Τατάρ: Συνομοσπονδιακή λύση ή ένωση με την Τουρκία

Το σενάριο για προσάρτηση των κατεχομένων στην Τουρκία δεν έχει φύγει ποτέ από την ατζέντα των σχεδιασμών της Άγκυρας. Την περίοδο αυτή εξετάζεται πιο επισταμένα και γίνονται κινήσεις προς αυτή την κατεύθυνση, ανεξαρτήτως εάν ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν θα προχωρήσει ή όχι μέχρι το τέλος με αυτό το σενάριο.

Την ώρα που οι δομές του ψευδοκράτους έχουν εναρμονιστεί σχεδόν πλήρως με αυτές του τουρκικού κράτους, το ζητούμενο είναι πώς θα γίνει το μεγάλο βήμα, το οποίο ειρήσθω εν παρόδω συνδέεται και με το 2023, όταν προγραμματίζονται μεγάλες εκδηλώσεις για τα 100χρονα του τουρκικού κράτους και ο Ερντογάν εξήγγειλε «μια μεγαλύτερη Τουρκία».

Πώς μπορεί, λοιπόν, να προχωρήσει η Άγκυρα με προσάρτηση των κατεχομένων, τα οποία τα ελέγχει πλήρως, πολιτικά, οικονομικά και στρατιωτικά;

Πρώτον, να προχωρήσει με δική της απόφαση να προσαρτήσει το κατεχόμενο μέρος. Αυτό θα προκαλέσει τις περισσότερες αντιδράσεις, που –αποδείχθηκε– δεν λαμβάνονται υπόψη από την κατοχική δύναμη.

Δεύτερον, να το ζητήσει το κατοχικό καθεστώς. Να ζητήσει, δηλαδή, να αποτελέσει μέρος της Τουρκίας με απόφαση, ενδεχομένως, της λεγόμενης βουλής. Ή να περάσει μέσα από δημοψήφισμα στα κατεχόμενα, γνωρίζοντας εκ προοιμίου το αποτέλεσμα και να εγκριθεί από τη Μεγάλη Τουρκική Εθνοσυνέλευση.

Τρίτον, να υπάρξει μια συμφωνία “στενότερης” συνεργασίας, με μια μορφή συνομοσπονδίας. Συνομοσπονδία, δηλαδή, Τουρκίας και ψευδοκράτους.

Η απανταχού Τουρκία

Μέσα σε όλα αυτά τα ενδεχόμενα υπάρχουν και άλλοι παράμετροι, που δεν μπορούν να υποβαθμιστούν. Για παράδειγμα, σε περίπτωση υλοποίησης των πιο πάνω, ποιος θα είναι ο ρόλος της Άγκυρας σε ολόκληρο το νησί και πρωτίστως σε σχέση με τον έλεγχο του φυσικού αερίου. Είναι σαφές και έχει ειπωθεί πολλές φορές από πλευράς της κατοχικής Τουρκίας ότι «δεν θα εγκαταλείψει τα δικαιώματα των Τουρκοκυπρίων στα ζητήματα του φυσικού πλούτου». Και σε αυτό θα επιμένει, όχι για τους Τουρκοκύπριους, αλλά για τα δικά της συμφέροντα.

Το γεγονός ότι στις τουρκικές προθέσεις για προσάρτηση των κατεχομένων αναφέρθηκε ο τέως κατοχικός ηγέτης, Μουσταφά Ακιντζί, έχει τη σημασία του, έστω και εάν αυτά ειπώθηκαν εκ των υστέρων. Ο Ακιντζί αναφέρθηκε σε αυτό το ενδεχόμενο και στο παρελθόν, πριν την άτυπη Πενταμερή της Γενεύης, του περασμένου Απριλίου.

Είχε αναφέρει πως η λύση δύο κρατών είναι μια ρητορική που δεν μπορεί να συμπληρωθεί το περιεχόμενό της και λόγια που αποτελούν έναν ενδιάμεσο σταθμό στον δρόμο που οδηγεί στην προσάρτση της κατεχόμενης Κύπρου στην Τουρκία. Περαιτέρω, ο Ερντογάν πριν την παράνομη επίσκεψή του στα κατεχόμενα στις 20 Ιουλίου, για να παραστεί στα πανηγύρια για την εισβολή, ανέφερε και τα εξής:

«Για εμάς η Τουρκία δεν είναι 780 χιλιάδες τετραγωνικά χιλιόμετρα. Για εμάς Τουρκία είναι το κάθε μέρος. Γι’ αυτό υπάρχουμε στην Παλαιστίνη, στην Κύπρο, στην Ανατολική Μεσόγειο, στο Ιράκ…».  Είναι πρόδηλο πως βρίσκεται στο τραπέζι το θέμα της προσάρτησης, αν και κάποιοι θεωρούν πως το θέμα αυτό θα χρησιμοποιηθεί εκβιαστικά προς την ελληνική πλευρά για να αποδεχθεί τις τουρκικές αξιώσεις (π.χ. για συνομοσπονδία δύο κρατών), ώστε «να αποφευχθούν τα χειρότερα».

Το στρατηγικό παζλ

Οι εξελίξεις, όμως, δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν στα στενά όρια της Κύπρου. Είναι σαφές πως η Τουρκία επιδιώκει να έχει ρόλο στις εξελίξεις στο Αφγανιστάν. Να αξιοποιήσει το κενό που δημιουργείται με την αποχώρηση των Αμερικανών, για να αναδειχθεί σε αυτό που ο Ερντογάν επιδιώκει διακαώς, να καταστήσει τη χώρα του σε μεγάλη περιφερειακή δύναμη, παγκόσμιας εμβέλειας.

