Τι σημαίνει η κίνηση Τσαβούσογλου – Η επικοινωνία με Δένδια και οι εξελίξεις στην Άγκυρα

Μπορεί η μετά Τραμπ εποχή να αργεί ακόμα, ωστόσο, δεν μπορεί να ιδωθεί ξέχωρα από αυτήν η σημερινή κίνηση του Τσαβούσογλου να επικοινωνήσει με τον Νίκο Δένδια, προκειμένου να διερευνηθεί το ενδεχόμενο μιας συνάντησης. Η αλλαγή ηγεσίας στις ΗΠΑ εκτιμάται ότι θα επιδεινώσει τις σχέσεις Άγκυρας-Ουάσιγκτον, ο Ερντογάν είναι εκτεθειμένος στην Ευρώπη μετά την κόντρα του με τον Μακρόν και η λίρα βρίσκεται σε διαρκή κατρακύλα. Πριν λίγες ώρες προστέθηκε μάλιστα και το θρίλερ με την παραίτηση του υπουργού Οικονομικών και κυρίως γαμπρού του Ερντογάν.

Το μεσημέρι της Κυριακής έγινε γνωστό ότι ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών ζήτησε και είχε επικοινωνία με τον Έλληνα ομόλογό του, στην οποία συζήτησαν τις συνθήκες, κάτω από τις οποίες θα ήταν δυνατή μια συνάντησή τους, προσεχώς. Η επικοινωνία, όπως ανέφεραν διπλωματικές πηγές, έγινε μετά από  πρωτοβουλία του Τσαβούσογλου και στην διάρκεια της συζήτησης ο Νίκος Δένδιας επανέλαβε την πάγια ελληνική θέση ότι όσο συνεχίζονται οι τουρκικές προκλητικές ενέργειες, δεν μπορεί να υπάρξει διάλογος.

Η κίνηση του Τσαβούσογλου δεν συνιστά απαραιτήτως υποχώρηση της Τουρκίας από τις παράλογες αξιώσεις της και τις παράνομες ενέργειές της στην Ανατολική Μεσόγειο, την Κύπρο και το Αιγαίο. Γίνεται όμως σε μια ιδιαίτερα δυσμενή για την Άγκυρα συγκυρία, η οποία επηρεάζεται από μια διαφαινόμενη αλλαγή στάσης του Βερολίνου και από την νίκη του Μπάιντεν στις αμερικανικές προεδρικές εκλογές.

Πρωτοβουλία Τσαβούσογλου 

Η πρωτοβουλία του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών ήταν μια ενέργεια καμμένη από χέρι, αφού είναι γνωστές οι ελληνικές θέσεις σχετικά με την προοπτική διαλόγου ανάμεσα στις δύο χώρες. Είναι επίσης αυτονόητο, ότι καμία συζήτηση δεν μπορεί να γίνει με την Άγκυρα, την ώρα που η Τουρκία διατηρεί σε ισχύ παράνομες Navtex και ο Ερντογάν ετοιμάζεται να πάει για πικνίκ στην Αμμόχωστο.

Η κίνηση Τσαβούσογλου γίνεται, ωστόσο, μετά από αρκετές ημέρες σιωπής της τουρκικής ηγεσίας σε ό,τι αφορά την επιθετική και συχνά πολεμική ρητορική κυβερνητικών αξιωματούχων και του ίδιου του Ερντογάν εναντίον της Ελλάδας και της Κύπρου. Έρχεται όμως και μετά από πολλές μικρές και μεγάλες ήττες του Τούρκου προέδρου στην αντιπαράθεσή του με την Ελλάδα και την Ευρώπη.

Πριν από μερικές ημέρες η παράνομη απόπειρα της Άγκυρας να αλλάξει το επιχειρησιακό καθεστώς σε ό,τι αφορά τις διασώσεις στο Αιγαίο έπεσε στο κενό. Με ανακοίνωση της, η γραμματέας του Διεθνούς Οργανισμού Πολιτικής Αεροπορίας (ICAO) ξεκαθάρισε ότι δεν έχει αλλάξει τίποτε σε ό,τι αφορά τα όρια και τις αρμοδιότητες για επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης εντός του (SAR) Αθηνών. Ξεκαθάρισε επίσης ότι κάτι τέτοιο δεν μπορεί να γίνει χωρίς την συναίνεση της Ελλάδας, ακυρώνοντας ουσιαστικά τον κανονισμό που ψήφισε μονομερώς η Τουρκία.

