Το ενεργειακό τρίγωνο Ελλάδα-Κύπρος-Ισραήλ με αμερικανική ευλογία

Επιστολή στον υπουργό Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών, Άντονι Μπλίνκεν, θα στείλουν οι ομόλογοι του της Κυπριακής Δημοκρατίας, Ελλάδος και Ισραήλ, για την πραγματοποίηση συνόδου 3+1.  Στην πρόσφατη τριμερή των υπουργών Εξωτερικών των τριών χωρών, που φιλοξένησε η Λευκωσία, διά του Κύπριου ΥΠΕΞ, Κωνσταντίνου Κόμπου, αποφασίσθηκε να σταλεί στον Αμερικανό ομόλογό τους, Άντονι Μπλίνκεν, επιστολή για να προγραμματισθεί η σύνοδος 3+1. Οι πληροφορίες αναφέρουν πως η επιστολή θα σταλεί μετά το Πάσχα ενώ ήδη ξεκίνησαν διεργασίες σε διπλωματικό επίπεδο.

Οι Αμερικανοί γνωρίζουν την απόφαση των τριών για τη διεξαγωγή πολιτικού διαλόγου μεταξύ των χωρών και πως ακόμη, επιθυμία τους είναι όπως αυτή η σύναξη για συμβολικούς και ουσιαστικούς λόγους θα πρέπει να γίνει στην περιοχή. Να φιλοξενηθεί, δηλαδή, σε μια από τρεις χώρες. Άλλωστε ήταν στην ατζέντα και των τεσσάρων η σύναξη αυτή να γίνει εντός του έτους. Σημειώνεται συναφώς ότι ο Ισραηλινός υπουργός Εξωτερικών, κ. Eli Cohen, έχει δηλώσει από την Κύπρο όπου βρισκόταν, ότι είχε επικοινωνήσει τηλεφωνικά με τον Αμερικανό ομόλογο του και αναφέρθηκε και στην πραγματοποίηση της συνόδου αυτής, με το γνωστό σχήμα 3+1.

Υπενθυμίζεται ότι η σύνοδος του 3+1, συνιστά ένα μηχανισμό που ασχολείται με μια σειρά θεμάτων, που αφορούν τις τέσσερις χώρες ενώ καθορίζονται κοινοί στόχοι και προωθείται η υλοποίηση τους. Αρμόδια πηγή ανέφερε πως οι θεματικές, που απασχολούν το σχήμα αυτό και αναμένεται ότι θα είναι στην ατζέντα και της επόμενης σύναξης, περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, την αειφόρο οικονομία, την καθαρή ενέργεια, την κλιματική αλλαγή, την κυβερνοασφαλεια, την αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών αλλά και ασφάλεια των ενεργειακών υποδομών.

Η ενέργεια ψηλά

Συναφείς πληροφορίες αναφέρουν πως ο τέως πρέσβης των ΗΠΑ στην Αθήνα και νυν Βοηθός Γραμματέας για ενεργειακά θέματα, Geoffrey R. Pyatt,  προωθεί την πραγματοποίηση μιας συνόδου 3+1 των υπουργών Ενέργειας. Όπως είναι γνωστό είναι και απαίτηση του αμερικανικού κογκρέσου- σε σχέση με το  Eastmed Act – για να εγκαθιδρυθεί σχετικό East Med Act Energy Centre. Αυτό θα  αφορά, με βάση την νομοθεσία, μόνο τις 3+1 χώρες.

Το ενεργειακό, ενόψει και του συνεχιζόμενου πολέμου στην Ουκρανία, παραμένει ζήτημα υψηλού ενδιαφέροντος για όλες τις χώρες, πρωτίστως για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Σε σχέση με το ζήτημα αυτό, ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, Άντονι Μπλίνκεν στο πρόσφατο Συμβούλιο Ενέργειας Ε.Ε.-ΗΠΑ,  απαντώντας στον Τζοζέφ Μπορέλ, ανέφερε πως πρέπει «να συνεχίσουμε τις προσπάθειες μας στην Ανατολική Μεσόγειο για να πάρουμε περισσότερο αέριο από το Ισραήλ και τελικά αέριο από τη Κύπρου, παρά τις δυσκολίες, μέσω Αιγύπτου».

Η αμερικανική οπτική γωνία συνδέεται με την προσπάθεια στρατηγικού ελέγχου της περιοχής. Η “διαδικασία” ανακατανομής ισχύος, που είχε ξεκινήσει πριν την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, έχει μερικώς αλλάξει χαρακτηριστικά, ενόψει των νέων δεδομένων, η στόχευση ωστόσο παραμένει η ίδια. Η Ουάσιγκτον, έχει ψηλά στις προτεραιότητες της τη διαμόρφωση ενός τόξου, εμπλέκοντας κράτη της περιοχής και δημιουργώντας ένα στρατηγικό βάθος, να μπορέσει να διασφαλίσει τον έλεγχο. Υπενθυμίζεται πως στα πλαίσια αυτά προέκυψε- αιφνιδιάζοντας σχεδόν τους πάντες- η συμφωνία Λιβάνου με Ισραήλ.

Είναι γνωστό ότι ο καθορισμός θαλάσσιων συνόρων μεταξύ Λιβάνου και Ισραήλ επιτεύχθηκε με αμερικανική μεσολάβηση,  κάτω από το βάρος των ευρύτερων γεωπολιτικών εξελίξεων και επιδιώξεων. Οι δυσκολίες, τα εμπόδια, καθιστούσε την προσπάθεια εξαρχής δύσκολη, λόγω των κακών σχέσεων τω δυο χωρών. Ωστόσο, από την μια, η αμερικανική παρέμβαση διά Ειδικού Απεσταλμένου του Λευκού οίκου Έιμος Χόκσταϊν, και από την άλλη η ανάγκη να προχωρήσουν οι χώρες αυτές, σε έρευνες και γεωτρήσεις φυσικού αερίου, σε συνάρτηση με τις ανάγκες ασφαλείας των δυο χωρών (κυρίως του Ισραήλ), οδήγησαν σε ένα συμβιβασμό από τον οποίο επωφελούνται αμφότερες. Επωφελούνται και οι γειτονικές, όπως είναι η Κύπρος. Η συμφωνία Λιβάνου- Ισραήλ προκάλεσε κινητικότητα καθώς διαμορφώνονται δεδομένα, που καλούνται να αξιοποιήσουν κι άλλα κράτη της περιοχής.

Είναι πρόδηλες οι αμερικανικές επιδιώξεις, η υλοποίηση των οποίων περνά μέσα από μια μεγάλη συνεργασία, που θα ρυθμίζεται από την Ουάσιγκτον. Οι ΗΠΑ προφανώς και θα καθορίζουν και τους όρους του παιχνιδιού, αλλά και τους ρυθμούς εφαρμογής τους. Το επόμενο βήμα είναι, λοιπόν, η πραγματοποίηση της συνόδου 3+1, όταν συμφωνήσουν οι εμπλεκόμενοι ημερομηνία και τόπο ενώ σε σχέση με το διμερές, ΗΠΑ και Κυπριακή Δημοκρατία, οι πληροφορίες αναφέρουν πως θα υπάρξουν ανακοινώσεις προσεχώς.