Στο γεωπολιτικό παιχνίδι της περιοχής, η Άγκυρα και θέλει να υλοποιήσει διαχρονικούς επεκτατικούς σχεδιασμούς αλλά και να θεωρηθεί η παρέμβαση, παρουσία της ότι διευκολύνει τους απόντες Δυτικούς. Παρόλο που δεν ταυτίζονται τα συμφέροντά τους, μπορεί η Άγκυρα να είναι χρήσιμη σε πρώτη φάση, κυρίως με το μεταναστευτικό. Άλλωστε ο Ερντογάν έκπαλαι ήθελε να γίνει ο ηγέτης των μουσουλμάνων, εγχείρημα ιδιαίτερα δύσκολο.

Η παρουσία στο Αφγανιστάν αποτελεί μέρος του παζλ το οποίο συμπληρώνεται μεθοδικά και συστηματικά. Διαθέτει, για παράδειγμα, στρατιωτικές βάσεις στο Κατάρ, καθώς και αμυντικές συνεργασίες μεταξύ άλλων με Πακιστάν, Σομαλία, Ουκρανία. Την ίδια ώρα που έχει εμπλακεί στη Συρία, στη Λιβύη, ενώ ενίσχυσε το Αζερμπαϊτζάν στον πόλεμο με την Αρμενία. Η αμυντική βιομηχανία διαδραματίζει ρόλο στη διαδικασία υλοποίησης των επεκτατικών της σχεδιασμών.
Στη μεγάλη εικόνα βρίσκεται σε περίοπτη θέση και η Κύπρος.

Η παρουσία της Τουρκίας

Όχι τώρα, αλλά διαχρονικά. Οι εξελίξεις ενισχύουν τη θεωρία πως η παρουσία της στο νησί συνδέεται με την ασφάλειά της και την υλοποίηση των επεκτατικών της σχεδιασμών στην ευρύτερη περιοχή (drones, αεροπορική, ναυτική βάση). Με αυτή την προσέγγιση κινείται και στο Κυπριακό. Να διασφαλίσει την παρουσία της. Είτε με συμφωνία είτε χωρίς είτε και με το σενάριο της προσάρτησης.

Για τους τουρκικούς σχεδιασμούς και ειδικά για το θέμα της προσάρτησης αναφέρθηκε τον Νοέμβριο του 2020 ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Χριστοδουλίδης. Μιλώντας ενώπιον της κοινοβουλευτικής Επιτροπής Οικονομικών για τον προϋπολογισμό του ΥΠΕΞ για το 2021, ο κ. Χριστοδουλίδης είχε αναφερθεί στον κίνδυνο προσάρτησης των κατεχομένων στην Τουρκία.

Παρέπεμψε και στο 2023 τονίζοντας πως τη χρονιά αυτή θα συμπληρωθούν 100 χρόνια από την ίδρυση του σύγχρονου τουρκικού κράτους και ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν θα θέλει να παρουσιάσει μια μεγαλύτερη Τουρκία. «Δυστυχώς τα κατεχόμενα, περιοχές της βόρειας Συρίας, περιοχές στο βόρειο Ιράκ είναι ενδεχόμενοι στόχοι του κ. Ερντογάν και αυτό είναι κάτι που πρέπει να μας προβληματίσει και φυσικά ανησυχούμε», ανέφερε ο κ. Χριστοδουλίδης.

Η ύποπτη κυρία Gjerde της ΟΥΝΦΙΚΥΠ

Έγινε κι αυτό. Η Διοικητής των Δυνάμεων της ΟΥΝΦΙΚΥΠ, ταγματάρχης Ingrid Gjerde, επισκέφθηκε το αρχηγείο των λεγόμενων τουρκοκυπριακών δυνάμεων ασφαλείας και φωτογραφήθηκε μπροστά από τις σημαίες της κατοχικής Τουρκίας και του ψευδοκράτους. Η συνάντηση έγινε στις 5 Ιουλίου.

Είναι προφανές πως η κυρία ταγματάρχης της Ειρηνευτικής Δύναμης από τη Νορβηγία με την ενέργειά της αυτή έχει ξεπεράσει τα όρια και παραβιάζει με τις πράξεις της αποφάσεις των Ηνωμένων Εθνών, ψηφίσματα του διεθνούς Οργανισμού. Το γεγονός ότι έχει αναλάβει τη στρατιωτική ηγεσία της Ειρηνευτικής Δύναμης τον Μάιο δεν είναι άλλοθι για την ενέργειά της αυτή.

Σε αυτές τις περιπτώσεις δεν μπορεί κανείς να επικαλείται άγνοια, ούτε και τέτοιες συναντήσεις γίνονται για σκοπούς “γνωριμίας” και “συνεννοήσεων”. Δεν είναι με τον κατοχικό στρατό που είχε επαφές, αλλά με το κατασκεύασμα του Αττίλα, που πιστώνεται στο ψευδοκράτος (ο “στρατός” του). Η ταγματάρχης Ingrid Gjerde δεν πήγε μόνο στα κτήρια της λεγόμενης διοίκησης αλλά πόζαρε και μπροστά στα σύμβολα της αποσχιστικής οντότητας. Στα σύμβολα της κατοχής.

Η Κυπριακή Δημοκρατία ενημερώθηκε και διαμαρτυρήθηκε για το γεγονός. Στην προκειμένη περίπτωση μια είναι οδός: Είτε η ΟΥΝΦΙΚΥΠ αναγνωρίζει δημόσια το ατόπημα της ταγματάρχου (όπως δημόσια επισκέφθηκε τη “διοίκηση”) είτε η Λευκωσία θα πρέπει να ζητήσει την απομάκρυνσή της πάραυτα. Τρίτη οδός δεν υπάρχει.