Στα δύσκολα ο Ερντογαν 

Το “βατερλό” του Ερντογάν ήταν, ωστόσο, η αντιπαράθεσή του με τον Μακρόν και η απόπειρά του, μέσα από αυτήν, να στρέψει τον μουσουλμανικό κόσμο, αραβικό και μη, εναντίον της Ευρώπης. Βρήκε όμως απέναντί του μια ενωμένη Ευρώπη, η οποία ενισχύθηκε ακόμη περισσότερο μετά την τζιχαντιστική επίθεση στην Βιέννη.

Πλέον, ακόμα και το αρχικά διστακτικό Βερολίνο, δείχνει διαθέσεις να αλλάξει την στάση του απέναντι στην Τουρκία, κάτι που αναμένεται να γίνει πιο εμφανές μετά την νίκη του Μπάιντεν στις αμερικανικές προεδρικές εκλογές. Παραλλήλως οι εξελίξεις στη Λιβύη, αν και δεν καταργούν την τουρκική παρουσία, έχουν ήδη περιορίσει την ενεργή ανάμειξη του Ερντογάν, εώ και στη Συρία, οι τουρκικές δυνάμεις αποχώρησαν την περασμένη εβδομάδα από μία βάση τους.

Η κίνηση του Τσαβούσογλου προς την Αθήνα γίνεται όμως και την ώρα που η τουρκική οικονομία βρίσκεται στα πρόθυρα της χρεωκοπίας με τη λίρα να καταρρέει και να κινείται σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα σε σχέση με το δολάριο. Πολλοί αναλυτές εκτιμούν ότι το τουρκικό νόμισμα θα δεχθεί και άλλες πιέσεις από μια ενδεχόμενη, για πολλούς πιθανή, επιδείνωση των αμερικανοτουρκικών σχέσεων, μετά την αλλαγή ηγεσίας στην Ουάσιγκτον.

Θρίλερ με τον γαμπρό 

Η κατάσταση της τουρκικής οικονομίας είναι, ωστόσο, ήδη δραματική και ο Ερντογάν, προχώρησε τα ξημερώματα του Σαββάτου στην απομάκρυνση του διοικητή της κεντρικής τράπεζας της Τουρκίας, Μουράτ Ουισάλ, τον οποίο αντικατέστησε με τον πρώην υπουργό Οικονομικών Νατσί Αγκμπάλ. Πριν περάσει όμως ένα εικοσιτετράωρο στο μέτωπο αυτό υπήρξαν εξελίξεις όχι μόνο στην κυβέρνηση του Ερντογάν, αλλά και στο ίδιο το σπίτι.

Ο γαμπρός του και υπουργός Οικονομικών, Μπεράτ Αλμπαϊράκ, παραιτήθηκε από τον υπουργικό θώκο για «λόγους υγείας», όπως έγραψε σε ανάρτησή του στον λογαριασμό του στο Instagram. Μια παραίτηση που προκάλεσε έντονες ανησυχίες στην Τουρκία και πλέον εξελίσσεται σε θρίλερ, αφού η φιλοκυβερνητική και ελεγχόμενη από τον Ερντογάν, εφημερίδα “Γενί Σαφάκ” την μετέδωσε, αλλά λίγη ώρα αργότερα την εξαφάνισε. Ο ίδιος ο Αλμπαϊράκ αρνείται ότι παραιτήθηκε και υποστηρίζει πως κάποιοι “χάκαραν” τον λογαριασμό του.

Η “παραίτηση” Αλμπαϊράκ, παρά τις διαψεύσεις, συνδέθηκε από αρκετούς τόσο με την απομάκρυνση του διοικητή της τουρκικής κεντρικής τράπεζας, όσο και με τις εξελίξεις στις ΗΠΑ. Σε κάθε περίπτωση πάντως, ακόμα και αν η παραίτηση δεν ισχύει, η όλη αναστάτωση είναι ενδεικτική του κλίματος που επικρατεί στην τουρκική κυβέρνηση. Ένα κλίμα που δικαιολογεί και την σπουδή του Τσαβούσογλου να θέλει την επανεκκίνηση διαλόγου με την Αθήνα τώρα, η τουλάχιστον πριν την ορκωμοσία του Μπάιντεν.