Τα Σκόπια εγγράφουν υποθήκες για τη “νότια Μακεδονία”

Η συμφωνία μεταξύ της ελληνικής κυβέρνησης και της κυβέρνησης των Σκοπίων, προβλέπει τη μετονομασία της FYROM σε «Βόρειο Μακεδονία». Με την ονομασία αυτή, άτυπα αλλά αναπόφευκτα, δημιουργείται και ένα νέο γεωπολιτικό μέγεθος. Η «νότιος Μακεδονία», δηλαδή η ελληνική Μακεδονία. Είναι προφανές ότι ο βορράς ορίζεται σε σχέση με κάποιον νότο και αφού δημιουργείται μια «Βόρειος Μακεδονία», θα υπάρχει και μια «νότια».
Όμως, η «Βόρειος Μακεδονία» είναι ένα κράτος, στο οποίο υπάρχει μια κυρίαρχη εθνότητα, η «μακεδονική», που μιλάει και τη «μακεδονική» γλώσσα, με την αποδοχή πλέον της Ελλάδας. Αντιθέτως, η «νότιος Μακεδονία» δεν είναι παρά μια περιοχή της Ελλάδας.

Έχουμε, λοιπόν, μια χώρα και μια περιοχή, δηλαδή ένα «πλήρες» γεωπολιτικό μέγεθος και ένα μερικό, που μοιράζονται το ίδιο όνομα. Είναι προφανές ότι το «πλήρες» γεωπολιτικό μέγεθος, δηλαδή, η χώρα, έχει ένα σαφές πλεονέκτημα στον ανταγωνισμό με την περιοχή αναφορικά με τον ποιος έχει τα περισσότερα δικαιώματα στην ευρύτερη γεωπολιτική έννοια και υπόσταση του όρου «Μακεδονία», η οποία περιλαμβάνει και την ιστορική κληρονομιά της Αρχαίας Μακεδονίας.

Από εκεί, λοιπόν, που η Ελλάδα αποδεχόταν ότι υπήρχε μία και μόνη Μακεδονία (εννοώντας πρωτίστως την ιστορική κληρονομιά) και αυτή ήταν ελληνική, τώρα, εμμέσως πλην σαφώς, αποδέχεται την ύπαρξη μιας «μερικής» ελληνικής Μακεδονίας. Αυτή κινδυνεύει να αντιμετωπιστεί ως «μικρότερο» γεωπολιτικό μέγεθος στο διεθνές γίγνεσθαι από τη «Βόρειο Μακεδονία», δεδομένου ότι είναι περιοχή και όχι χώρα.

Άρα, ότι συμφωνίες και ασφαλιστικές δικλείδες και να έχουν προβλεφθεί για να μην καπηλευτούν οι νεοπαγείς «Βορειομακεδόνες» την αρχαία ελληνική κληρονομιά πολύ δύσκολα θα είναι επαρκείς. Με αυτήν τη συμφωνία τα Σκόπια μπαίνουν σε μια ιστορική πορεία που νομοτελειακά θα τα οδηγήσει σε μια «ολιστική» γεωπολιτική ταυτότητα, η οποία θα περιλαμβάνει, αναπόφευκτα, και την προσπάθεια απορρόφησης της ιστορικής κληρονομιάς της αρχαίας Μακεδονίας.

Απειλή για την εδαφική ακεραιότητα 

Οι όποιες ρυθμίσεις, παράγραφοι και υποπαράγραφοι, που θα υπάρχουν στην τελική συμφωνία μεταξύ των δύο χωρών, στην καλύτερη των περιπτώσεων το μόνο που θα κάνουν θα είναι να καθυστερήσουν αυτήν την εξέλιξη. Είναι σαν να προσπαθείς να συγκρατήσεις έναν χείμαρρο με ένα φράγμα από χαρτόνια. Απλά θα σαρωθεί. Άρα, προχωρούμε χαρούμενοι στον αυτοακρωτηριασμό της εθνικής ταυτότητας και συνακόλουθα της γεωπολιτικής υπόστασης της Ελλάδας και των προοπτικών της να επιβιώσει στο μέλλον σε ένα εξαιρετικά ανταγωνιστικό, πολυπολικό-εθνοκεντρικό, διεθνές σύστημα.

