Τί θα είχε γίνει εάν περνούσε το σχέδιο Ανάν;
11/11/2023
Επιχειρείται ένας παραλληλισμός με την Κύπρο αναφορικά με τα όσα συμβαίνουν τώρα στη Μέση Ανατολή ενώ συζητείται και το υποθετικό σενάριο για το πώς θα λειτουργούσε η χώρα μας έναντι των όσων διαδραματίζονται στην περιοχή, εάν υπήρχε συμφωνία στο Κυπριακό. Συμφωνία με βάση των όσων συζητούνται από το 1974 και εντεύθεν με αποκορύφωμα το δημοψήφισμα για το αλήστου μνήμης σχέδιο Ανάν, το οποίο απορρίφθηκε συντριπτικά γιατί πρωτίστως θα οδηγούσε σε ένα κράτος- προτεκτοράτο. Κι αυτό δεν είναι παρελθοντολογία γιατί το βρίσκουμε μπροστά μας, επειδή υπάρχουν εκείνοι που το συντηρούν.
Ενόψει της κρίσης στη Μέση Ανατολή, έχει αναφερθεί το εξής: Ποια στάση θα τηρούσε η Κύπρος στον πόλεμο του Ισραήλ, εάν το κράτος θα έπρεπε να ισορροπήσει μεταξύ τη θέσης της Λευκωσίας κι αυτής της Άγκυρας; Δεν θα είχε θέση; Θα μπορούσε να υποστηρίξει κανείς πως και θέση να μην είχαμε δεν θα ήταν και το τέλος του κόσμου. Αυτό ισχύει για κράτη- προτεκτοράτα, που δεν έχουν κανένα ρόλο εκτός από εκείνον που καθορίζουν οι “προστάτες” τους. Με αυτά τα δεδομένα, δεν θα μπορούσε ποτέ αυτή η χώρα να αξιοποιήσει προς όφελος της όλα τα γεωστρατηγικά πλεονεκτήματα, την γεωπολιτική προίκα που διαθέτει. Βρισκόμαστε γεωγραφικά πολύ κοντά στον πόλεμο και η Κύπρος επηρεάζεται πολλαπλώς. Συνεπώς δεν μπορεί μόνο να παρακολουθούμε τα τεκταινόμενα από τον καναπέ.
Την ίδια ώρα, το άλλο μεγάλο ζήτημα που προκύπτει, είναι η υλοποίηση των συμφωνηθέντων στην περίπτωση κατά την οποία υπήρχε λύση του Κυπριακού (αλλά και τώρα που είναι άλυτο). Στην περίπτωση λύσης, με βάση το μέχρι σήμερα «κεκτημένο της διαδικασίας»: εάν, για παράδειγμα, η κατοχική πλευρά “φτύνει” μια συναντίληψη για ένα ήσσονος σημασίας ζήτημα, όπως αυτό που προέκυψε τον περασμένο μήνα για την Πύλα, τότε τι θα γίνει όταν ενώπιόν μας θα έχουμε την εφαρμογή μιας συνολικής συμφωνίας στο Κυπριακό; Θα εξαρτώνται όλα από την κατοχική δύναμη και τις ορέξεις της, τα κέφια και τα συμφέροντα της; Συμφέροντα στην Κύπρο, στην περιοχή, στον πλανήτη! Και όλα θα εξαρτώνται κατά πόσο θα δοθούν κι άλλα δωράκια στην αχόρταγη Άγκυρα για να λειτουργήσει το κράτος.
Η κατοχική πλευρά, δεν εφαρμόζει τα συμφωνηθέντα. Όχι τώρα, αλλά έκπαλαι. Αυτό προφανώς και δεν σημαίνει θα σταματήσουμε να επιδιώκουμε συμφωνία. Όχι, όμως, με βάση εκείνα τα συστατικά στοιχεία που επιβεβαιώνουν και νομιμοποιούν τα αποτελέσματα της εισβολής. Να είναι, δηλαδή, μια χώρα περιορισμένης κυριαρχίας. Δεν μπορεί η τουρκική πλευρά να αλλάξει στάση όταν- όπως συστήνει και ο ειδικός εκπρόσωπος των Ηνωμένων Εθνών στην Κύπρο, Κόλιν Στιούαρτ, υιοθετείται η πολιτική του κατευνασμού. Τί θα δώσετε “για να καλμάρει η Τουρκία”; διερωτώνται οι τρίτοι. Το μόνο που επιτυγχάνεται με αυτή την τακτική είναι να ανοίγει όλο και περισσότερο η όρεξη της κατοχικής δύναμης.
Το τι έγινε στην Πύλα είναι γνωστό. Και το μείζον εδώ είναι η συμπεριφορά της κατοχικής πλευράς, που ήταν προβλεπτή. Εμείς την γνωρίζαμε, αυτοί, που δέχονται τα πάντα στο Κυπριακό- οι οπαδοί της όποιας λύσης- οδηγώντας τη χώρα στα βράχια, γιατί αντιδρούν; Αυτοί ήταν που υποστήριξαν ένα Σχέδιο που θα άφηνε εσαεί την Τουρκία στο νησί και με ρόλο ρυθμιστή. Είναι αυτοί, που θεωρούν ότι το Κυπριακό για να λυθεί πρέπει να “ταΐζουμε” συνέχεια την Τουρκία. Αυτοί, λοιπόν, θεωρούν τώρα ότι εμείς φταίμε που η Τουρκία δεν εφαρμόζει τα συμφωνηθέντα. Αυτομαστίγωμα; Το σύνδρομο της Στοκχόλμης; Να τους βοηθήσουμε δεν μπορούμε!
Η πρόταση για Γάζα
Η χώρα που κατέθεσε ολοκληρωμένη πρόταση στη Διάσκεψη του Παρισιού ήταν η Κύπρος. Με πλάνο, οδικό χάρτη, με λεπτομέρειες. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας παρουσίασε την πρόταση– την μοναδική στην πράξη που κατατέθηκε στο τραπέζι- και όλοι αναμένουν το Ισραήλ να την αποδεχθεί. Για να έχει μια χώρα- έστω και μικρή- το ρόλο που της αναλογεί, πρέπει να παρουσιάζει προτάσεις. Να διεκδικεί ρόλο.
