Τί έλεγε ένας Τούρκος ναύαρχος το 2008 για την Ανατολική Μεσόγειο

Το σημαντικό είναι ότι αυτό το γεωστρατηγικό πλέγμα έχει τις ευλογίες και των Αμερικανών και των Γάλλων. Το Παρίσι επιδεικνύει ζωηρό ενδιαφέρον για την Ανατολική Μεσόγειο. Ουσιαστικά επιστρέφει στην περιοχή. Πρώτον, ενεργειακά, μέσω της Total, η οποία έχει αποκτήσει δικαιώματα εξόρυξης και στην κυπριακή ΑΟΖ και στην ελληνική υφαλοκρηπίδα. Δεύτερον, πολιτικά-στρατιωτικά μέσω της συμφωνίας με την Κυπριακή Δημοκρατία, αλλά και με την Ελλάδα για στρατιωτικές διευκολύνσεις.

Έστω και καθυστερημένα, έστω και με πρωτοβουλία άλλων, η Ελλάδα ξαναείδε τον εαυτό της ως χώρα-κλειδί στην Ανατολική Μεσόγειο, γεγονός που αποτελεί βαρυσήμαντη στροφή. Η επιστροφή της στην περιοχή πραγματοποιείται σε μία περίοδο που η θαλάσσια αυτή περιοχή, εκτός από την παραδοσιακή στρατηγική σημασία ως κεντρική οδός για το διεθνές εμπόριο, έχει αρχίσει να αποκτά και μία πρόσθετη διάσταση, λόγω των αποχρωσών ενδείξεων ότι κρύβει μεγάλα κοιτάσματα φυσικού αερίου.

Στο σημείο αυτό είναι χρήσιμο να αναφέρω τη δήλωση του τότε Τούρκου αρχηγού ΓΕΝ ναύαρχου Μετίν Ατάτς στις 19 Οκτωβρίου 2008: «Εκτιμώ ότι η Ανατολική Μεσόγειος θα καταστεί εστία προστριβών και συγκρούσεων λόγω της πετρελαϊκής σπουδαιότητας που θα αποκτήσει προσεχώς. Εξαιτίας των πετρελαίων που διαθέτει, θα μετατραπεί σ’ έναν δεύτερο Αραβικό Κόλπο. Η Τουρκία πρέπει να επαγρυπνεί και να αντιδράσει».

Το δόγμα της “Γαλάζιας Πατρίδας”

Πράγματι, η Τουρκία άρχισε από τότε να σχεδιάζει και να αρχίζει να εφαρμόζει τη στρατηγική που αργότερα ονόμασε “Γαλάζια Πατρίδα”. Βασική συνιστώσα αυτής της στρατηγικής, έτσι όπως σε ανύποπτο χρόνο την έχει εκθέσει ο Νταβούτογλου, είναι η μετατροπή της Τουρκίας σε μεγάλη αεροναυτική δύναμη, με κυρίαρχη παρουσία σ’ όλη την Ανατολική Μεσόγειο.

Απότοκος αυτής της στρατηγικής –εντάσσεται στην ευρύτερη νεοοθωμανική στρατηγική για τουρκική ηγεμονία στον μεταοθωμανικό χώρο σε Ασία, Αφρική και Βαλκάνια– είναι η απόφαση της Άγκυρας να μονιμοποιήσει και να πυκνώσει την αεροναυτική παρουσία της σ’ αυτή στη Ανατολική Μεσόγειο. Για ένα μεγάλο διάστημα είχαμε τις αλλεπάλληλες Navtex που δέσμευαν θαλάσσιες περιοχές, στις οποίες συμπεριλαμβάνονταν συνήθως και ελληνική και κυπριακή ΑΟΖ (με βάση την αρχή της μέσης γραμμής).

Ακολούθησαν οι χάρτες, που ο Τούρκος υπουργός Άμυνας Ακάρ είχε παρουσιάσει στους Λίβυους συνομιλητές του, με σκοπό να τους πείσει να οριοθετήσουν υφαλοκρηπίδα, παρότι δεν έχουν θαλάσσια σύνορα. Αρκετούς μήνες μετά είχαμε και την υπογραφή του μνημονίου με την κυβέρνηση της Τρίπολης, η οποία ήταν σχεδόν κίνηση-ματ προς την ίδια κατεύθυνση, προς τον εκτοπισμό της Ελλάδας από την Ανατολική Μεσόγειο.

Εγκλωβισμός σε “τουρκική λίμνη”

Το γεγονός, μάλιστα, ότι ο Ερντογάν δεν δίστασε να επέμβει αποφασιστικά στον πόλεμο της Λιβύης καταδεικνύει ότι η “Γαλάζια Πατρίδα” είναι κάτι πολύ περισσότερο από άθροισμα περιστασιακών κινήσεων. Πρόκειται για στρατηγικό δόγμα-οδηγό που αποσκοπεί να καταστήσει την καρδιά της Ανατολικής Μεσογείου “τουρκική λίμνη”. Και προς το παρόν η Άγκυρα έχει κάθε λόγο να είναι ικανοποιημένη από τον μέχρι τώρα απολογισμό.

Λόγω της τουρκικής επέμβασης, της μαζικής αποστολής ισλαμιστών μαχητών, οπλικών συστημάτων και Τούρκων αξιωματικών, η παραπαίουσα κυβέρνηση της Τρίπολης όχι μόνο σταθεροποιήθηκε, αλλά και πέρασε στην αντεπίθεση, παίρνοντας το πάνω χέρι στο θέατρο των πολεμικών επιχειρήσεων. Σε αντίθεση με την ελληνική αδράνεια, αλλά και την σχετικά άτολμη στάση της Αιγύπτου, της Γαλλίας και της Ιταλίας, η Τουρκία έχει εδραιωθεί στη Λιβύη.

Αυτό μπορεί να είναι ενοχλητικό για όλους τους άλλους “παίκτες”, αλλά για την Ελλάδα είναι εφιάλτης. Δεν είναι μόνο ότι η Τουρκία βρίσκεται στρατιωτικά στα νώτα μας, ή ότι με το μνημόνιο που υπέγραψε με την κυβέρνηση Σαράτζ ενέγραψε υποθήκες για να βάλει χέρι στα όποια ενεργειακά κοιτάσματα. Είναι κι ότι ουσιαστικά επιχειρεί να μετατρέψει πολλά ελληνικά νησιά σε γεωπολιτικά απομονωμένους θυλάκους εντός “τουρκικής λίμνης”, ή για να χρησιμοποιήσουμε την ορολογία της Άγκυρας να τα εγκλωβίσει εντός της “Γαλάζιας Πατρίδας”.