Και βέβαια, δεν πρέπει να υποτιμούμε και την απειλή που προκύπτει για την εδαφική ακεραιότητα της Ελλάδας. Το δίπολο μιας χώρας «Βορείου Μακεδονίας» και μιας περιοχής «νοτίου Μακεδονίας», εξ αντικειμένου, περνάει το άτυπο μήνυμα ότι υπάρχει μια «κανονική» Μακεδονία, η οποία, φυσικά, είναι η χώρα με αυτό το όνομα και μια περιοχή που βρίσκεται εκτός της χώρας αυτής. Άρα, τι το πιο «φυσιολογικό», κάποια στιγμή, η χώρα να ζητήσει η περιοχή να «επιστρέψει στον εθνικό κορμό»;

Το πιο πιθανόν είναι ότι παρόμοια διεκδίκηση θα φανεί απολύτως δίκαιη και λογική σε μια διεθνή κοινή γνώμη που κυριαρχείται από αφελή στερεότυπα, ενώ ενδέχεται να προωθηθεί επικοινωνιακά και από δυνάμεις που, για διάφορους λόγους, οι οποίοι ξεφεύγουν από τα περιορισμένα όρια αυτού του κειμένου, θα επεδίωκαν την ύπαρξη μιας όσο το δυνατόν μικρότερης Ελλάδας στο κρίσιμο γεωσύστημα των Βαλκανίων – Ανατολικής Μεσογείου.

Βέβαια, η τυχόν διεκδίκηση ελληνικών εδαφών από πλευράς των Σκοπίων είναι ένα ζήτημα Άμυνας και Ασφάλειας, το οποίο, με μια πρώτη ανάγνωση, μπορεί να αντιμετωπιστεί σχετικά εύκολα από τις ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις, δεδομένης της διαφοράς ισχύος μεταξύ των δύο χωρών, η οποία δεν αναμένεται να αλλάξει στο ορατό μέλλον. Από την άλλη, στη σημερινή εποχή των υβριδικών πολέμων και των εντόνων γεωπολιτικών μεταλλάξεων, ο αλυτρωτισμός των Σκοπίων μπορεί να ενσωματωθεί σε ευρύτερες γεωπολιτικές αρχιτεκτονικές, στις οποίες θα συμμετέχουν και άλλα κράτη, όπως η Τουρκία, και τότε θα είναι πολύ πιο δύσκολα διαχειρίσιμος.

Επιπροσθέτως, τα Σκόπια πιθανώς δεν θα χρειάζεται καν να απειλήσουν ευθέως την Ελλάδα. Θα μπορούν να αξιοποιήσουν την αίσθηση, που ενδέχεται να έχει δημιουργηθεί στη διεθνή κοινή γνώμη, ότι η Ελλάδα κατέχει ένα κομμάτι της Μακεδονίας, το οποίο «φυσιολογικά» θα έπρεπε να ανήκει στη χώρα με αυτό το όνομα. Μπορεί, δηλαδή, να δυσφημούν την Ελλάδα ως επιθετική χώρα, η οποία έχει «καταλάβει» ως μη όφειλε, ένα κομμάτι της Μακεδονίας και δεν το αφήνει να «επανέλθει στον εθνικό κορμό». Με αυτόν τον τρόπο να ασκούν πιέσεις στην Αθήνα για να «συμβιβαστεί» σε κάποιο άλλο θέμα, όπως, για παράδειγμα, μπορεί να είναι το ζήτημα της ιστορικής κληρονομιάς της Αρχαίας Μακεδονίας.

Εν κατακλείδι, η συμφωνία αυτή τοποθετεί μια βραδυφλεγή γεωπολιτική βόμβα στα ίδια τα θεμέλια της Ελλάδας ως χώρας και του ελληνικού έθνους και μένει να δούμε πότε θα σκάσει και τι καταστροφές θα προκαλέσει.