Το αίμα της Κύπρου θεμέλιο της Μεταπολίτευσης

Οι προσδοκίες αυτές διαψεύστηκαν οικτρά, παρά το αρχικό κλίμα της αισιοδοξίας και ψευδεπίγραφης ευημερίας, που διήρκεσε μέχρι και το 2009. Και αν δει κανείς μακροσκοπικά, δηλαδή από την απόσταση των πενήντα ετών, εκείνη την εποχή με τη γνώση του τι έχει μεσολαβήσει, θα κατανοήσει ότι ένα θεμελιώδες λάθος υπήρξε σε εκείνη τη μετάβαση που αργότερα επέφερε όλα τα δεινά. Αυτό το λάθος, η απάτη καλύτερα, δεν είναι άλλη από την ουσιαστική αποδοχή της κυπριακής τραγωδίας και των τετελεσμένων της εκ μέρους του τότε πολιτικού συστήματος της μετάβασης και των πολιτικών επιγόνων του επί μισό αιώνα.

Διασαφηνίζεται εξαρχής ότι επουδενί δεν υπονοείται στο παρόν ότι το δημοκρατικό μεταπολιτευτικό πολιτικό σύστημα συμμετείχε στην προδοσία του χουντικού πραξικοπήματος εναντίον της Κύπρου. Την ίδια ώρα όμως είναι γεγονός ότι αποδέχτηκε τα τετελεσμένα του Αττίλα Ι και συγκατάνευσε στον Αττίλα ΙΙ με το παροιμιώδες «Η Κύπρος κείται μακράν». Και κυρίως ενταφίασε τον φάκελο της Κύπρου από την ελληνική βουλή, για πάνω από 50 χρόνια.

Το αίμα της Κύπρου

Υπενθυμίζεται ότι η δίκη της Χούντας δεν έγινε για την κυπριακή τραγωδία αλλά για τα γεγονότα του Πολυτεχνείου. Για το Κυπριακό δεν πλήρωσε ποτέ κανείς. Ακόμα και οι χουντικοί αρχηγοί των τριών όπλων τις μέρες του πραξικοπήματος και της εισβολής αποστρατεύτηκαν με τιμές και τους απονεμήθηκαν όλοι οι προβλεπόμενοι βαθμοί. Το πολιτικό σύστημα της Μεταπολίτευσης δεν απέδωσε καμμιά ευθύνη στους φυσικούς και ηθικούς υπαίτιους της προδοσίας και της τραγωδίας. Και αυτό, παρά το γεγονός ότι πλήθος ντοκουμέντων έχει έρθει στο φως της δημοσιότητας από ανεξάρτητους ερευνητές (Ιγνατίου κλπ) και από την επιτροπή της κυπριακής βουλής για το φάκελο της Κύπρου.

Θα αναρωτηθεί κανείς εύλογα, γιατί άραγε το πολιτικό σύστημα, εφόσον είναι δημοκρατικό, δεν αναζήτησε και δεν απέδωσε τις ευθύνες του χουντικού καθεστώτος. Και γιατί δεν τους τιμώρησε, όπως έκανε για τα γεγονότα του Πολυτεχνείου. Γιατί να δώσει τέτοια ασυλία στους υπαίτιους μιας εθνικής καταστροφής, μιας συνειδητά εθνικής, ουσιαστικά εσχάτης προδοσίας; Είναι εμφανές ότι υπάρχει στο σημείο αυτό κάποια πολιτική σκοπιμότητα. Η απάντηση βρίσκεται στον Αττίλα ΙΙ.

Τα γεγονότα του Αττίλα ΙΙ με την ουσιαστική εγκατάλειψη της Κύπρου και όλα τα ντοκουμέντα που έχουν δημοσιευτεί (πχ απομνημονεύματα Κληρίδη συνομιλιών με Καραμανλή μεταξύ Αττίλα Ι και ΙΙ), καταδεικνύουν ότι είτε το πολιτικό σύστημα δεν είχε εμπιστοσύνη στις ένοπλες δυνάμεις για μια κατά μέτωπο αντιπαράθεση με την Τουρκία είτε (και) είχαν προϋπάρξει της Μεταπολίτευσης συνομιλίες με το διεθνή παράγοντα για την αποδοχή των τετελεσμένων.

Και όσο και αν η πρώτη εκδοχή ακούγεται λογικοφανής – υπάρχουν αντίθετες εκτιμήσεις στρατιωτικών της εποχής παρόλα αυτά… – δε διαφεύγει κανενός της προσοχής ότι αυτοί που ουσιαστικά διαχειρίστηκαν τον Αττίλα ΙΙ είναι οι ίδιοι που εμπνεύστηκαν, προώθησαν και υπέγραψαν τις απαράδεκτες συμφωνίες Ζυρίχης και Λονδίνου του 1959 – 1960. Αυτές, που αποτέλεσαν το νομικό λίθο πάνω στον οποίο η Άγκυρα πάτησε για να εισβάλει 15 χρόνια μετά.

