Τα τουρκικά μη επανδρωμένα αεροχήματα έχουν αχίλλειο πτέρνα…

Ο Σελτζούκ Μπαϊρακτάρ, ιδιοκτήτης της εταιρίας που παράγει τουρκικά μη επανδρωμένα αεροχήματα και γαμπρός του Ερντογάν, θεωρεί την οριστική αποπομπή της Τουρκίας από το πρόγραμμα F-35 ευοίωνη εξέλιξη. Ο Μπαϊρακτάρ πιστεύει ότι αντί των F-35, η Τουρκία θα πρέπει να εστιάσει σε μη επανδρωμένα μαχητικά αεροσκάφη, υποστηρίζοντας ότι η εταιρία του θα έχει ολοκληρώσει το πρωτότυπο το 2023.

Και γιατί να μην επιχαίρει; Οι πολεμικές περιπέτειες του Ερντογάν ενίσχυσαν σημαντικά την εταιρία του Μπαϊρακτάρ τα τελευταία χρόνια. Με απόφαση του 2019, η κυβέρνηση χορήγησε στην εταιρία Baykar φορολογική απαλλαγή 100% για οκτώ χρόνια και μια επενδυτική συνεισφορά 120%. Προσέφερε δηλαδή στην εν λόγω εταιρία μία επιδότηση ύψους περίπου 73 εκατ. δολαρίων.

Το σχέδιο για την ανάπτυξη τουρκικών μαχητικών αεροσκαφών που είχε ανακοινώσει ο ίδιος ο Ερντογάν, εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την υποστήριξη του Ηνωμένου Βασιλείου. Ωστόσο, το έργο έχει φτάσει σε αδιέξοδο ως αποτέλεσμα των περιορισμών μεταφοράς βρετανικής τεχνολογίας. Οι συνομιλίες για την προμήθεια κινητήρων Rolls Royce εξακολουθούν να έχουν ανεπίλυτα προβλήματα.

Ενώ, λοιπόν, η τουρκική Πολεμική Αεροπορία έχει σιωπήσει για τον αποκλεισμό της από το πρόγραμμα F-35, η δήλωση που περίμεναν οι ψηφοφόροι του Ερντογάν προήλθε από τον γαμπρό του, ο οποίος σε ένα βίντεο  δήλωσε ότι ο αποκλεισμός της Τουρκίας ήταν τυχερή εξέλιξη. Είπε ότι ένα μαχητικό αεροσκάφος παρόμοιο με το F-35 θα κάνει 15-20 χρόνια για να αναπτυχθεί από την Τουρκία κι ότι θα πρέπει αντ’ αυτού να επικεντρωθεί σε μη επανδρωμένα μαχητικά αεροσκάφη, τα οποία χαρακτήρισε τεχνολογία του μέλλοντος.

Ο Μπαϊρακτάρ είναι δημοφιλής στην Τουρκία, ιδιαίτερα μετά την επιτυχία των drones του στις συγκρούσεις με το PKK, καθώς και σε επιχειρήσεις στη Λιβύη και στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ. Ωστόσο, τα μη επανδρωμένα μαχητικά αεροσκάφη του βασίζονται σε ξένη τεχνολογία για ορισμένα από τα ζωτικά τους στοιχεία, όπως οπτικά συστήματα, κινητήρες και συστήματα καθοδήγησης για τους πυραύλους που εκτοξεύει.

Μη επανδρωμένο μαχητικό αεροσκάφος

Επειδή, λοιπόν, καναδικές και αμερικανικές εταιρίες αναστέλλουν την προμήθεια κινητήρων και αισθητήρων, ο Μπαϊρακτάρ και η ανταγωνίστρια τουρκική εταιρία ΤΑΙ συνομιλούσαν με τρίτες χώρες, όπως η Ουκρανία, για την προμήθεια των αναγκαίων υλικών. Αυτό βέβαια ήταν πιο δύσκολο από όσο ακούγεται και έγινε επισφαλές όταν άρχισε ο πόλεμος στην Ουκρανία. Η προσαρμογή άλλων κινητήρων σε ήδη υπάρχον αεροσκάφος αλλάζει όλα τα δεδομένα (αεροδυναμικά, δομικά, διασυνδέσεις, κέντρο βάρους, κλπ).

