, που έχει δημιουργήσει η Τουρκία σε Έβρο, Αιγαίο και κυπριακή ΑΟΖ, με τις αναθεωρητικές πρωτοβουλίες της και μάλιστα, υπό την διαρκή απειλή χρήσης στρατιωτικής βίας.
Άλλωστε, οι επίσημες ανακοινώσεις σε Αθήνα και Άγκυρα για το περιεχόμενο των συνομιλιών, δεν αφήνουν πολλά περιθώρια παρερμηνειών, καθότι σχεδόν πανομοιότυπες: «οι δύο ηγέτες συζήτησαν για τις επιπτώσεις της πανδημίας του κορωνοϊού και τις προσπάθειες αντιμετώπισής τους, καθώς και για ζητήματα που συνδέονται με το άνοιγμα των συνόρων και την αποκατάσταση των τουριστικών ροών. Ο κ. Μητσοτάκης και ο κ. Ερντογάν συμφώνησαν να διατηρήσουν ανοικτούς τους διμερείς διαύλους επικοινωνίας».
Πρωτοβουλίες ελληνική διπλωματίας
Ωστόσο, έχει ενδιαφέρον η ερμηνεία που δίνει η “Γενί Σαφάκ”, η εφημερίδας που απηχεί τις απόψεις του συστήματος εξουσίας Ερντογάν. Σε άρθρο της υποστηρίζει ότι η επικοινωνία Μητσοτάκη-Ερντογάν τη δεδομένη στιγμή, μπορεί να ερμηνευθεί και ως ύψωση λευκής σημαίας από την Ελλάδα. Η Ελλάδα, επιμένει να είναι μία ήρεμη δύναμη, που θα εγγυάται την ειρήνη και τη σταθερότητα στην ταραγμένη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου των αλληλοσυγκρουόμενων συμφερόντων και βασικά, θα κινείται αυστηρά εντός του πλαισίου της διεθνούς νομιμότητας.
Γι’ αυτό άλλωστε, οι πρωτοβουλίες της ελληνικής διπλωματίας, επικεντρώνονται στον διάλογο και στις σχέσεις καλής γειτονίας. Η Ελλάδα στηρίζει τις διεθνείς ειρηνευτικές πρωτοβουλίες και γενικά, επιδιώκει την εκτόνωση των εντάσεων και των στρατιωτικών συγκρούσεων, κυρίως με διπλωματικά και πολιτικά μέσα. Επιλέγει η ελληνική διπλωματία, την διεθνοποίηση των απειλών και προκλήσεων, από την μονομερή στρατιωτική απάντηση, στις έκνομες τουρκικές προκλήσεις και απειλές.
Γι’ αυτό άλλωστε και οι ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις, έχουν ως κύρια αποστολή την αποτροπή των στρατιωτικών συγκρούσεων, όχι όμως την αποφυγή της στρατιωτικής εμπλοκής. Μόνο, ως έσχατη επιλογή, οι Ένοπλες Δυνάμεις θα κληθούν να δώσουν την καταλυτική απάντηση με στρατιωτικά μέσα, στην περίπτωση φυσικά, της προσβολής ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων, και εφόσον, αυτή γίνει με τη χρήση στρατιωτικής βίας, όπως ευθέως απειλεί η Τουρκία. Πρόκειται ακριβώς για το συνταγματικό πλαίσιο, που περιγράφει σαφώς την αποστολή των Ενόπλων Δυνάμεων.