Προάγγελος της Μεταπολίτευσης

Ακόμα κι αν όλα τα παραπάνω ισχύουν, θα αναρωτηθεί κανείς πώς συνδέεται η Μεταπολίτευση με ό,τι έγινε στην Κύπρο το 1974 και την στάση του ελληνικού πολιτικού συστήματος στο θέμα αυτό. Η απάντηση είναι απλή: Η πολιτική των ελληνικών κυβερνήσεων σε όλα τα μείζονα θέματα μεταπολιτευτικά αποτελεί φυσική συνέχεια της πολιτικής διαχείρισης της εισβολής, των συνεπειών και των υπευθύνων της. Πολιτικό σύστημα που δεν έχει όχι μόνο την ικανότητα αλλά και τη βούληση να αποδώσει ευθύνες για το μέγιστο εθνικό έγκλημα, για ποιο θέμα θα αποδώσει δικαιοσύνη;

Πολιτικό σύστημα που ουσιαστικά εγκαταλείπει την Κύπρο, για ποια εθνικά θέματα θα αγωνιστεί αν όχι για το πρώτο, το Κυπριακό; Πολιτικό σύστημα που ενταφιάζει το φάκελο της Κύπρου και αποδέχεται την εισβολή ήταν βέβαιο ότι θα φέρει το σχέδιο Ανάν, όπως και το έφερε. Πολιτικό σύστημα που δεν ενδιαφέρεται για την τύχη της Κύπρου, του πιο πολύτιμου γεωπολιτικά τμήματος του ελληνισμού, ποιο εθνικό και γεωπολιτικό όραμα μπορεί να έχει για τον ελληνισμό στην περιοχή του; Κανένα. Πολιτικό σύστημα που δεν ενδιαφέρεται για το εθνικό έδαφος, πώς αναμένουμε να ενδιαφερθεί για την ευημερία του κράτους και του λαού; Και είναι προφανές ότι έγκλημα ατιμώρητο εγγράφει υποθήκες για νέες ατιμωρησίες.

Αν κανείς παρακολουθήσει την πορεία της Μεταπολίτευσης, θα διαπιστώσει ότι οι παθογένειες αυτής συμποσούνται στο εξής: Ατιμωρησία και ασυδοσία. Ένα πολιτικό σύστημα που, με ελάχιστες εξαιρέσεις, έχει εθιστεί να ενεργεί ασύδοτο, ως προς τη διαχείριση του πλούτου, της εξουσίας, της δικαιοσύνης, ακόμα και της ίδιας της επικράτειας της χώρας. Το πολιτικό σύστημα της Μεταπολίτευσης ουσιαστικά αποδέχτηκε τη συνέχεια αυτού που οι βασικοί του συντελεστές είχαν σχεδιάσει προδικτατορικά για τη χούντα και το ρόλο της.

Κι όσο και αν πονάει αυτή η διαπίστωση ή φαίνεται υπερβολική, εντούτοις καλό είναι να βλέπουμε την πραγματικότητα κατάματα. Κι ακόμα κι αν «σεσημασμένοι» παράγοντες όπως το Παλάτι εξέλειπαν μεταδικτατορικά, ο ξένος παράγοντας καθόλου δεν εξέλειπε έκτοτε, παρά μόνο εξέλαβε άλλη μορφή. Εν συντομία, το Κυπριακό προοιωνίστηκε την πορεία της Μεταπολίτευσης και αποτέλεσε το θεμέλιο οδηγό άσκησης πολιτικής στα χρόνια της.

Μια πραγματική Μεταπολίτευση θα εκκινούσε ακριβώς από αυτό που δεν εκκίνησε η φερόμενη του 1974. Από το άνοιγμα του φακέλου της Κύπρου και την απόδοση, έστω μετά από δεκαετίες, των ευθυνών. Έργο δύσκολο, καθώς τα πολιτικά πάθη ακόμα είναι ζωντανά γύρω από πρωταγωνιστές της τότε εποχής. Αλλά οπωσδήποτε απαραίτητο, προκειμένου να γνωρίζει την αλήθεια ο ελληνικός λαός και να τεθούν οι βάσεις μιας υγιούς δημοκρατικής πολιτείας. Ειδάλλως, να μην αναμένουμε αντιστροφή της σημερινής πορείας, που οδήγησε σε χρεωκοπία, δημογραφικό και παραγωγικό μαρασμό, παρατεταμένη πολιτική, οικονομική, πολιτισμική, κοινωνική παρακμή, γεωπολιτική αποδυνάμωση και κίνδυνο διάλυσης της χώρας.