Ποιες τουρκικές εταιρίες μπορούν να παράγουν εξαρτήματα υψηλής τεχνολογίας για το μη επανδρωμένο μαχητικό αεροσκάφος που σχεδιάζει ο Μπαϊρακτάρ δεν είναι γνωστό. Η TUSAŞ και η ASELSAN, οι κορυφαίοι προμηθευτές στρατιωτικής τεχνολογίας της γειτονικής χώρας, δεν αναφέρονται σε κάτι που να σχετίζεται με το μη επανδρωμένο μαχητικό μεταξύ των υπό εξέλιξη προγραμμάτων τους. Είναι δε, απίθανο να πιστεύει κανείς ότι ένα τόσο πρωτοποριακό για τα παγκόσμια δεδομένα εγχείρημα μπορεί να γίνει πραγματικότητα στον ορατό χρονικό ορίζοντα, την στιγμή που τεχνολογικοί γίγαντες δεν έχουν ακόμη καταφέρει, αλλά και δεν σχεδιάζουν να κατασκευάσουν μη επανδρωμένο μαχητικό αεροσκάφος.

Μη έχοντας πλέον αεροσκάφη κάθετης απογείωσης για χρήση στο αεροπλανοφόρο TGC Anadolu, η προεδρία των Αμυντικών Βιομηχανιών (SSB) αποφάσισε να επανασχεδιάσει το πλοίο με τρόπο που να επιτρέπει τη χρήση του αντικαθιστώντας τα F-35 με μη επανδρωμένα αεροχήματα. Έτσι, η Τουρκία θα πρωτοτυπήσει. Είναι αμφίβολο αν αυτό είναι μια καλή ιδέα, αλλά ο Μπαϊρακτάρ έχει κάθε λόγο να είναι χαρούμενος, καθώς θα πουλήσει και άλλα μη επανδρωμένα αεροχήματα.

Χρηματοδότηση από το Κατάρ

Ο επικεφαλής της Τουρκικής Αμυντικής Βιομηχανίας Ισμαήλ Ντεμίρ είχε πραγματοποιήσει πέρυσι επίσκεψη στο Κατάρ, προσπαθώντας να εξασφαλίσει χρηματοδότηση από εκεί για την ανάπτυξη του επιθετικού μη επανδρωμένου αεροχήματος Akıncı Tiha. Ο Ντεμίρ είχε συναντηθεί με τον Αρχηγό του Γενικού Επιτελείου του Κατάρ Ghanem Bin Shaheen al Ghanem και είχε συζητήσει μαζί του ένα πρόγραμμα έμμεσης χρηματοδότησης. Να είναι προπληρωμή από το Κατάρ για τα μη επανδρωμένα αεροχήματα κλάσης Akıncı Tiha, τα οποία η Τουρκία έχει ήδη ξεκινήσει να δοκιμάζει με διάφορες επιλογές όπλων.

Ο Ντέμιρ είχε δείξει με λεπτομέρειες τις δυνατότητες του σχετικά μεγάλου μη επανδρωμένου αεροχήματος πολλαπλών ρόλων, το οποίο η Τουρκία χαρακτηρίζει σαν ένα είδος “ιπτάμενου άρματος”(!) εξοπλισμένο με διάφορα όπλα. Πηγές του Κατάρ είχαν αναφέρει ότι τα δύο μέρη είχαν μιλήσει για τις «προοπτικές συνεργασίας μεταξύ των ενόπλων δυνάμεων του Κατάρ και της τουρκικής εταιρείας και τρόπους ενίσχυσης και ανάπτυξης αυτών των δεσμών», αλλά είχαν αποφύγει να δώσουν λεπτομέρειες. Μόλις επέστρεψε στην Τουρκία, ο Ντεμίρ είχε δώσει οδηγίες να αρχίσουν δοκιμές διαφορετικών τύπων οπλισμού τουρκικής κατασκευής, όπως και να προχωρήσει γρήγορα το πρόγραμμα. Προφανώς, είχε ήδη κλείσει κάποια συμφωνία για χρηματοδότηση από το Κατάρ.

Η εταιρεία έχει ανακοινώσει ότι έχει πραγματοποιήσει επιτυχημένες δοκιμές έξυπνων όπλων στα νέα μη επανδρωμένα αεροχήματα, ότι βρίσκεται σε εξέλιξη η ανάπτυξη πυρομαχικών MIM-T, καθώς και η βελτίωση της αποτελεσματικότητας των κεφαλών τους και την αύξηση της εμβέλειάς τους. Οι τουρκικές εταιρίες Bayraktar και Roketsan εργάζονται για να κατασκευάσουν μη επανδρωμένα αεροχήματα και τα όπλα, με τα οποία θα εξοπλιστούν στο πλαίσιο ενός προγράμματος που προσελκύει σημαντικό ενδιαφέρον από πολλούς πιθανούς αγοραστές.