Δραστηριοποίηση Μπορέλ
Η ελληνική διπλωματία προωθεί την άποψη, ότι τα ελληνικά σύνορα είναι ευρωπαϊκά, άρα οι απειλές και μάλιστα στρατιωτικού τύπου κατά της Ελλάδας, είναι ταυτόχρονα και απειλή εναντίον της ΕΕ. Στο πλαίσιο αυτής της πολιτικής, επισκέφτηκε Ελλάδα και Κύπρο ο ύπατος εκπρόσωπος της ΕΕ για την Εξωτερική Πολιτική και την Πολιτική Ασφάλειας ο Ζοζέπ Μπορέλ. Μια επίσκεψη προάγγελος της ευρωπαϊκής πρωτοβουλίας, για εκτόνωση της έντασης που προκαλεί η Άγκυρα, τόσο στο Αιγαίο, όσο και στην κυπριακή ΑΟΖ.
Εννοείται, ότι η πρωτοβουλία της ΕΕ για την εξομάλυνση των ελληνοτουρκικών σχέσεων, θα πρέπει να επικεντρωθεί στο υπαρκτό πρόβλημα των προκλήσεων και των απαράδεκτων αξιώσεων της Τουρκία, σε βάρος της Ελλάδας και της Κυπριακής Δημοκρατίας. Είναι χαρακτηριστικό, πάντως, ότι, ενώ ο Ευρωπαίος αξιωματούχος βρισκόταν ακόμη στις Καστανιές του Έβρου και ενημερώνονταν από τον υπουργό Εξωτερικών Νίκο Δένδια, για τα πρόσφατα επεισόδια που προκάλεσε η Τουρκία, η Άγκυρα απάντησε με την έκδοση NAVTEX.
Η Άγκυρα έχει προαναγγείλει την έναρξη γεωτρήσεων και μέσα στην ελληνική υφαλοκρηπίδα. Οι NAVTEX που εκδίδει, αφορούν την πραγματοποίηση αεροναυτικών ασκήσεων νότια της Κρήτης, της Καρπάθου και της Ρόδου. Οι περιοχές που επιλέχθηκαν, μόνο τυχαίες δεν είναι, αφού περιλαμβάνονται στο παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο , που εφόσον υλοποιηθεί, τότε, η Άγκυρα θα επιχειρήσει να οικειοποιηθεί μέρος της ελληνικής υφαλοκρηπίδας.
Αφελείς προσδοκίες
Εν κατακλείδι, η Ελλάδα έχει επενδύσει για την ασφάλειά της, στη συμμαχική υποστήριξη, προκειμένου να αντιμετωπίσει το “νευρικό” γείτονα, που έχει και τη “φιλοσοφία” του αρπακτικού. Μια επένδυση που μέχρι τώρα, δεν δικαιώνει τις προσδοκίες των “αφελών” της ελληνικής διπλωματίας, που υποστήριζαν και δυστυχώς επιμένουν ότι η ελληνοαμερικανική αμυντική συμφωνία, θα εξουδετερώσει την τουρκική απειλή.
Πριν, οι ίδιοι ισχυρίζονταν το βλακοδέστερο, ότι η πλήρης ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ, θα εξευρωπαΐσει και θα “εξημερώσει το θηρίο”. Με άλλα λόγια, ότι η Τουρκία, θα απεμπολήσει τις πάγιες αξιώσεις της σε Θράκη, Αιγαίο και Κύπρο κι ότι θα μετατραπεί σε έναν καλοπροαίρετο γείτονα! Όμως, τα γεγονότα όχι μόνο δεν επιβεβαιώνουν αυτές τις ιδεοληψίες, αλλά και μας διδάσκουν το ακριβώς αντίθετο.
Η Τουρκία του Ερντογάν γράφει στα παλαιότερα των υποδημάτων της το διεθνές δίκαιο και τις συμβουλές των συμμάχων της, όταν αυτές δεν εξυπηρετούν τα συμφέροντά της. Την πρακτική αυτή ακολουθούν διαχρονικά και με συνέπεια όλες οι τούρκικες κυβερνήσεις (κοσμικές, στρατιωτικές, δημοκρατικές, μουσουλμανικές, σοσιαλιστικές). Και για να είμαστε ακριβείς, ο Ερντογάν έχει πάει ένα βήμα παραπέρα…