Μεγαλύτερα μη επανδρωμένα αεροχήματα

Τουρκικό μη επανδρωμένο αερόχημα τύπου Aksungur έχει πετύχει στόχο σε απόσταση 30 χλμ με τον τουρκικό πύραυλο KGK-SIHA-82, βάρους 340 κιλών, ο οποίος για πρώτη φορά είχε εκτοξευτεί από drone. H δοκιμή είχε πραγματοποιηθεί στην επαρχία Σινώπη της Μαύρης Θάλασσας και σε υψόμετρο 20.000 ποδών, σύμφωνα με τότε ανακοίνωση της κατασκευάστριας TAI. Το βεληνεκές, με τα ίδια πυρομαχικά, είχαν ανακοινώσει ότι θα αυξηθεί στα 45 χλμ.

Τα τουρκικά μη επανδρωμένα αεροχήματα έχουν δείξει ικανότητες στο πεδίο εναντίον αντιπάλων που είχαν ελάχιστα μέσα στη διάθεση τους για να τα αντιμετωπίσουν. Παρόλα αυτά οι απώλειες τους δεν είναι λίγες. Οι τουρκικές προσπάθειες είχαν εστιαστεί στην κατασκευή μικρών αεροχημάτων, τα οποία είναι δυσδιάκριτα από αισθητήρες και ανθρώπινους οφθαλμούς.

Τον τελευταίο χρόνο, όμως, η Τουρκία εστιάζεται σε όλο και μεγαλύτερα και ακριβότερα μη επανδρωμένα αεροχήματα, τα οποία θα επιτελούν ρόλο δύναμης κρούσης, διαθέτοντας μεγάλη αυτονομία και βαρύτερο ωφέλιμο φορτίο. Αυτό όμως καθιστά δύσκολη την επιβίωσή τους σε συνθήκες μάχης. Τα αργοκίνητα και πλέον πολύ πιο εμφανή μη επανδρωμένα αεροχήματα θα είναι ευάλωτα. Η αντιαεροπορική άμυνα πλέον θα τα βλέπει και θα μπορεί να τα καταρρίψει.

Χρησμός από τις ΗΠΑ!

Ταυτόχρονα, εάν περιπολούν μαχητικά αεροσκάφη και ελικόπτερα της Αεροπορίας Στρατού θα μπορούν να σπεύδουν ταχέως. Η κατάρριψη των τουρκικών μη επανδρωμένων αεροχημάτων θα στοιχίζει ελάχιστα, καθώς θα πραγματοποιείται όχι με ακριβούς πυραύλους, αλλά με βλήματα πυροβόλων ή και πολυβόλων. Λόγω της έλλειψης πιλότων, ανταλλακτικών και νέων αεροσκαφών, η τουρκική Αεροπορία δεν έχει τη δυνατότητα να συνοδεύει τα μεγάλα μη επανδρωμένα αεροχήματα με μαχητικά αεροσκάφη, γεγονός που θα μετατρέψει σε μπούμεραγκ το όποιο πλεονέκτημα παρέχουν σήμερα τα μη επανδρωμένα αεροχήματα στο πεδίο.

Εν τω μεταξύ ο Αμερικανός πολιτικός φιλόσοφος Φράνσις Φουκουγιάμα (γνωστός για το πόνημά του “Το τέλος της Ιστορίας” που τα γεγονότα διέψευσαν) θεώρησε καλό να μιλήσει ως εξής επί του θέματος: «Η Τουρκία έχει αναπτύξει τα δικά της μη επανδρωμένα αεροχήματα και τα έχει χρησιμοποιήσει με καταστροφικές συνέπειες σε αρκετές πρόσφατες στρατιωτικές συγκρούσεις: στη Λιβύη, στη Συρία, στον πόλεμο του Ναγκόρνο-Καραμπάχ μεταξύ της Αρμενίας και του Αζερμπαϊτζάν και στον αγώνα κατά του ΡΚΚ εντός των συνόρων της. Μέσα από αυτή την διαδικασία, έχει εξελιχθεί σε σημαντικό περιφερειακό μεσίτη ισχύος με περισσότερη ικανότητα να διαμορφώνει τα τεκταινόμενα από τη Ρωσία, την Κίνα ή τις ΗΠΑ» έγραψε σε άρθρο που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό American Purpose.

Ο Φουκουγιάμα προέτρεξε να προσδώσει διαστάσεις γεωστρατηγικής υπεροχής σε ένα τακτικό οπλικό σύστημα, χωρίς να γνωρίζει όλες τις παραμέτρους. Αλλά στο κάτω-κάτω δεν είναι η πρώτη φορά που διαβάζει λάθος τα σημάδια των καιρών.